Bol havuçlu tereyağı bitkisel yağlı kaşar

GEÇTİĞİMİZ günlerde Tarım ve Orman Bakanlığı’nca taklit, tağşiş veya ilaç etken maddesi tespit edilen toplam 229 firmaya ait 386 parti ürünü paylaştı. Listeyi mercek altına aldık. 15 Ocak’ta Hürriyet’te yayınlanan haberimizde özellikle zeytinyağıında yapılan hilelere dikkat çektik. Başka tohumlardan elde edilen yağların nasıl zeytinyağı diye pazarlandığını okudunuz. Bugün aynı listede yer alan yaklaşık 100 ürünü baz alıp bize peynir, tereyağı, kaşar diye neler yetirdiklerini anlatmaya çalışacağım. Listede yer alan süt ürünlerinde en çok hilenin peynir, kaşar ve terayağ üretiminde ‘süt yağı’ yerine başka yağların kullanılmasıyla gerçekleştirildiği anlaşılıyor. Süt yağı yerine bu ürünlere bitkisel yağ eklenmesi en sık yapılan tağşişler (bir şeyin içine başka bir madde karıştırma, katıştırma) arasında yer alıyor. Özellikle tereyağı üretiminde margarin ve farklı sıvı yağları (ayçiçeği yağı, mısır özü yağı, palm yağı, hayvansal kaynaklı diğer yağlar vb.) kullanılıyor. Süt yağı pahalı, bu yağlar ise daha ucuz. Böylece maliyet düşürülüyor ve daha fazla kâr elde ediliyor. Tağşiş yapılmış tereyağı ile yapılmamış olan tereyağı arasındaki farkı fiziksel olarak anlamak ise neredeyse imkânsız.

HER SARI TEREYAĞI TEREYAĞI DEĞİLDİR!

Halk arasında sarı renkte olan tereyağın daha iyi olduğuna ilişkin bir inanış var. Sarı renkteki tereyağların beyaz renktekilere göre daha fazla tercih edildiğine inanılıyor. Aslında terayağı rengini tamamen sütten alıyor. Özellikle bahar aylarında süt hayvanları taze ot yediğinden sütün rengi daha sarı oluyor. Bu yüzden bahar aylarında elde edilen sütlerden yapılan terayağların rengi de daha sarı oluyor. Peki sizce piyasadaki sarı renkteki tereyağların hepsi bahar aylarında sağılan sütlerden mi yapılıyor? Kesinlikle hayır. Üreticiler tereyağı sarartmanın da yolunu bulmuş durumda. Beta karoten adı verilen, özellikle havuç ve diğer sebzelerden elde edilen gıda katkısı, peynir, kaşar ve tereyağları sarartmak için kullanılıyor. Bu arada hemen belirteyim. Beta karotenin kullanımı tamamen yasal. Tabii ki belirli bir ölçüde ve şartlara uygun olması koşuluyla. Tüketici alışkanlığı nedeniyle hemen hemen tüm üreticiler bu katkı maddesini kullanıyor, zararı da yok. Ancak süt yağı bile kullanmayan merdiven altı üreticilerin bu katkı maddesini de hilelerini sağlamlaştırmak için kullandığını ve amaçlarının sizi kandırmak olduğunu unutmayın. Sap sarı tereyağları ve kaşarların içinde sütten eser bile bulunmayabileceğini bir kenera yazın.

KAŞAR GÖRÜNÜMLÜ PEYNİRLER RAFLARDA

Piyasada satılan kaşar peynirleri arasındaki renk farkının sütten çok katkı maddesinden kaynaklandığını anlatmaya çalıştım. Piyasada en çok kafa karıştıran vatandaşı aldatmaya yönelik en fazla sabote edilen ürün ise şüphesiz kaşar. Şimdi size dört ayrı ürün sıralayacağım. Taze kaşar peyniri, kaşar peyniri, kahvaltılık peynir, tost peyniri. Ürünler ilk bakışta birbirinin aynı gibi gözükse de aslında hem yapılış şekilleri hem de maliyetleri çok farklı. Üzerlerinde çeşitleri yazsa bile ambalaj ve şekilleri nedeniyle vatandaş nezdinde hepsinin algısı kaşar. Özetle; bazen ucuz diye tercih ettiğiniz bazı ‘kaşar’ların aslında kaşar olmadığını unutmayın.

Kaşar: Çiğ sütün mayalanması ardından sıcak suda haşlanıp yoğrulması esasıyla elde edilen deliksiz ve bakteriler ile olgunlaştırılan bir peynir çeşidi. Ortalama 10 kg sütten 1 kg kaşar elde ediliyor.

Eritme peynir: Çeşitli olgunluktaki peynirlerin parçalanarak, eritme tuzları ve sütle birlikte çeşitli katkı maddeleri kullanılarak, homojen bir kıvam elde edilene kadar harmanlanması, sabit bir karıştırma düzeni ile vakum altında eritilmesi ile elde edilen bir peynir türü. Eritme peynir bir ya da bir kaç değişik çeşit peynirin doğrudan kullanılması ile yapılabildiği gibi süttozu, peynir altı suyu tozu, tereyağıı, krema gibi süt ürünlerinin ilavesi ile de yapılabiliyor. Piyasada satılan üçgen, kahvaltılık, tost peynirleri de eritme peynir kategorisine giriyor. Bu ürünlerin ‘içindekiler’ bölümünü okursanız ‘eritme peynir’ olduklarının açıkça yazıldığını görebilirsiniz.