Avrupa 5 seviyeli meteorolojik alarm sistemine geçti, ya biz?

Artık Avrupalılar www.meteoalarm.eu adlı web sitesinden 10 değişik meteorolojik afet için 5 farklı seviyede uyarı yapıyor. Ne diyelim darısı başımıza!

Maalesef ülkemizde meteorolojinin uzun yıllardır ehil ellerde olmamasından kaynaklanan çok büyük ve kronik problemleri var. Bunlardan biri de meteorolojik uyarılardaki siyah beyazcı yaklaşım. Diğer bir deyişle, yaptıkları açıklamalarda "etkili yağış" gibi literatürde olmayan muğlák ifadelerle yağışı "etkili" ve "etkisiz" şeklinde cahilce iki sınıfa ayırmışlar.

Avrupalılar ise meteorolojik uyarıları aşağıdaki 5 ayrı seviyede vermekte:

1. Beyaz: Yetersiz, eski veya şüpheli veri.

2. Yeşil: Hava durumunda uyarı yapılması gereken bir şey yok.

3. Sarı: Hava şartları potansiyel tehlike içeriyor. Tahmin edilen hava olayları olağandışı değil ama açık hava şartlarında etkinlik yapacaklar için meteorolojik riskler var. Beklenen meteorolojik şartlar için hava durumu raporlarını takip edin ve sakınılabilecek risklerden uzak durun.

4. Portakal: Hava durumu tehlikeli. Olağandışı bir hava olayı tahmin edildi. Hasar ve can kayıpları olma ihtimali var. Tetikte, uyanık bulunun ve beklenen meteorolojik şartlar için düzenli bilgi edinin. Unutmayın bu risk kaçınılmaz olabilir. Yöneticilerin verdiği talimat ve tavsiyelere uyun.

5. Kırmızı: Hava şartları çok tehlikeli. Nadiren görünen şiddetli bir meteorolojik olay tahmin edilmekte. Büyük ölçüde hasar ve kazalar olabilir. Birçok durumda can kaybı veya kol bacak veya vücut zarar görebilir. Beklenen meteorolojik şartlar ve riskler hakkında sürekli olarak meteorolojik bilgileri takip edin. Tüm şartlar altında yerel otoriteler tarafından verilen emir, uyarı ve tavsiyelere uyun ve olağandışı önlemler için hazır olun.

*

Avrupa tüm şiddetli hava olayları için uyarı vermekte. Örneğin, sel riskiyle birlikte şiddetli yağış, şiddetli gökgürültülü sağanak yağış, kuvvetli rüzgárlar, sıcak hava dalgaları, orman yangınları, sis, kar veya tipiyle birlikte şiddetli soğuk hava dalgaları ve çığlar. Diğer bir deyişle 21 Avrupa ülkesinde, ilçe ilçe, 10 değişik meteoroloji afet için 5 değişik seviyede 2 günlük ve 17 dilde tek bir web sitesinden uyarılar yapılmakta.

Böylece Avrupalılar bir bakışta hangi hava şartlarının nerede tehlikeli olabileceğini görebiliyor. Web sayfasında ülkelerin renkleri tehlikenin şiddeti ve olası etkisini gösteriyor. Ülke üzerinde 10 değişik meteorolojik afete ait piktogram bulunuyor. O ülkeyi seçerek tehlike ve riskin bölgesel ve yerel dağılımı, tehlike seviyeleri, uyarının geçerli olduğu zaman aralığı, beklenen kar yüksekliği, vb. gibi ayrıntıları görebilirsiniz.

*

Meteoroloji teşkilatlarının birinci görevi ülkedeki can ve mal kayıplarını önlemektir. Örneğin, New Orleans’daki Katrina Tayfunu ve Endenozya’daki tsunamiden alınan en önemli ders "meteorolojik uyarı sistemleri, hava tahmin sistemlerinden daha önemlidir." Bu nedenle, hava tahminleri ne kadar gelişmiş ve başarılı olursa olsun, meteorolojik uyarıların halka basit, anlaşılır ve inandırıcı bir şekilde verilmesi gerekir.

Anlarlarsa, meteoroloji bilimiyle ilgisiz olan ilgili ve yetkililerimizi uyarması da benden: "Biz uyarmıştık" diyerek kendini garantiye almak için "etkili yağış" vb. şeklinde sık sık verilen sözde meteorolojik uyarılar halkımızda "Yalancı çoban" sendromu geliştirip meteorolojik uyarılara olan güveni de yok etmektedir. Bu konuda Avrupa’yı örnek alın...