×
Beşiktaş’ın bu sezon mart ve nisanda devreye soktuğu başarılı bir “ilkbahar oyunu” var. Zaten bu başarılı oyunla 9 haftada 8 galibiyet-1 beraberlikle 25 puan toplayarak Antalya’ya geldiler. O 8 galibiyetin 7’sini en az 2 farkla kazandılar. Beşiktaş’ın bu “bahar oyunu” kabaca şöyleydi:
İsmael dönemine göre topa daha fazla sahip oluyorlar. Geriden pasla çıkıyorlar. Ki bu kurulumda önce Colley-Tayyip, sonra da Colley-Saiss iyi iş çıkardılar. Ancak bağlantıda en az savunma kadar önemli bir detay da Salih-Amir-Gedson merkeziydi. Salih sağ içte, Gedson sol içte hem çıkışlarda pas opsiyonu oluyorlar, hem de kanat akınlarında bir asimetri yaratıyorlardı.
MAXiM FARKLI BiR ROLDEYDi
Dün Salih’in eksikliğinde ben Maxim’in direkt Salih’in rolünü (sağ iç) oynayacağını düşünüyordum. Ancak yanıldım. Maxim’in rolü farklıydı, santrfor arkası oynuyordu. Yani Beşiktaş haftalardır olduğu gibi 4-1-4-1 değil, 4-2-3-1 dizilmişti. Maxim’in Aboubakar’a fazla yapışmasıyla orta sahadaki ezber bozuldu dün.
CANLANDIRAN HAMLELER
Maxim’li ilk 45 dakikada merkezde o alışılmış yapının bozulması, Beşiktaş’ın birinci-ikinci bölge geçişlerinde aksaklığa neden oldu. Başta Welinton olmak üzere geriden çok fazla isabetsiz uzun pas yapan ve organizasyondan uzak bir Beşiktaş vardı ilk devrede sahada. Şenol Güneş de zaten 2, yarıda hemen oraya pansuman yapmaya çalıştı: Önce Maxim’i çıkardı, Onur’u sağ açığa, Redmond’ı merkeze koydu. Sonra Onur’u sağ beke çekip Tayfur’u denedi önde. Bu müdahaleler Beşiktaş’ı canlandırdı; atak sürekliliği, kırmızı kart ve 3 puan geldi arkasından.
Siyah beyazlılar dün kazandı ancak 2023-24 sezonunda daha yarışmacı olabilmeleri için bir kadro derinliğine ihtiyaçları var. Şenol Hoca dün gole ihtiyacı olan bir maçta ilk iki değişiklik hakkını Onur ve Tayfur’dan yana kullanıyorsa, o kadroda yeterli derinlik yok demektir zaten.
<iframe width="760" height="445" src="https://www.youtube.com/embed/QgbtC0zrlOc" title="Telaffuzu zor futbolcu isimleri | Chatzigiovanis & Vleminckx & Szymkowiak" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" allowfullscreen></iframe>
Tüm martılar normal uçarken, onlar taklalar atıyorlar! Bir sezonda dört teknik adam değiştiren kulüplerin aksine, 4 yıldır aynı hocayla çalışıyorlar. Türk futbolunun önemli emekçilerinden Rıza Çalımbay, Sivas’taki ilk yılında mütevazı bir kadroyla ligi 20 hafta lider götürdü, sezonu Avrupa biletiyle bitirdi. İkinci yılında Avrupa Ligi’nde 6 puan topladı, ligi 19 maçlık namağlup seriyle tamamladı. Üçüncü yılında Türkiye Kupası’nı kazandı. Bu sezon Avrupa’da son 16 oynadı, kupada da yine final kovalıyorlar. 4 büyükleri dışarıda bırakırsak Sivasspor, dört sezondur bu ülkenin en rekabetçi takımı.
İKİ BENZER PLAN
Bu sezon Avrupa Konferans Ligi’ne son 16’da veda ettikten sonra müsabaka yoğunlukları haliyle düştü, sakatları düzeldi. Zaten kadro genişliklerinden son iki ayda ziyadesiyle faydalanıyorlar, ligde de son 7 maçta 13 puan toplayıp küme düşme hattından hızla uzaklaştılar. Dün Rıza Hoca hafta sonu kullanmadığı Ulvestad’a merkezde şans verdi, hem pres güçleri arttı, hem de Charisis’in lige göre önde daha etkili olduğunu gördük. Ligde ilk 11’de oynayan Yatabare kulübede başladı, Caicedo ön tarafta oldukça hareketliydi. Ancak Sivas’ın dün iç sahada hayal ettiği sonucu alamama nedeni, Fenerbahçe’nin kendilerine çok benzer bir planla oynaması idi.
OSAYI OYUNU KİLİTLEDİ
Dün İrfan Can Eğribayat’ın ben en az 10 uzun topunu saydım, yüzde 70 oranında da başarısız olduğunu söyleyebilirim bu uzun pasların. Fenerbahçe dün orta sahayı alışılmışın aksine pek ikili bırakmadı, Jesus maça klasik santrfor olarak yalnızca Pedro ile başladı, King-Batshuayi ile bitirdi. Orta sahayı seksen dakika boyunca üçlü tuttu Portekizli Hoca. Sivas’ın en etkili oyuncusu Gradel ilk devrede Ferdi’ye zaman zaman üstünlük kurdu ancak oraya da 46’da Osayi Samuel hamlesi gelince daha da kilitlendi oyun. Dün sahada bir ‘mütevazı Sivasspor’la bir de ‘pahalı Sivasspor’ vardı adeta. İki Sivasspor oyunu sahada birbirini nötralize edince eşleşmenin kaderi de Mayıs sonundaki rövanşa kaldı haliyle.
Süper Lig’de bu sezonu üç bölüme ayırırsak üç farklı takımın dönemsel performanslarıyla ön plana çıktıklarını söyleyebiliriz sanırım: Ağustos-eylül-ekimde Fenerbahçe öne çıkıyordu iyi futboluyla. Kasımdan itibaren İcardi’nin düzenli oynamaya başlamasıyla Galatasaray 14 galibiyetlik olağanüstü bir seri yakaladı ve çizgisini mart sonu-nisan başına kadar korudu. Son iki aydaysa iyi futbol tanımının içine Şenol Güneş’li Beşiktaş dahil oldu. Son 9 haftada 25 puanla Beşiktaş da ana zirve tablosunun bir parçası artık.
GALATASARAY 3 AYDA 10 MAÇ YAPABiLDi
Kasım-mart döneminde ligde üst üste 14 müsabaka kazanan Galatasaray’ın son 45 günde 7 resmi maçta 3 galibiyet, 1 beraberlik ve 3 yenilgisi var. Bence bu düşüşte bir anahtar sebep öne çıkıyor: Sarı kırmızılıların fikstürünün bir ara aşırı rahat olması. Galatasaray şubatı 2, mart ayını ise 3 müsabakayla tamamladı sadece. Elbette her futbolcu, her teknik adam fikstürü rahat olsun ister ancak Galatasaray’ın ritmini bu aşırı boşluklu maç takvimi bozdu bence. Okan Buruk’un çok iyi bir 11’i var. Hadi oraya Zaniolo’yu da eklersek 12 ası var diyelim Okan Hoca’nın. Ancak kadronun geri kalanı son dönemde yeteri kadar dakika alamıyorlar. Zira Galatasaray Avrupa’da yok. Türkiye Kupası’nda yok. Ligde de şubat-mart-nisanda yani koskoca 3 ayda toplam sadece 10 müsabaka oynadı.
BAZI OYUNCULARA FAZLA YÜK BiNDi
Galatasaray’ın son 7 resmi maçında yalnızca 3 galibiyet alabilmesinin bir başka sebebi de bence bazı oyuncuların üzerine ekstra yük binmesi oldu. Sarı kırmızılılar, 9 gün içindeki Kayseri-Alanya-Karagümrük maçlarını (Karagümrük ilk yarısında en uçta Zaniolo’nun görev alması dışında) aynı 11’le oynadı. Tek bir adamı bile dinlendirme, döndürme ihtiyacı hissetmedi Okan Hoca. O aynı 11, dün de Beşiktaş karşısında sahadaydı. Ve Galatasaray’ın özellikle merkez üçlüsü Torreira-Oliveira ve Mertens, Beşiktaş orta sahasına karşı zaman zaman çok zorladılar. Dün Amir-Gedson-Salih adeta Bermuda Şeytan Üçgeni gibilerdi orta sahada. Aralarına düşen her top yok oluyordu bir ara! Maçtaki en önemli farkı da bu üçlü yarattılar zaten.
GOMiS TAM DA BU DÖNEMDE LAZIMDI
18 Nisan’da Alanya’da Okan Buruk’un İcardi’nin yerine Gomis’i değil Barış’ı sokmasıyla başlayan sorun, Galatasaray’ın başına beklenenden fazla iş açtı sanki. Gomis o değişiklik sebebiyle Buruk’a tepki göstererek ilk hatayı yaptı. Okan Hoca da konuyu Karagümrük maç sonunda açıklayarak ikinci hatayı. Bu krizde esas kaybeden Galatasaray oldu: Hem Karagümrük önünde, hem de Beşiktaş karşısında bence Gomis’e ikinci devrelerde ihtiyacı vardı Okan Hoca’nın. Karagümrük önünde kadroda olmayan Gomis, dün de kulübede bitirdi maçı.
KORNERLERDE BEŞiKTAŞ FARKI
Rıza Çalımbay, Süper Lig tarihinde futbolcu ve teknik adam olarak 500’ün üzerinde maça çıkmış tek isim. Büyük bir emekçi. Beşiktaş kaptanı olarak sayısız kupa kazandı. Denizli’ye UEFA’da, Sivas’a Konferans Ligi’nde son 16 oynattı. Ancak Rıza Hoca’nın Sivas’taki son 4 sezonunu bambaşka bir kulvarda ele almak, bağımsız olarak hikayesini yazmak lazım.
Çalımbay, Haziran 2019’da Sivas’ın başına geçtiğinde muhtemelen ondan beklenen takımı güvenli bölgede tutmasıydı. İlk yılında 21’inci haftaya kadar ligi lider götürdü, sezon sonunda da takımını Avrupa’ya taşıdı.
2020- 21’de Avrupa Ligi’nde Emery’nin Villarreal’ine tosladı ama lige döndükten sonra tam 19 maçlık namağlup seriyle bir Avrupa bileti daha getirdi Sivas’a. 2021-22’de Türkiye Kupası’nı kazandı. 2022-23’te de Konferans Ligi grubunu lider tamamlayıp son 16’da Fiorentina’ya takıldı.
Sivas’ta çalıştığı her sezon Avrupa bileti kazandı. Avrupa’dan elendikten sonra da ligde hep süper seriler yakaladı. Dünkü maça da son 6 müsabakada 13 puanlık bir seriyle geldi.
iSTiKRARLI TEK KiŞi
Ancak son 4 sezonda Rıza Hoca’ya benzer bir şekilde sessiz sedasız kendi tarihini yazan bir başka adam vardı dün karşısında. Sinirleri çelikten yapılmış bir adam. 19 yaşında bambaşka bir ülkeye gelip, kaos ortamından bir türlü çıkamayan bir kulüpte tam 9 farklı hocayla çalışan ama etrafında olan bitenden asla etkilenmeyen bir adam. Yönetiminden teknik kadrosuna, soyunma odasından saha dışına hiçbir konuda istikrar sağlayamamış Fenerbahçe’de istikrarlı olan tek kişi belki de Ferdi Kadıoğlu.
ÜÇLÜ SAVUNMA
Dün Fenerbahçe’de Szalai’nin yokluğunda Peres 11’deydi. Jesus maça üçlü savunmayla başladı, Ferdi sol kanat bek oynuyordu. İrfan Can kırmızı kart gördü, Jesus dörtlüye dönüp Ferdi’yi sağ iç pozisyonuna aldı. En sonunda maçı sağ bekte bitirdi Ferdi... Bu karmaşık günde birinin öne çıkması, sorumluluk alması gerekiyordu. Onu da yapan, iki gol atıp maçın fişini çeken Ferdi oldu. Ali Koç’lu 4 sezonda 4 farklı şampiyon gören, 9 teknik adamla çalışan Fenerbahçe’nin sanırım bu süreçte başına gelen en iyi şey Ferdi...
Yarının ev sahibi Beşiktaş için bu sezon tam anlamıyla üç perdeli olarak geçti: Ligin dinamiklerini anlamayan, 64 yıllık turnuva tarihinde hep büyük kulüp davranışı göstermiş Beşiktaş’ı kontratak takımına çevirmeye çalışan Valerien İsmael dönemi, devasa bir kayıptı. Mantalite yanlıştı, oyun yanlıştı, strateji yanlıştı. Maalesef Beşiktaş yönetimi İsmael’le yeni sezona başlayarak büyük bir hata yaptı. Onunla yolları ayırmak için üç ay bekleyerek daha büyük bir hata yaptı.
BÜYÜK TAKIM DAVRANIŞINI HATIRLATTI
Sonra Beşiktaş için sezonun ikinci (ve geçiş) perdesi açıldı. Şenol Güneş bu dönemde oyuncu grubuna büyük takım davranışını hatırlattı. Beşiktaş maçlara daha arzulu başladı, topa çok daha fazla sahip oldu, pas mesafe ortalamalarını düşürdü. Bu arada da kadronun içinde yavaş yavaş paslanan Cenk Tosun, Redmond, Salih Uçan, Masuaku, Mert gibi oyuncuların performansında büyük artışlar oldu. Ancak Beşiktaş’ın sezonunun esas kırılması kış transferi sonrası gerçekleşti. Takıma kış periyodunda katılan Colley, Onur, Amir, Maxim ve Aboubakar hem direkt katkı verdiler; hem de kadroda ciddi bir rekabet ortamı oluşturdular.
ONUR HAVADAN, MASUAKU YERDEN YAPTIKLARI ORTALARLA POZİSYON YARATIYOR
Şenol Güneş’li Beşiktaş’ın son iki ayda oyunundaki yükselişi sanırım birkaç maddeyle şöyle özetleyebiliriz.
1. VE 2. BÖLGE BAĞLANTI USTASI AMIR
1-
Süper Lig’de bence üç takımın kadro kalitesi, kalan 14’üyle kıyaslandığında biraz aşağıda kalıyor. Bu takımlar Giresun, Ümraniye ve İstanbulspor. Bu üçlünün kadro standartları, TFF 1.Lig’le Süper Lig arasına sıkışmış gibi. Zaten bence bu üçlüden Süper Lig’de kalabilen de iyi iş başarmış olacak.
Tekke’nin İstanbulspor’u bu son derece kısıtlı kadro kalitesine rağmen son 10 günde çok iyi sonuçlar aldı: Önce topla yüzde 40 oynayarak Başakşehir’i 1-0 yendiler. Sonra yine meşin yuvarlağa %32 ile sahip olarak Antalyaspor ile 3-3 berabere kaldılar.
MAÇIN KAHRAMANI EZE OLDU
Dün de %25’lerde dolaşan topla oynama yüzdelerine rağmen Kadıköy’den altın değerinde 1 puanla çıktılar. Sarı lacivertlilerin tamamlayamadığı hücumlarda uzun toplarla Ethemi, Eze ve Rroca akıllı çıkışlar yaptılar, zaten bunların ikisini de gole çevirdiler. Maç boyunca Fenerbahçe savunmasını kuvvetiyle de çok yıpratan Eze, üçüncü goldeki kafasıyla kazandıkları puanın da kahramanı oldu Kadıköy’de.
Fenerbahçe’yse son 3 haftadaki Karagümrük, Ankaragücü ve Başakşehir maçlarından farklı olarak müsabakaya biraz daha etkili başladı. Çok net pozisyonlar üretemeseler de özellikle Mert’in oyunun yönünü çabuk değiştiren pasları ve Emre-Arda’nın adam eksilten aksiyonlarıyla fırsatlar yakaladılar. Valencia-Pedro işbirliğiyle de son iki maçta 3 gol buldu ev sahibi ekip.
KIRILGAN BiR TAKIMA DÖNÜŞTÜ
Ancak Fenerbahçe, Dünya Kupası öncesi mental olarak ne kadar kuvvetliyse, turnuva sonrası saha içinde o denli kırılgan görünüyor artık. Dün 2-0, 2-1 ya da 3-2 öndeyken skoru tutabilecek keskin bir görüntü veremediler. Bütüncül duramadılar. Kopukluklar, kırılganlıklar hep vardı sahanın içinde. Bunun bedelini de hayati bir 2 puan kaybıyla ödediler.
Bu hafta sonu gerek Avrupa’da, gerekse Türkiye’de enteresan sonuçlar oluştu. Newcastle Tottenham’a 20 dakikada 5 gol attı. Aynı saatlerde Kayseri-Adana Demir ve Rize-Gençlerbirliği 5-3’lük acayip müsabakalar oynuyorlardı. Ardından Karagümrük Galatasaray’ı, İstanbulspor Fenerbahçe’yi 3-3’le durdurdular. Fantastik bir haftayı geride bıraktık gerçekten.
17 takımın dokuzu sezona başladığı teknik adamlarla devam ediyor ki bu mevsimde %50’nin üzerinde bir istikrar yakalamış olmamız fena değil. Premier League’de bu oran yalnızca yüzde 35. Ancak yine de hâlâ Süper Lig’de bazı hoca değişikliklerine anlam vermek mümkün değil.
RECEP UÇAR NEDEN GİTTİ?
Ümraniye, İstanbulspor ve Giresun, Süper Lig’in kalanından açık ara geride olan, çok mütevazı kadrolara sahipler. Ümraniye bence bu üçlünün içinde en zayıfı. Böyle zayıf bir kadroyla Recep Uçar’ın Dünya Kupası sonrası karnesi şu şekildeydi: Ligde Fenerbahçe ve Galatasaray’a son dakika golleriyle, kupada Trabzon’a uzatmalarda kaybetti. Ligde Trabzon’u, Ankaragücü’nü ve Giresun’u deplasmanda yendi. Uçar kovulmadan hemen önce 4 maçlık bir namağlup serileri vardı, ardından Karagümrük ve Kayseri’ye yenildiler. Allah aşkına, bu zayıf kadronun ligin en iyi top oynayan takımlarından ikisine yenilmesi miydi Uçar’ın biletinin kesilme sebebi?
REKOR SAYIDA ORTA YAPILDI
Dün Mustafa Er’le çok efor, az oyun vadeden bir Ümraniye vardı sahada. Rekor sayıda orta yaptılar, ama o toplar göklerin hakimi Umut’la buluşmayınca çok fazla pozisyon şansları olmadı. Beşiktaş içinse dördüncü-beşinci vitese ihtiyaç dahi olmayan bir maçtı bu. Güneş’in Ümraniye’de kurduğu “Siyah-beyaz rehabilitasyon merkezi”- nin son kazananı Redmond’ın, Aboubakar-Cenk’le uyumu galibiyete yetti zaten. Sanırım İngilizler’in şu sıralar Dele Alli’yi eleştirmelerinin sebebi bu: Alli bu kulüpte dahi toparlayamıyorsa, sorun ondadır diye düşünüyor İngiliz medyası.
Başakşehir’in bu sezonki hikayesini iki perdede değerlendirmek gerek. Bence enteresan bir şekilde ligin ilk yarısında daha kaliteli bir kadroları vardı. Devre arasında Fransa’ya giden Ndayishimiye, İngiltere’ye dönen Traore ve Kasımpaşa’nın yolunu tutan Chouiar’ı kesinlikle arıyorlar. Ndayishimiye’nin yerine transfer edilen Karzev’in de sakatlığı sonrası özellikle orta saha ve hücum seçenekleri oldukça dar. Zaten bu daralma ligdeki performanslarına da doğrudan yansıdı: ŞubatMart-Nisan’da çıktıkları 8 Süper Lig maçında sadece 5 gol atabildiler. Ve tek bir galibiyet aldılar. Bu arada Konferans Ligi’ne de veda ettiklerini ekleyelim tabii.
TOUBA iLAÇ OLDU
İşte o Başakşehir, dün Fenerbahçe karşısında çoğunlukla Muhammed’in attığı 50-60 metrelik uzun toplar ve zaman zaman da önde baskıyla mütevazı bir futbol oynadı aslında. Ancak Fenerbahçe maç içinde bölüm bölüm öyle isteksiz, öyle hissizdi ki, 70’te Touba’nın kırmızı kartı gelmese müsabaka üç gün sürse tempo artmayacak gibi bir görüntü vardı sahada.
Fenerbahçe’nin sahadaki bu hissizliğine Touba ilaç oldu, 4 dakika içinde peş peşe gördüğü iki sarı kartla sarı-lacivertlileri ateşledi bir bakıma. Fenerbahçe son bir ayda üç kez yaptığı gibi dün bir kez daha 25 dakikalık yüksek tempoyla çevirdi maçı.
FECi PERFORMANS
Bu geri dönüşte elbette iki golü kaydeden Joao Pedro manşetleri çalacak ama her iki pozisyonda da vazgeçmeyen, savunmanın dengesini bozan adam Valencia idi. Dün birçok genç arkadaşının ritmi düşerken pes etmeyen Valencia tuttu Fenerbahçe’yi bir bakıma yarışın içinde.
Fenerbahçe’nin devre arasında 6 milyon Euro gibi ciddi bir bedelle transfer ettiği Oosterwolde 45 dakikalık feci bir performans ortaya koydu dün. Onun çıkışı ve son haftaların formda ismi Alioski’nin girişi, maçın kader detaylarından.
iRFAN CAN ETKiSi