Şirket hissesini satmadan bu yazıyı okuyun ve saklayın

Okuyucularımızın “Kanunlar ve ilgili mevzuat çok karışık. Bu olayın ayrıntılarını sade vatandaşın da anlayabileceği şekilde yazar mısınız?” diye ricaları var.

ANONİM ŞİRKET HİSSESİ

1) Gerçek Kişilere Ait Olanlar:

a) Hisse Senedi Bastırılmamışsa: Hisse kaç yıl sonra ve kime satılırsa satılsın, elde edilen kazanç “değer artışı kazancı” olarak Gelir �Vergisine tabi (Gelir Vergisi Kanunu Mükerrer Md. 80/4).

b) Hisse Senedi Bastırılmışsa: İki yıllık süre çok önemli. İki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri, kaç TL’ye satılırsa satılsın, elde edilen kazanç gelir vergisine tabi değil (GVK Mük. Md. 80/1). Örneğin 6 Mayıs 2007’de 500 bin TL’ye edinilen hisse senedi, 11 Eylül 2009’da 3 milyon TL’ye satılmışsa, aradaki fark gelir vergisine tabi değil.

c) İlmühaber Bastırılması: İlmühabarler de hisse senedi olarak kabul ediliyor (Bkz. Türk Ticaret Kanunu Md. 411 ve 232 No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği).

Bu nedenle, ilmühaberlerin elden çıkartılması    �da hisse senetlerinin elden çıkartılması gibi değerlendirilir.

d) Borsa Kazançları: Gerçek kişilerin, hisse senetlerinden elde ettikleri kazanç, tutarı ne olursa olsun süre sınırlaması olmaksızın yani bir ay sonra elden çıkarılsa dahi gelir vergisin tabi değil.

2) Anonim Şirkete Ait Olanlar: Bir anonim şirketin, başka bir şirketin hisse senetlerini ya da diğer iştirak hisselerini satmaları halinde, bundan doğan kazanca, Kurumlar     �Vergisi Kanunu’nun 5/e maddesi uyarınca, önemli bir “vergi avantajı” sağlanıyor.

Buna göre, bir anonim şirket, iştirak hisselerini;

1- Aktife girdiği yani defterlerine kaydettiği tarihten itibaren, iki yıl içinde satarsa, bundan doğan kazancın tamamı kurumlar vergisine tabi.

2- İki yıl geçtikten sonra sattığında;

a) Satıştan doğan kazancı 5 yıl süre ile şirketten çekmeyip, pasifte “özel bir fon hesabında” gösterirse veya “sermayesine eklerse”,

b) Satış bedelini de satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil ederse,

c) Satıştan doğan kazancın yüzde 75’i “kurumlar vergisinden müstesna” tutulur. Kazancın kalan yüzde 25’i üzerinden de yüzde 20 kurumlar vergisi öder.

LİMİTED ŞİRKET HİSSESİ

1) Gerçek Kişilere Ait Olanlar: Limited şirketlerde, hisse senedi ya da ilmühaber çıkartılamadığı için, şirket hissesi ne zaman satılırsa satılsın, bundan doğan kazanç “değer artışı kazancı” olarak gelir vergisine tabi (GVK Mük. Md. 80/4). Kazancın hesaplanmasında, hissenin iktisap (edinme) bedeli, (hisse senedi ya da ilmühaber bastırılmamış A.Ş. hisselerinde olduğu gibi) endekslemeye tabi tutuluyor ve istisna uygulanıyor.

2) Limited Şirkete Ait Anonim Ya da Limited Şirket Hissesi: Bir limited şirketin, aktifinde yer alan hisse senedini ya da iştirak hissesini satışı, anonim şirkete ait olanların satışında
olduğu gibi vergilendirilir.

KDV YÖNÜNDEN

1) Hisse Senedi Satışı

KDV Yasası’na göre, hisse senedi satış işlemi KDV’ye tabi değil (KDV Kanunu Md. 17/4-g).�Geçici ilmühaber ile yapılan satışlar da hisse
senedi olarak kabul ediliyor (TTK Md. 411 ve Gelir Vergisi Genel Tebliği, Seri No:232/5).

2) Hisse Senedi ya da İlmühaber Bastırılmamışsa

İştirak hissesinin satışı; anonim ya da limited şirketlerin, eshamlı (sermayesi paylara bölünmüş) şirketlerin komanditer ortaklarına ait ortaklık payları, iş ortaklıkları ya da adi ortaklıklara iştiraki olması fark etmez. İştirak edilen anonim şirketin,
hisse senedi ya da ilmühaberi bastırılmamışsa
edinme tarihinden itibaren iki yıl içinde satılan hisse, yüzde 18 KDV’ye tabi.
Limited şirket ya da başka bir şirkete ait iştirakin, edinme tarihinden itibaren iki yıl içinde elden çıkartılması yine yüzde 18 KDV’ye tabi (KDVK md. 17/4-r).