Çorbasız olmaz

Çorba sözcüğü dilimize Farsça "şurbe" sözcüğünden geliyor. Ama bazı bölgelerimizde, Orta Asya’da olduğu gibi, çorba "aş" adıyla da anılıyor. Giresun’un ayran aşı gibi... Hepimizin bildiği gibi yoğurt ve ayran dünya yemek kültürüne Türklerin armağan ettiği iki güzellik.

Bizim yemek kültürümüzde çorba, sadece mide özsularını harekete geçirip iştahı açtığı için yenen bir başlangıç yemeği değil. Kahvaltı etmenin yaygın olmadığı Anadolu’nun bazı yörelerinde sabahları da çorba içiliyor. Hemen her il ve ilçede çorbacılar var ve bu çorbacılar 24 saat açık. Biz Türkler aynı zamanda soğuk çorba kültürüne de sahibiz. Böylece yaz sıcağında da çorbayı sofralarımızdan eksik etmemiş oluyoruz. Yemek kültürü gelişmiş olan her ülkenin kendine has ve ülkesini çağrıştıran çorbaları var. Rusların ünlü Borc çorbası, lahana ağırlıklı etli bir çorba. Çinlilerin köpek balığı yüzgeci çorbası, Polonyalıların "chlodnik"i, Fransızların "qarbyre"i, Hollandalıların "bezelye çorbası" ünlüdür.

Osmanlılar dönemindeyse çorba hem yemek kültürü hem de politik açıdan önemliymiş. Yeniçeriler yönetimden hoşnut olup olmadıklarını çorbayı içerek veya reddederek gösterirlermiş. Tıpkı, bayramlarda onlara gönderilen baklava tepsilerine yaptıkları gibi... Sofranızdan sıcacık çorbanız, yüreğinizden sevgi eksik olmasın.

Ispanaklı Anadolu çorbası

Malzeme listesi

á 1 su bardağı aşurelik buğday

á 1 su bardağı haşlanmış yeşil mercimek

á 3-4 demet ıspanak

á 10 su bardağı sıcak et ya da tavuk suyu

á 2 çay kaşığı tuz, karabiber

Terbiyesi için;

á 2 su bardağı yoğurt

á 2 yemek kaşığı dolusu un

á 1 adet yumurta

Sosu için;

á 1 yemek kaşığı tereyağı

á 2 tatlı kaşığı kırmızı pul biber

6 kişilik

Hazırlama süresi 15 dakika

Pişirme süresi

40 dakika

Aşurelik buğdayı, üzerine 4 parmak çıkacak kadar suyla bir gece önceden ıslatın. Ertesi gün süzüp orta boy bir tencereye aktardıktan sonra üzerine 6 su bardağı ılık su ekleyin ve pişmeye bırakın. Ispanağı ayıklayıp saplarıyla birlikte incecik doğrayın. Aşurelik buğdayın pişip pişmediğini kontrol edip yumuşadıysa üzerine 10 su bardağı et ya da tavuk suyunu ilave edin.

Su kaynamaya başlayınca, doğradığınız ıspanağı ve haşlanmış yeşil mercimeği de aktarıp tuz ve karabiberi serpiştirin. Sık sık karıştırarak 10 dakika kadar pişirin. Yoğurt ve unu derin bir kaba aktarıp üzerine yumurtayı kırın. Tel bir çırpacak yardımıyla, malzemeler iyice karışıncaya kadar çırpın. Çorbanın suyundan iki kepçe kadar alıp terbiye sosuna katarak tekrar karıştırın. Ilık hale getirdiğiniz sosu kaynamakta olan çorbaya yavaş yavaş ve çorbayı karıştırmaya devam ederek ilave edin. Çorbayı, topaklanmasını önlemek için sık sık karıştırarak 15 dakika pişirdikten sonra ocaktan alın. Tereyağını küçük bir tavada eritip üzerine kırmızı pul biberi ekleyin. Sosu birkaç dakika pişirdikten sonra ocaktan alıp çorbanın üzerinde gezdirin. Karıştırdıktan sonra sıcak sıcak servise sunun.

Sarmısaklı patates güveci

Malzeme listesi

á 1 kg. kuzu kuşbaşı eti

á 2 çay kaşığı kuru kekik

á 5 yemek kaşığı sıvıyağ

á 15-20 diş sarmısak

á 1 adet kırmızı dolmalık biber

á 3 adet çarliston biber

á 3 adet orta boy domates

á 2 çay kaşığı tuz, karabiber

á 1 yemek kaşığı tereyağı (bitkisel margarin de kullanabilirsiniz)

á 10-12 adet orta boy taze patates

8 kişilik

Hazırlama süresi 25 dakika

Pişirme süresi

90 dakika

Taze patatesleri soyup yıkadıktan sonra, tam ortadan ikiye bölün. Patatesleri suya koyarak bekletin. Kırmızı ve yeşil biberlerin saplarını ayırıp, tohumlarını ayıkladıktan sonra, iki santimlik parçalar halinde halka halka doğrayın. Sarmısakları ayıklayıp bütün olarak bırakın. Domatesleri soyup iri kuşbaşı et formunda doğrayın. Kuşbaşı kuzu etini, sıvıyağı ve kuru kekiği karıştırıp orta boy, kenarları yüksek bir güvece, cam ya da porselen bir fırın kabına yerleştirin. Sebzeleri ve patatesleri de derin bir kapta karıştırıp, tuz ve karabiberi serpiştirdikten sonra etin üzerine yayın. Tereyağı ya da margarini fındık kadar parçalara ayırarak sebzelerin üzerine yerleştirin. Üzerine 1 su bardağı kadar sıcak suyu da gezdirin. Kabın üzerini yağlı kağıt ya da alüminyum folyoyla sıkı sıkı kapatıp, 10 dakika önceden 175 dereceye ayarladığınız fırında en az 90 dakika pişirdikten sonra çıkarın. Sıcak sıcak servise sunun.