5- Kadınlar, erkek sigortalılardan 2 yıl önce emekli olabiliyordu. Buna da son verildi.
6- Malûllük aylığında aranan 1800 prim ödemeye, 10 yıl sigortalı olma koşulu da eklendi.
7- Yeni yasa yürürlüğe girdikten sonra sigortalı olanlar, emekli olduklarında başka bir işte çalışırlarsa, emekli aylıkları kesilecek.
8- Yeni yasadan sonra işe başlayanlara, daha düşük oranda emekli aylığı bağlanacak.
9- Aylık bağlanmasındaki güncelleme oranı yüzde 100’den yüzde 30’a düşürüldü.
SOSYAL YARDIMLAR VE HAKLAR
1- Dul kadınlar için 5510 Sayılı Yasa ile öngörülen 12 aylık çeyiz parası, bütünüyle kaldırıldı.
2- Altıay ve asgari ücretin üçte biri oranında ödenmesi öngörülen "emzirme yardımı", bir aylık asgari ücretin üçte birine indirildi. Tepkiler üzerine yeni bir tarife belirlenecek.
3- Çalışmayan ve evlenmeyen kız çocukları, yaşlarına bakılmaksızın anne ya da babalarının sigortalılıkları nedeniyle, sağlık yardımından yararlanıyorlardı. Yeni yasa ile bunların sağlık yardımları 18 yaşını, yüksek öğretimde ise 25 yaşını doldurduklarında kesilecek.
4- 5510 sayılı yasa, geçici iş göremezlik gelirinin, yatarak tedavide günlük kazancın 2/3’ü oranında ödenmesini öngörüyordu. Yeni yasa ile günlük kazancın 1/2’sine indirildi.
5- Sağlık primi ödemeksizin, isteğe bağlı sigortaya devam eden kadınlar, eşin sağlık sigortasından yararlanabiliyordu. Bu hak yeni yasa ile kaldırılıyor.
6- İşten çıkartılan sigortalının eşi 6 ay süre ile sağlık yardımından yararlanıyordu. Yeni yasa ile bu süre 90 güne indirildi. 90 günden sonra "sağlık sigortası primi" ödenmesi halinde, sağlık sigortasından yararlanılabilecek.
7- Sigortalı ile aile bireylerine, kamu hastanelerine "otelcilik hizmet bedeli" ve "öğretim üyesi muayene ücreti" gibi, fark ücret ödemeleri öngörüldü. Özel hastanelere de yüzde 100’e kadar fark ödenebilecek.
Dört kocadan 4 maaş kalkıyor
ÖTEDEN beri süregelen uygulamaya göre; SSK, Bağ-Kur, TC. Emekli Sandığı ve özel vakıf emekli sandıkları gibi farklı kurumlardan olmak koşuluyla, ölen 4 kocadan 4 maaş almak dahi mümkün olabiliyordu. Özellikle iki ya da üç kocasından, "dul aylığı" alan, çok sayıda kadın vardı.
Yeni yasa, mevcutların hakkını koruyor ancak bundan böyle, yalnızca bir kocadan dul aylığı alınması öngörülüyor. Dul kadın, hangi kocasından aylık bağlanmasını tercih ediyorsa, yalnızca o kocasından dul aylığı bağlanabilecek.
Emekliye emlak vergisi
YAKINDA çıkacak bazı yasalarla, aşağıdaki hak kayıpları da olacak.
1- Evlenip, bir yıl içinde işten ayrılan kadınlara ödenen "kıdem tazminatı" kaldırılıyor.
2- Emekli Fatma Teyze, oturduğu ev için emlak vergisi ödemiyordu. Yakında çıkacak bir başka yasa ile emlak vergisi ödeyecek ayrıca emlak vergisine de yüzde 50 zam yapılacak!..
Milletin aslına yok vekiline var
YENİ kanun, sigortalılara geriye dönük hizmet borçlanması yoluyla, prim ödeme gün sayısını tamamlayıp, emekli olma olanağı sağlamıyor. Örneğin emeklilik için bir güne ihtiyacı olan dahi borçlanamıyor. Ancak, milletin aslına sağlanmayan bu hak, milletvekillerine öteden beri sağlanıyor.
Milletin aslı, hizmet borçlanması yapamazken, milletin vekili 15 yıla kadar borçlanabiliyor.
Eşten ve babadan aylık yok
YAPILAN düzenlemelerden biri de; ölen babasından "yetim aylığı", ölen kocasından da "dul aylığı" alanlarla ilgili.
Yeni yasa, mevcutların durumuna dokunmuyor ancak bundan böyle, hem eşinden hem de ana ve/veya babasından aylık bağlanmasına hak kazananlardan, tercihine göre eşinden ya da ana ve/veya babasından bağlanacak geliri tercih etmesi isteniyor.
Emekliye de emzirme yardımı
SON anda yapılan bir değişiklikle, emeklilere de "emzirme yardımı" yapılması kabul edildi.
İlgili Bakan’a, "Emekli bir kadın, 58-65 yaşında olacak. Bu yaştan sonra doğum yapması tıbben imkansız. O zaman emzirme yardımı kağıt üzerinde kalmayacak mı?" diye sorduğumda, aldığım yanıt ilginçti; "Belirttiğiniz açıdan haklısınız ama emekli bir erkek, genç ya da orta yaşlı bir hanımla evlenip, çocuk sahibi olabilir. Bu durumda, emzirme yardımından da yararlanabilir."
Banka sandıkları 3 yılda SGK’ya devir olacak
BANKA, sigorta ve reasürans şirketleri ile ticaret odaları, sanayi odaları, borsalar ve bunların oluşturduğu birliklerin, personeli için kurulmuş bulunan sandıkların iştirakçileri ile aylık ya da gelir bağlanmış olanlar ile bunların hak sahipleri, herhangi bir işleme gerek kalmaksızın, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren "3 yıl içinde" Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) devredilecek ve bu sandıklardan yararlanan kişiler de kanun kapsamına alınacak.
Gurbetçiler yurtdışı hizmet borçlanması için acele etsinler
ŞU anda yürürlükte olan 3201 sayılı Kanuna göre; yurt dışındaki vatandaşlarımız, yurt dışında geçen sürelerini, "günlük 3.5 dolar, aylık 105 dolar" yani ayda yaklaşık 140 YTL ödeyerek borçlanabiliyorlar. Borçlandıkları tutarı da ödemeleri bakımından, bir süre sınırlaması yok.
Yeni yasa ile olay değişiyor.
1- Ödenecek tutar asgari ücretin (608 YTL’nin) yüzde 32’si (yani 194,56 YTL) ile asgari ücretin 6.5 katının yüzde 32’si (yani 1.264,64 YTL) arasında değişecek.
2- Hesaplanan borçlanma tutarının, "üç ay içinde ödenmesi" gerekiyor.
Bu nedenle, düşük ödeme ve süresiz vade olanağından yararlanabilmek için, yeni yasa yürürlüğe girmeden, bir an önce borçlanıp, belgesini cebinize koyun. İleride canınız ne zaman isterse, o zaman ödersiniz. Sizi kimse ödeme yapmaya zorlayamaz.
Gazeteciye yıpranma hakkı yok
YENİ yasa ile gazetecilerin de içinde bulunduğu pek çok meslek grubunun yıpranma hakkı kaldırıldı.
Öte yandan, Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet ve MİT mensupları ile dalgıçlar, radyoaktif maddelerle yapılan işlerde çalışanlar, asit üretimi yapılan yerlerde çalışanlar, demir çelik fabrikalarında ve kurşun izabe fırınlarında çalışanlara, yıpranma karşılığı olarak, yılda 90 gün fiili yıpranma zammı verilecek. Başka bir anlatımla, bunların 360 günlük çalışmaları, 450 gün olarak kabul edilecek.