Ramazan aylarında daha bir özlüyorum çocukluğumu ve ilk gençlik yıllarımı nedense.
Ramazan tenekecilerini hatırlıyorum mesela, çocukluğumun Kelkit’ini düşününce. Evet, yanlış duymadınız "tenekeciler" dedim. Şimdilerde bazı yerlerde "gürültü" olarak nitelenip yasaklandı Ramazan davulu çalmak. Ama yine de bazı semtlerde Ramazan geceleri hálá davulcunun tokmaklarıyla deliniyor ve davulcu manileri bizi çocukluk anılarımıza götürüyor. "Hoşafın suyu boldur / Bir kepçe daha doldur / Sahurda köfte varmış / Ne olur erken kaldır" sözleriyle sahura kalkabiliyoruz hálá. Dedim ya, Kelkit’te tenekeciler uyandırırdı zaman zaman bizi diye.
Özellikle köylerde, Ramazan davulu yerine teneke çalınırdı o zamanlar. Yine maniler eşliğinde teneke çalan gönüllü, sokak sokak gezer ve köy sakinlerini ertesi gün tutulacak oruca hazırlanmaları için uyandırırdı. Tenekeden çıkan ses pek ahenkli olmasa da kimsenin şikayeti olmazdı bu durumdan. Bu adetin en güzel tarafı da, gecenin bir vakti evinden çıkıp köydekileri uyandırmaya gönüllü olan kişinin sahuru, konuk edildiği evde yapmasıydı. İşte bütün bunları hatırladıktan sonra "ah o güzel adetler" demeden edemiyor insan.
Mevlana Pilavı (Tekke Pilavı)
8 kişilik
Hazırlama süresi 25 dakika
Pişirme süresi
35 dakika
Malzeme listesi
á 3 su bardağı pirinç
á 250 gr. kuşbaşı et (kuzu ya da dana eti kullanabilirsiniz)
á 2 tatlı kaşığı tereyağı
á 2 yemek kaşığı sıvıyağ
á 1 su bardağı haşlanmış nohut
á Yarım su bardağı kestane
á Yarım su bardağı kuru İzmir üzümü
á Yarım su bardağı badem içi
á Yarım su bardağı iri çekilmiş ceviz içi
á 1 tatlı kaşığı tarçın
á 1 çay kaşığı yenibahar
á 1 çay kaşığı tuz, karabiber
á 4-5 su bardağı sıcak su (et suyuyla tamamlanacak)
Kuşbaşı etleri üzerine çıkacak kadar sıcak suyla haşlayın. Pirinci 1 tatlı kaşığı tuz attığınız sıcak suda bekletin. Üzümleri yıkayıp süzün. Kestaneleri ortalarından bıçakla yarıp haşlayın. Tereyağı ve sıvıyağı pilav tenceresine koyup kızdırın. Yıkayıp süzdüğünüz pirinci ve haşladığınız etleri tencereye aktarın. Sürekli karıştırarak 5-6 dakika kadar kavurun. Haşlayıp kabuklarını soyduğunuz kestaneleri, üzümleri, badem içi, ceviz içi ve haşlanmış nohutları tencereye aktarın. Karıştırarak birkaç dakika kavurun. Sıcak suyu et suyuyla tamamlayıp tencereye ekleyin. Son olarak, tarçın, yenibahar, tuz ve karabiberi de katıp tencerenin kapağını kapatın. Orta ısılı ateşte, pilav suyunu çekinceye kadar pişirip ocağın altını iyice kısın. Pilavı kısık ateşte 5-6 dakika daha pişirip ocaktan alın. Servise sunmadan önce 30 dakika kadar dinlendirin. Ilık olarak servise sunun.
Apakay Baklavası
12 kişilik
Hazırlama süresi 60 dakika
Pişirme süresi
50 dakika
Malzeme listesi
Hamur için;
á 4 adet yumurta
á 5 su bardağı un
á 2 yemek kaşığı yoğurt
á 1 adet kabartma tozu
á 1,5 çay bardağı su
İç harcı için;
á 2-3 su bardağı dövülmüş fındık içi
á 2 yemek kaşığı tozşeker
á 250 gr. bitkisel margarin ya da tereyağı
Şurubu için;
á 2 su bardağı tozşeker
á 3 su bardağı su
á 1 çay kaşığı limon suyu
Açmak için;
á 1 çay bardağı buğday nişastası
Tozşeker ve suyu orta boy bir tencereye aktarın. Orta ısılı ateşte, tahta kaşıkla sık sık karıştırarak şeker eriyip şurup kaynayıncaya kadar pişirin. Kaynamaya başladıktan sonra ocağın altını kısıp şurubun koyulaşması için 10 dakika daha kaynatın. Limon suyunu ekleyip bir taşım daha kaynattıktan sonra, ocağın altını kapatın. Ilık hale gelmesi için kenarda bekletin. Oda sıcaklığında bekleyen yumurtayı, su, yoğurt ve kabartma tozunu derin bir yoğurma kabına koyup elinizle karıştırın. 5 su bardağı unu da azar azar ekleyip pütürsüz ve kulak memesi yumuşaklığında bir hamur elde edinceye kadar yoğurun. Hamurun üzerini örtüp oda sıcaklığında 30 dakika kadar bekletin. Hamurdan eşit büyüklükte 12 adet beze yapıp yuvarlayın. Üzerlerine nişasta serperek 35-40 santim çapında yufkalar yapacak şekilde açın. Fırına girebilecek büyüklükteki yuvarlak bir tepsiyi yağlayın. Fındık ve tozşekeri bir cam kabın içinde karıştırın. Margarin ve tereyağını bir tavada eritip, ılınması için bekletin. Açtığınız yufkaların 6 tanesini üst üste, yağlanmış tepsiye serip her birinin üzerine eritilip ılıtılmış yağdan gezdirin. Altıncı yufkanın üzerine şekerli fındık içini serpiştirip diğer yufkaları da aralarını yağlayarak üst üste serin. Baklavayı üçgen şeklinde dilimleyin. Kalan yağı ocağın üzerinde kızdırın ve kızgın yağı baklavanın üzerine gezdirin. Baklavayı 5 dakika önceden 175 dereceye ve alt-üst konuma ayarladığınız fırında üzeri altın sarısı oluncaya kadar, 40-45 dakika pişirip çıkarın. Fırından çıkan sıcak baklavanın üzerine ılık haldeki şerbeti gezdirin. Baklavanın şerbeti çekmesi için 30 dakika kadar bekleyin. Ilık ya da soğuk olarak servise sunun.