×
Kamu bankalarının faiz indirimini hatırlatan ve yıl sonu bilançoları açıklandığında kamu bankalarının iddia edildiği gibi zarar değil kâr ettiğinin görüleceğini anlatan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, 2019’a özel bankacılık sektörünün faiz indirimleri açısından bakıldığında ise çok başarılı bir yıl olmadığını söyledi.
Ekonomi gazetecileri, Ankara temsilcileri ve akademisyenlerle bir araya geldiği “2019 Değerlendirme Toplantısı” kapsamında bir konuşma yapan ve soruları cevaplandıran Bakan Albayrak, bazı bankaların 2019 bilançolarına ciddi kâr yazdığını ve yılı iyi bir şekilde kapattığına dikkat çekti. Albayrak, "2020 yılı itibarıyla artık özel bankalar koordineli, senkronize bir şekilde bu sistemin bir parçası olmalı onlar da değişmeli. Ben şunu diyorum; Artık plaza bankacılığı mı piyasa bankacılığı mı?
Yani sahaya mı ineceğiz yoksa yüksek katlı binalardan gökyüzünü mü süzeceğiz? Sahaya inerek, reel sektöre, piyasaya inerek, etkin bankacılığın daha da fonksiyonel olarak dönüşümün bir parçası olacağı dönem olmalı” dedi.
Özel bankaların etkin bir şekilde sahada olması gerektiğine dikkati çeken Albayrak, özel bankaların son bir-iki aydır faiz oranlarında ciddi gevşemeye gittiğini, tek haneli faizlerle kredi kullandırma konusunda müşterileri aramaya başladıklarını ifade etti.
GEÇEN yıl ocak ayında meclisten geçen ve 1 Temmuz 2019 itibarıyla yürürlüğe giren sinema yasası sektör için önemli bir dönüm noktası oldu. Yeni yasa, yapımcılar ve sinemacılar arasında büyük tartışma yaratan promosyonlu satışları bitirdi. Yasadan önce bilet fiyatlarına mısır başta olmak üzere promosyon ürünleri eklenmesi, sinemacıların elde ettikleri geliri hak ettikleri ölçüde yapımcılar ile paylaşmaması ağır biçimde eleştirilmişti.
Yasanın yürürlüğe girişinin üzerinden yaklaşık 7 ay geçti. Sektörün büyük oyuncularından yapım şirketi NuLook İstanbul’un Yönetim Kurulu Başkanı Muzaffer Yıldırım ile hem yasa sonrası sektördeki son durumu senarist, oyuncu ve yönetmen Cem Yılmaz ile yapımcılığını üstlendikleri Karakomik Filmler 2 vizyona girmeden hemen önce konuştuk. Görüşmemizin sürprizi ise Al Pacino oldu! Muzaffer Yıldırım yeni yürürlüğe giren yasanın tarihi bir önemde olduğuna dikkat çekerek başladı sözlerine. Sektörün şeffaflaştığını bu sayede sektörün daha iyi gelir sağladığını söyleyen Yıldırım, “Cumhurbaşkanımızın özel ilgisiyle yürürlüğe giren yasa şeffaflık kazandırdı. Şimdi bir bilet kesildiği anda devletin bilgi sistemine yansıyor. Sinemacılarla gerçekten yüzde 50-50 hasılat paylaşabiliyoruz” diye konuştu.
GEÇTİĞİMİZ günlerde Tarım ve Orman Bakanlığı’nca taklit, tağşiş veya ilaç etken maddesi tespit edilen toplam 229 firmaya ait 386 parti ürünü paylaştı. Listeyi mercek altına aldık. 15 Ocak’ta Hürriyet’te yayınlanan haberimizde özellikle zeytinyağıında yapılan hilelere dikkat çektik. Başka tohumlardan elde edilen yağların nasıl zeytinyağı diye pazarlandığını okudunuz. Bugün aynı listede yer alan yaklaşık 100 ürünü baz alıp bize peynir, tereyağı, kaşar diye neler yetirdiklerini anlatmaya çalışacağım. Listede yer alan süt ürünlerinde en çok hilenin peynir, kaşar ve terayağ üretiminde ‘süt yağı’ yerine başka yağların kullanılmasıyla gerçekleştirildiği anlaşılıyor. Süt yağı yerine bu ürünlere bitkisel yağ eklenmesi en sık yapılan tağşişler (bir şeyin içine başka bir madde karıştırma, katıştırma) arasında yer alıyor. Özellikle tereyağı üretiminde margarin ve farklı sıvı yağları (ayçiçeği yağı, mısır özü yağı, palm yağı, hayvansal kaynaklı diğer yağlar vb.) kullanılıyor. Süt yağı pahalı, bu yağlar ise daha ucuz. Böylece maliyet düşürülüyor ve daha fazla kâr elde ediliyor. Tağşiş yapılmış tereyağı ile yapılmamış olan tereyağı arasındaki farkı fiziksel olarak anlamak ise neredeyse imkânsız.
HER SARI TEREYAĞI TEREYAĞI DEĞİLDİR!
Halk arasında sarı renkte olan tereyağın daha iyi olduğuna ilişkin bir inanış var. Sarı renkteki tereyağların beyaz renktekilere göre daha fazla tercih edildiğine inanılıyor. Aslında terayağı rengini tamamen sütten alıyor. Özellikle bahar aylarında süt hayvanları taze ot yediğinden sütün rengi daha sarı oluyor. Bu yüzden bahar aylarında elde edilen sütlerden yapılan terayağların rengi de daha sarı oluyor. Peki sizce piyasadaki sarı renkteki tereyağların hepsi bahar aylarında sağılan sütlerden mi yapılıyor? Kesinlikle hayır. Üreticiler tereyağı sarartmanın da yolunu bulmuş durumda. Beta karoten adı verilen, özellikle havuç ve diğer sebzelerden elde edilen gıda katkısı, peynir, kaşar ve tereyağları sarartmak için kullanılıyor. Bu arada hemen belirteyim. Beta karotenin kullanımı tamamen yasal. Tabii ki belirli bir ölçüde ve şartlara uygun olması koşuluyla. Tüketici alışkanlığı nedeniyle hemen hemen tüm üreticiler bu katkı maddesini kullanıyor, zararı da yok. Ancak süt yağı bile kullanmayan merdiven altı üreticilerin bu katkı maddesini de hilelerini sağlamlaştırmak için kullandığını ve amaçlarının sizi kandırmak olduğunu unutmayın. Sap sarı tereyağları ve kaşarların içinde sütten eser bile bulunmayabileceğini bir kenera yazın.
KAŞAR GÖRÜNÜMLÜ PEYNİRLER RAFLARDA
Salonu dolduran yüzlerce kişi, ekran başındaki milyonlar aynı heyecanı yaşayarak merakla bekledikleri aracı tam olarak görme fırsatını buldu. Hem konuşmalarda hem de görüştüğümüz yetkililerin vurguladığı çok önemli bir nokta vardı. Dün biz sadece bir otomobil tanıtımına şahit olmadık. 2 yıl sonra Gemlik’teki fabrikada üretilerek piyasaya sürülecek olan aslında bir otomobil değil. Yürüyen bir akıllı cihaz. Türkiye yaklaşık 60 yıldır yerli bir otomobil üretmeye çalışıyor. Bu çaba sürerken sürekli olarak klasik otomobil pazarındaki yarışta geri kalma tehdidinden bahsedilirdi. Dün ortaya çıkan ‘akıllı cihaz’ içinde bulunduğumuz yüzyılda devam etmekte olan teknoloji savaşının tam ortasında yerini alacak. Hatta bazı alanlarda elde edilen patentler sayesinde ön safları ele geçirebileceğimizi söylemek çok da yanlış olmaz. Aracın teknolojik anlamda birçok yenilik getireceği anlaşılıyor. Üretime geçilmediği için şimdilik detaylar gizleniyor ama gün yüzüne çıkan bazı özellikleriyle bile pazarı tekrar şekillendireceğini söylememiz mümkün. İşte aracı öne çıkartacak bazı özellikler...
Çevreci, elektrikli, yakıt maliyeti düşük, şarj süresi kısa, çekişi yüksek, güvenli, otonom özellikleri var ve en önemlisi akıllı.
NEDEN GEMLİK
Yeni yerli aracımız kadar üretileceği fabrika ve yeri de çok önemliydi. Dün ortaya çıktı ki yeni yerli aracımızın fabrikası Gemlik’te olacak. Binlerce dönüm arazi üzerine kurulacak fabrikanın nerede olacağı sır gibi saklanıyordu çünkü fabrikanın yapılacağı yerdeki arazi spekülasyonlarının önüne geçmek haksız kazançları ortadan kaldırmak önemli bir noktaydı. Peki neden Gemlik tercih edildi? Birçok neden sıralamadan en önemlisini söyleyeyim. Bilişim Vadisi yerli otomobilin Ar-Ge merkezi olmayı sürdürecek. Burada geliştirilecek teknolojilerle yerli aracın yeni modellerine transfer edilecek ve özellikle ihracat pazarlarında rekabetçi olmayı sürdürecek. Bu yüzden Gebze-Gemlik yakınlığı stratejik önemde. İşte ‘Gemlik’ dedirten nedenler
Gemlik Bilişim Merkezi’ne 20 dakika mesafede.
İzmir otobanı üzerinde. İstanbul ve İzmir’e çok yakın.
Yan sanayinin kalbi Bursa’ya 30 dakika uzaklıkta.
Bu olayla ilgili araştırmaların devam ettiği açıklanırken hırsızlığın boyutunun önümüzdeki günlerde kesinleşmesi bekleniyor. Ancak bu olay ne ilk ne de son olacak. Dünyada siber dolandırıcılığın boyutu her geçen yıl artıyor. Deyim yerindeyse teknoloji geliştikçe dolandırıcılar da uzmanlaşıyor. 2019’da ulaşılan bu miktar önceki üç yılın toplamı kadar. Sızdırılan kayıtlar içerisinde sadece kart verileri değil dolandırıcılıkta kullanılabilecek birçok hassas veri yer alıyor.
Finans, sağlık, eğitim, akıllı cihazlar ve eğlence (dizi-film-video oyunları vb.) sektörlerinin yanı sıra hükümetlerin dahi verilerine ait sızıntılara şahit olduk. 2019’da dünyada yaşanan en büyük 10 veri sızıntısında, sızan kayıt miktarının yaklaşık 11 milyar adet olduğu tahmin ediliyor. Bu hafta Vatandaşın Ekonomisi’nde dünyada ve Türkiye’de hem son dönemde yaşanan dolandırıcılık olaylarını mercek altına alıp bilgilerimizi çaldırmamak için dikkat etmemiz gerekenleri ele alacağız.
BİLGİ KAPTIRMAMAK İÇİN CANKO’YA KULAK VERİN...
BANKALARARASI Kart Merkezi Genel Müdürü Soner Canko yıllardır en güvenli ödeme aracının kredi kartı olduğunu anlatır durur. Tabii basit önlemlere dikkat etmek kaydıyla... Son veri sızıntıları sonrasında bu önlemleri Canko ile bir kez daha görüştük.
Görüş ve tavsiyeleri çok önemli... Canko, “Veri sızıntılarında korkulması gerekenin sadece kart verilerinin çalınması değil. Farklı kaynaklardan elde edilen veriler korsanlarca bir araya getirilerek kişileri ikna ve korkutma yoluyla dolandırarak amaçlarına ulaşmak için de kullanılıyor. Her gün birçok veri sızıntısının ve hırsızlığının yaşandığı dijital dünyada kurum ve kuruluşlar sürekli olarak kendilerini güvenlik açısından yenilerken, veri güvenliği için kullanıcılara da önemli görevler düşüyor” diyor
İŞTE CANKO’NUN DİKKAT ÇEKTİĞİ O ÖNLEMLERDEN BİRKAÇI...
- Kafe, park gibi yerlerdeki halka açık kablosuz ağlara gerçekten gerekmedikçe bağlanmamak, bağlanılması gerekiyorsa hassas verilerinizi içeren uygulamaları kullanmamak ve internet sitelerine girmemek gerekiyor.
BODRUM Gündoğan’da ‘kaçak’ bölümleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın girişimleri sonrasında yıktırılan The Bo Viera Projesi’nin patronu Salih Bezci’den itiraf gibi açıklamalar geldi. Önceki gün projenin geldiği noktayı dinlemek için buluştuğumuz Bezci’ye niye emsali aştığını sorduk. Bezci’nin cevabı şu oldu:
“Yaptığımız binalar arasında 6 metrelik aralık söz konusuydu. Bu bölümler toprak olacaktı. ‘Oralara da oda yapalım, geçer gider’ diye düşündüm. Basiretim bağlandı. Hata benim.”
REZİDANS SAYISI YARIYA İNDİRİLDİ
NORMAL ölçüleri aşan iskelesi, emsal fazlası inşaatıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın durdurma ve yıkım kararı verdiği The Bo Viera Projesi’nin sahibi Besa Grup. Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Salih Bezci ve oğlu Yönetim Kurulu Başkanvekili Efe Bezci ile buluşmamızda projenin son durumunu canlı bağlantı ile izledik. Salih Bezci’nin verdiği bilgilere göre, projenin rezidans bölümündeki toplam 108 konut 54’e indirilmiş. Binalar 3 katlıdan 2 katlıya dönüştürülmüş. Villa ve rezidans bölümündeki toplam 330 konut ise 300’e indirilmiş, Salih Bezci, “Rezidans bölümündeki 54 konuttan vazgeçerken, 700 metrekare olan villaları 2’ye, 3’e böldük. Böylece, son tahlilde azalan konut sayısı 30 oldu” dedi.
SALİH BEZCİ’DEN 200 MİLYON $’LIK PROJENİN ‘KAÇAK’ BÖLÜMLERİ İÇİN İTİRAF
- AMASYA´da jandarma ekiplerince kaçak alkol üretimine yönelik düzenlenen operasyonda, 2 bin 572 litre sahte içki ele geçirildi, 13 şüpheli gözaltına alındı.
- ARNAVUTKÖY’de 3 katlı binaya düzenlenen sahte içki operasyonunda 6 tona yakın metil alkol ve sahte içki üretiminde kullanılan çok sayıda malzeme ele geçirildi.
- TEKİRDAĞ’ın Çorlu ilçesinde polisin düzenlediği operasyonda, yılbaşında piyasaya sürülmek için üretilen 960 litre etik alkol, 207 litre el yapımı içki ele geçirildi, 3 kişi gözaltına alındı.
- MALATYA’da, polis ekiplerince düzenlenen operasyonda 1 ton sahte boğma rakı ele geçirildi, 4 kişi gözaltına alındı.
- KAYSERİ’de polisin baskın düzenlediği tekel bayisinde, işyeri sahibi tarafından üretilen 35 litre sahte içki ile 350 litre etil alkol ve 250 alkol aroması ele geçirildi.
- ESENLER ve ZEYTİNBURNU’nda yılbaşında piyasaya sürülmek üzere hazırlanmış 577 dolu içki şişesi, 660 litre doluma hazır içki, 199 boş içki şişesi, 500 içki şişesi kapağı ve 4800 adet şişelerin üzerine yapıştırmak için etiket ele geçirildi.
- ÇANAKKALE’de, polisin bir köy evinde düzenlediği operasyonda, 370,5 litre sahte içki ele geçirildi.
- ADANA’da, polis ekiplerince kaçak imalathaneye düzenlenen operasyonda, dolumu yapılmış 170 şişe sahte rakı ele geçirildi.
Fiyatların artmasıyla birlikte elektriğin doğru kullanımı daha da önem kazandı. Birkaç ayrıntıya dikkat edip daha az elektrik harcamak mümkün mü? Limak Elektrik Uludağ Genel Müdürü Ali Erman Aytaç’a sordum. Tüketiciyi bilinçlendirmek için yaptıkları çalışmaların bir bölümünü paylaştı. Aytaç, “Enerjinin verimli kullanılması, bir yandan ithal kaynaklardan temin edilen enerjiyi azaltarak ülke ekonomimize ve cari açığa katkı sağlaması, diğer yandan tüketilen enerji miktarının düşürülerek aile bütçesinin korunmasına destek olması sebebiyle önemli” diyor. Aytaç haklı. Türkiye’de elektrik üretiminde kullanılan ithal kaynakların payı eskiden yüzde 60’ların üzerindeydi. Yapılan yatırımlar sayesinde bu pay, 2019 itibariyle yüzde 40’ların da altına inmiş durumda. Ali Erman Aytaç yine de 4 milyar dolar seviyelerinde bir kaynağın yurtdışına gittiğini hatırlatıyor ve bu nedenle enerji tasarrufunun önemine dikkat çekiyor. Aytaç, “Yaşam konforunu azaltmadan, yapacağımız küçük değişikliklerle büyük sonuçlar elde edebiliyoruz, yeni teknolojilerin kullanımı ve bazı alışkanlıklarımızı değiştirmemiz buna kolaylıkla imkân sağlıyor.
Tasarruf bilincini 7’den 70’e yayarak hem doğal kaynaklarımızı daha etkin kullanmış olacağız, hem de aile ve milli ekonomimize önemli katkılar sağlayacağız” diyor. Gelin elektrik kullanımını azaltabilecek küçük ama önemli bazı ayrıntıları beraber inceleyelim...
BUZDOLABI VE OCAĞA DİKKAT!
ELEKTRİKLİ ısıtıcı kullanılıyorsa, mutfakta yemek pişirirken doğru ısıda pişirmek, kullanılan tencere genişliği ile ocağın aynı orantıda olması fazla enerji sarfiyatının önüne geçiyor. Buzdolabının kapağını uzun süre açık bırakmamak, buzdolabını ısı kaynaklarından uzak tutmak yüzde 25 oranlarında ısı tasarrufu sağlıyor. Bulaşık makinasını tam dolulukta çalıştırmak, buzdolabı, çamaşır ve bulaşık makinası gibi elektrikli aletleri yeni teknoloji ve A serisi ürünlerden seçmek faturaları düşürüyor.
OTURMA ODASI 21 DERECE!