Hamsi Kurban O Göze

Hamsinin Karadeniz’de altın çağını yaşadığı dönem 1970’lere kadar olan dönemdi. O zamanlar ekim ayını sabırsızlıkla bekleyen balıkçılar dualarla çıkarlardı hamsi avına ve balıktan ağları dopdolu vaziyette dönerlerdi.
Bazen o kadar çok hamsi avlarlardı ki, kiloyla değil, tenekelerle satarlardı tuttuklarını. Bazen de olağanüstü ucuz fiyata satılmasına rağmen miktarın çokluğu yüzünden tuttukları hamsi ellerinde kalırdı. İşte bu hamsiyi ziyan etmemek için toprağa gübre yaparlardı.
Sıradan bir balık değildir hamsi. Onu sadece kızartması, pilavı ya da tatlısı yapılan bir yiyecek maddesi olarak algılamak da yanlıştır. Karadeniz insanının günlük yaşamı, kültürü ve yaşayış biçimi de hamsiyle birlikte şekillenmiştir. Bu yüzden de hamsiyi ele almak, Karadeniz insanını ele almakla eşdeğerdir.
Size, hamsiye ve hamsi kültürüne yakışır bir kitap tavsiye edeceğim; “Hamsi Kurban O Göze - Deniz, Tarih ve Mutfak Kültürü”.
Üç akademisyen Prof. Dr. Cemal Saydam, Kudret Emiroğlu ve Nihal Kadıoğlu tarafından kaleme alınan eserde hamsinin Karadeniz insanı üzerindeki etkisi bilimsel veriler ışığında inceleniyor.

Sarıoğlu patlıcan paçası

· 6 adet ince uzun kemer patlıcan
· 3 adet orta boy domates
· 2 adet orta boy kuru soğan
· 10-12 diş sarmısak
· 1 çay kaşığı tuz, karabiber
· 3 yemek kaşığı zeytinyağı
· 1 su bardağı sıcak su

YAPILIŞI
Patlıcanların saplarını kesmeden tamamını soyun. Bir kesme tahtasının üzerine koyup sol elinizle saplarının üzerine bastırın. Keskin bir bıçakla sap kısımlarının 2 parmak altından başlayarak uzunlamasına 3 parça halinde dilimleyin. (Patlıcanların saplarını sakın koparmayın.) Bol tuzlu suda 30-40 dakika kadar bekletin.
Acı suyu çıkan patlıcanları yıkayıp iyice süzün ve geniş bir tencereye yan yana sıralayın.
Diğer taraftan soğanları incecik doğrayın. Sarmısakları ayıklayıp ikiye bölün.
 Domatesleri soyup tavla zarı formunda dilimleyin. Patlıcanların üzerine önce soğanları sonra sarımsakları yerleştirip domatesleri ilave edin. Tuz ve karabiberi serpip zeytinyağını gezdirin. Tencereyi kapağı açık vaziyette orta ısılı ateşin üzerine oturtun.
Yemek kaynamaya başlayınca sıcak suyu tencerenin kenarından aktarın. Tencerenin kapağını kapatın ve yemeği, suyu kaynayıncaya kadar orta ısılı ateşte pişirin. Kaynamaya başlar başlamaz ocağın altını kısın.
Kısık ateşte patlıcanlar iyice yumuşayıncaya kadar, 25-30 dakika pişirin. Ocaktan alıp soğumasını bekleyin. Soğuduktan sonra servis tabağına aktarın.