Vergi ve cezaya zam geliyor

2013 yılında vergilerde bazı artışlar olacak. Sadece vergilerde değil, cezalarda ve bazı istisnalarda da artış olacak.
Artışın tutarı, bugün açıklanacak Ekim ayı ÜFE oranı esas alınarak hesaplanan, “yeniden değerleme oranı”na göre belirlenecek.

HANGİ VERGİLER ARTACAK

1. Motorlu Taşıtlar Vergisi: 16 milyon taşıt sahibini ilgilendiren 2013 yılı “Motorlu Taşıtlar Vergisi” bugün belli olacak. Buna göre, 2013 yılı vergileri, Ekim ayı ÜFE oranına göre bu gün netleşecek olan “yeniden değerleme oranında” yani yüzde 8 civarında artırılacak. Bakanlar Kurulu’nun, Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nun 10/a maddesi uyarınca, “yeniden değerleme oranının üzerinde artış yapma” yetkisi de var.

2. Emlak Vergisi: Türkiye’de yaklaşık 22 milyon “emlak vergisi mükellefi” var. Bunların, 2013 yılında ödeyecekleri emlak vergisi, “yeniden değerleme oranının yarısı” yani yaklaşık yüzde 4 civarında artacak.Ancak Bakanlar Kurulu, kendisine tanınan yetkiyi kullanarak artışı yeniden değerleme oranında belirleyebiliyor. 2013 yılı için vergi artışının, “yeniden değerleme oranına göre” yüzde 8 civarında belirlenmesi bekleniyor.

3. Harçlar: 2013 yılında ödenecek olan; pasaport, vize, ehliyet, diploma, yargı, noter, ticaret sicili, ruhsatname, işyeri açma vb. harçlar da artırılacak. Kasım ya da Aralık ayında Resmi Gazete’de yayınlanması beklenen bu artışlar, Harçlar Kanunu’nun Mükerrer 138. maddesi uyarınca “yeniden değerleme oranında” yani yüzde 8 civarında olacak.

4. Damga Vergisi ve Çevre Temizlik Vergisi: 2013 yılına ilişkin Damga Vergisi ve Çevre Temizlik Vergisi de yüzde 8 civarında olması beklenen “yeniden değerleme oranında” artacak.

5. Fatura-Fiş ve Amortisman Ayırma Sınırı:
- 2012’de 770 lira olarak uygulanan fatura ve fiş düzenleme sınırının, 2013 yılında yeniden değerleme oranında yükseltilerek 830 TL olarak belirlenmesi bekleniyor.

- Amortisman ayırma sınırının da yine 830 TL olarak belirlenmesi söz konusu. Ayrıca “defter tutma hadleri” de yeniden değerleme oranına göre yükseltilecek.

6. Fiş Kesmeyene Uygulanacak Ceza: Yazar kasa fişi düzenlemeyenlere 180 lira olarak uygulanan özel usulsüzlük cezasının, 2013 yılı için 190 liraya yükseltilmesi söz konusu. Fatura ve serbest meslek makbuzu düzenlemeyenlere ise, bu belgelere yazılması gereken tutarın, her bir belge için yüzde 10’u oranında, 190 liradan aşağı olamayacak.

7. Gelir Vergisi Tarifesi: 10 bin liraya kadar yüzde 15 olarak uygulanan gelir vergisi tarifesinde, ilk dilimin 10 bin 800 TL olarak belirlenmesi ve 25 bin TL olan ikinci dilim ile diğer dilimlerin de buna göre yükseltilmesi gerekiyor.

8. Konut Kira Gelirleri İstisnası: 2012 yılında 3.000 TL olan istisnanın, 2013 yılı konut kira gelirleri için 3.200 TL’ye yükseltilmesi bekleniyor. Ancak Bakanlar Kurulu, bu istisna tutarı ve diğer artışları, ilgili yasalarda belirtilen yetkisi dahilinde yükseltebiliyor.

HANGİ CEZALAR ARTACAK

2013 yılında, fatura ve fiş vermeyenlere uygulanacak olanlar başta olmak üzere, özel usulsüzlük cezaları, usulsüzlük cezaları, trafik para cezaları, sigara yasağına uymayanlara uygulanacak ceza ve diğer idari para cezaları da “yeniden değerleme oranına göre” yüzde 8 civarında artırılacak.

Yukarıda açıklanan vergi, harç ve ceza artışları, ilgili yasalar gereği yapılması zorunlu artışlar olduğu için 2013’de artış yapılmaması mümkün değil.

AKARYAKIT, ÖZEL İLETİŞİM

Bazı okurlarımız, “Akaryakıt ÖTV’sinde ve Özel İletişim Vergisi’nde de artış olacak mı?” diye soruyorlar. Her iki vergide de “Dünya rekoru” Türkiye’ye ait olduğu için kısa dönemde bunlarda vergi artışı söz konusu değil.

ÖTV’DEKİ ARTIŞ

Tablodan da fark edileceği gibi 2013 yılında, ÖTV’deki artış hedefi yüzde 17 olarak belirlenmiş. ÖTV alınan ürünlere bakıyoruz;

- Otomobildeki vergi oranları, dünya ortalamasının 4-5 katı olduğu için 2013’de otomobil ÖTV’sinde artış beklenmiyor.

- Sigara ve alkollü içkiye gelince, 2013 yılında alkollü içki ÖTV’sinde yüzde 21, sigarada ise yüzde 16 artış bekleniyor. Sigara ve içki içenlerin sayısı artmayacağına göre, ÖTV’de oran artışı kaçınılmaz gözüküyor. Alkollü içkide ÖTV artışı bir süre önce yapıldığı için, bundan kaynaklanacak vergi artışı, 2013’e de yansıyacak. Sigaradaki yüzde 65 ÖTV’nin 69 olması kaçınılmaz gözüküyor. Ancak 60 kuruşluk “sağlık vergisi” tüm sigaraların fiyatını 439 kuruş artıracağından bu da kaçakçılığı körükleyeceğinden, bu vergiden vazgeçilmeli..

KDV artışının ayak sesleri

2013 Bütçe Tasarısı’nda, Katma Değer Vergisi (KDV) gelirleri için ortaya konan hedefe dikkatle bakıldığında “KDV oran artışının yaklaşan ayak sesleri” duyuluyor. Tablodan da fark edileceği gibi, 2013 yılında, İthalde Alınan KDV gelirlerinin, 2012 yılı gerçekleşme hedefine göre, “yüzde 21 artacağı” öngörülmüş.

ÜÇ OLASILIK BULUNUYOR

İthalde alınan KDV gelirlerinin, 2012’ye göre yüzde 21 artabilmesi için “üç olasılık” var.

1) İthalat 2013 yılında, 2012’ye kıyasla yüzde 20 civarında artacak: Bu imkansız gibi. 2012 yılı ithalatı bile, 2011’in gerisinde kaldı.

2) 2013 yılında döviz kuru ortalama yüzde 20 civarında artacak: Bu da imkansız gibi. Döviz kurunda ciddi bir artış beklenmiyor.

3) KDV oranı yüzde 18’den yüzde 19’a yükseltilecek: Bu, 2013 yılı İthalde Alınan KDV gelirindeki yüzde 21’lik artış hedefini yakalamak için “en gerçekçi” olasılık. Çünkü diğer iki olasılık çok zayıf.

KDV ORANI NİÇİN ARTACAK?

2011’in ilk 9 ayında 36 milyar TL olan İthalde Alınan KDV, 2012 yılının aynı döneminde 35 milyar TL’ye geriledi.

Orta Vadeli Program’da, ithalatta yüzde 5 artış öngörülüyor.

Altı bölgede yapılacak yatırımlardaki teşviklerle ilgili düzenlemede de “ithal edilen makine ve teçhizattan KDV alınmayacağı” belirtiliyor.

2012’de ithalatta artış değil gerileme göze çarpıyor.

Bu göstergelerden de anlaşılıyor ki İthalde Alınan KDV’de, mevcut KDV oranlarıyla, yüzde 21 artış olmaz.

Dahilde Alınan KDV’nin de 2013’de, yüzde 12,5 artması hedefleniyor. Oysa 2011’in ilk dokuz ayında 23 milyar TL olan Dahilde Alınan KDV, 2012’nin aynı döneminde yüzde 4 artmış. Piyasaların durumuna baktığımızda, 2013 yılında, yüzde 12,5’lik artış hedefine ulaşılması da zor gözüküyor.

Toplam KDV gelirinin yaklaşık yüzde 60’ı İthalde Alınan KDV olduğuna, KDV gelirleri de toplam vergi gelirlerinin üçte birini oluşturduğuna göre, İthalde Alınan KDV’de yüzde 21, Dahilde Alınan KDV’de yüzde 12,5 yani ortalama yüzde 17,5 artışın tutturulabilmesi, KDV oranının yüzde 18’den 19’a belki de 20’ye yükseltilmesine bağlı.

2013’de asgari ücret vergi dışı olmayacak

HER ne kadar Anayasa’ya konulacağı açıklandıysa da 2013 yılında, asgari ücretin vergi dışı olması söz konusu değil.

Gelir vergisinin yüzde 65’i ücretlerden alınıyor. Asgari ücretin vergi dışı bırakılması vergi gelirlerini azaltacak bir düzenleme. Oysa, tabloda da görüldüğü gibi,
2013 yılında gelir vergisi tahsilatında, yüzde 10,5 artış öngörülüyor.

Demek ki 2013’de asgari ücret vergi dışı olmayacak!..

Nitekim Maliye Bakanlığı’nda asgari ücretin vergi dışı olmasıyla ilgili bir çalışma da yok.

Emekliler ev hanımları ve işşizler

TÜRKİYE sınırları içinde, brüt alanı 200 metrekareyi aşmayan tek eve sahip olan emekliler, ev hanımları, işsizler ve engelli vatandaşlar, 2012’de olduğu gibi 2013’de de emlak vergisi ödemeyecekler.