×
YAZ TATİLİNİ NASIL GEÇİRMELİ?
◊ Sosyal medya coşkusuna kapılmayın
Dr. Özgür Bolat: Bazı ebeveynler çocuklarının karnesini sosyal medyada paylaşıyor, çocuğunu başka çocuklarla kıyaslıyor... Bunlar doğru yaklaşımlar değil. Ayrıca çocuklara karne hediyesi almak da doğru değil. Artık tatil başladı, çocuklar bol bol oyun oynasın, sosyalleşsin.
◊ Notlara değil eğitimine odaklanın
Dr. Özgür Bolat: Çocuk anne ve babası için değil, kendisi için eğitim aldığını bilmeli. Anne-babalar da notlara değil, öğrenmeye odaklanmalı. Çocuğa “Bu yıl neler öğrendin, en çok hangi öğrendiklerinden etkilendin?” demek onun üzerinde çok daha olumlu etki yapar.
◊ Karne hediyesi almayın
Dr. Özgür Bolat: Karne hediyesi çocuğu motive edebilir ama ne için? Gelecek yıl daha iyi not almak için. Oysaki çocuğun da ailenin de amacı iyi not almak değil, öğrenmek ve gelişmek olmalıdır. Karne hediyesi, çocuğu gerçek amaçtan yani öğrenmeden uzaklaştırır ve araca, yani notlara odaklanmasını sağlar. Yani araç, amaç olur. Çocuk öğrenmek için değil, iyi not almak için çalışır. Unutmamalıyız ki, öğrenmeden de iyi not alınabilir. Karne hediyesi bir çeşit ‘rüşvet’tir, bu da asıl amacı saptırır.
‘Dostluk için Futbol’ organizasyonunun yedincisi için Madrid’deydik. 31 Mayısta İspanya’nın Madrid şehrinde düzenlenen 211 ülkeden ve bölgeden katılımcıları birleştiren Gazprom PJSC’ın ‘Dostluk için Futbol’ Uluslararası çocuk sosyal programının yedinci sezonunun final etkinlikleri çerçevesinde dünyanın en çok uluslu futbol antrenmanı gerçekleştirildi. Dersin sonuçlarına göre Dostluk için Futbol resmi GUINNESS WORLD RECORDS® sertifikası aldı. 57 milletten temsilciler katıldığı ders, Soccer Barcelona Youth Academy’nin başkanı Mikel Puç ve Barselona futbol kulübünün genç takımı eski antrenörü Djozep Gambao tarafından yapıldı. Onlar, ‘Dostluk için Futbol’ dünya şampiyonasının final maçının arifesinde genç futbolcuların birkaç yeni yöntem öğrenmelerine yardımcı oldular.
Soccer Barcelona Youth Academy’nin başkanı Mikel Puç: “Bu rekora ulaşılması, tüm kültürlerin ve milletlerin arasında eşitlik ilkelerini yaymayı hedefleyen ‘Dostluk için Futbol’ program için çok önemli bir olaydır. Sadece yedi yıl boyunca program, dünya çapında beş milyon destekçi kazandı ve 211 ülkeden altı bin katılımcıyı birleştirdi. Gelecekte ‘Dostluk için Futbol’ projesinin birçok parlak zaferi olacağına eminim” dedi. Antrenmandan sonra Gazprom PJSC’ın Yönetim Kurulu Başkanı Viktor Zubkov ise GUINNESS WORLD RECORDS®’un temsilcisinden rekor kaydı resmi sertifikasını aldı ve ‘Dostluk için Futbol’un Genç katılımcılarını yeni küresel zaferinden dolayı tebrik etti. Bu bir ilkti ve çok heyecan vericiydi!
UEFA Pitch futbol sahasında ‘Dostluk için Futbol’ dünya şampiyonasının final maçı, 1 Haziran’da Madrid’in merkezinde Plaza Mayor Meydanı’nda düzenlendi. Gazprom PJSC’ın yönetim kurulu başkanı Viktor Zubkov ve dünya futbolunun yıldızları Roberto Karlos, Marko Materatsı, Gazprom PJSC’ın ‘Dostluk için Futbol’ uluslararası çocuk sosyal programının yedinci sezonu çerçevesinde yapılan turnuvanın etkinliklerine katıldılar. Final maçı ‘Antiguan Racer’ takımıyla ‘Tasmanian Devil’ arasında yapıldı. 1-1 devam eden maç seri penaltılarla sona erdi ve kazanan ‘Tasmanian Devil’ takımı oldu. Brazilya milli takımının ve Real Madrid’in efsanevi futbolcusu, Dünya kupası şampiyonu ve UEFA Şampiyonlar Ligi’nin üç kez galibi Roberto Carlos ‘Dostluk için Futbol’ organizasyonuyla ilgili görüşlerini şöyle anlattı: “Dostluk için Futbol programı, önemli bir görevi yerine getiriyor ve gençler arasında tüm dünya kültürlerinin eşitliğini teşvik ediyor. Eğer çocuklarımız arkadaş olmayı, bütün insanlara saygı göstermeyi ve farklılıkları unutmayı öğrenirseler, daha iyi bir gelecek inşa edebilirler.”
Dünyanın dört bir yanından gelen çocuklar hayatlarında ilk kez dev bir stadyumda futbol izleme deneyimine sahip oldu. Dünyanın dört bir yanından organizasyona katılan çocuklar ‘Dostluk için Futbol’ dünya şampiyonası kazananları için düzenlendiği ödül töreninden sonra Metropolitano Stadyumu’nda yapılan UEFA Şampiyonlar Ligi final maçı seyretmeye gittiler.
‘Dostluk için futbol’ organizasyonunun iki temel özelliği var: Biri 12 yaş grubu kız ve erkek çocukları bir araya getirmesi, ikincisi de nesli tükenen hayvanların isimlerini futbol takımlarına vermesi. Bu organizasyon sayesinde çocuklar büyük duyarlılıklar kazanıyor, futbolun dostluk içinde oynanabileceğini öğreniyor. Organizasyon yetkililerini tebrik ediyoruz, gerçekten çok etkili ve çok güzel bir organizasyondu.
Nedir çocukerkil olmak?Yaşamın çocuğa göre düzenlendiği bir aileyi ifade ediyor. Çocuktan başka hiçbir aile bireyinin haklarının ve ihtiyaçlarının dikkate alınmadığı, çocuğun yönettiği bir aile demek.
İyi bir yaklaşım mı peki?Hayır, elbette ki değil. Çocuğun yönettiği bir aile kabul edilemez. Çocuğun söylediği her şeyin yapıldığı, çocuğun istediği her şeyin alındığı, anne-babanın çocuğun etrafında pervane olduğu, hatta anne-babanın kurallar koymadığı ve sınırları belirlemediği bir aileden söz ediyoruz çocukerkil kavramıyla... İşte böyle bir ailenin içinde kaos olur, kargaşa olur, mutsuzluk olur ve o ailede güvensizlik egemen olur. Oysaki çocuk güveneceği, sırtını dayayacağın bir ebeveyne ihtiyaç duyar, kendi yönettiği bir ebeveyne değil.
Doğrusu nedir?Çocuk, anne-babaya bağımlı olmak değil; bağımsız olmak ve anne babadan ayrışmak gereksinimi duyar. Kendine ve ailesine güvenmek, anne-babasının güçlü olduğunu görmek ister. Ancak o koşullarda onlara güvenebilir. Aileyi bir gemiye benzetirsek, anne-babanın kaptan olmadığı, dümeni çocuğa kaptırdığı gemi karaya oturur. Kavga ve bağrışmanın en aza indirgendiği, disiplin kurallarının ve eğitim ilkelerinin anne-baba tarafından belirlendiği, çocukerkil olmayan ailede, karşılıklı anlayış, ilgi, sevgi, saygı ve güvenin var olduğu ortamda çocuklar muhakkak ki daha iyi yetişir.
MASALLARIN ÇOCUK GELİŞİMİNDEKİ ETKİSİ
Çocuklarla Bir Ömür programımızın bu haftaki konuğu Tiyatrocu ve Yaratıcı Drama Eğitmeni Mehmet Erbil ile masalların çocuk gelişimindeki rolünü konuştuk.
<iframe src="//www.hurriyet.com.tr/video/embed/?vid=41211974&resizable=1&autostart=true" width="580px" height="326px" frameborder="0" scrolling="0" allow="autoplay; fullscreen" allowfullscreen></iframe>
HADİ GİDELİM
Güzel bir haberle başlayalım: Ülkelerin ev sahipliği yapmak için yarıştığı ‘Dostluk için Futbol’ (Football for Friend-ship) organizasyonunun gelecek yıl Türkiye’de yapılacağı açıklandı. Gazprom’un desteğiyle gerçekleşen organizasyonda Çin’den Amerika’ya, İran’dan Güney Afrika’ya, Suriye’den Brezilya’ya, Nijerya’dan Türkiye’ye kadar dünyanın dört yanından gelen çocuklar dostluk için futbol oynuyor, kamp yapıyor ve birbirini tanıyor.
NESLİ TÜKENEN HAYVANLARIN İSİMLERİ TAKIMLARDA
Futbolun cinsiyetsiz bir spor olduğunu ifade etmek amacıyla organizasyona kız ve erkek çocukları birlikte davet ediliyor, engelli çocuklara çok büyük önem gösteriliyor. Nesli tükenen hayvanlara dikkat çekmek içinse takımlara kar leoparı, kızıl panda, Avrupa vizonu, Doğu leyleği, çinçilla, Tazmanya canavarı, Asya fili gibi hayvanların isimleri veriliyor.
İNSANCA YAŞAMAK İÇİN DOKUZ DEĞER
‘Dostluk için Futbol’un temel amaçlarından biri çocuklara dostluk, eşitlik, adalet, sağlık, barış, özveri, zafer, gelenek ve onur gibi değerleri aşılamak. “Geleceği değiştireceğiz” diyen çocuklar, birlikte kardeşçe yaşamanın öneminin altını çiziyor ve yetişkinlere önemli dersler veriyorlar.
‘GUİNNESS REKORLAR KİTABI’ DENEMESİ
Bu kitaplar hangi ihtiyaçtan doğdu?
- Çocuklarım Türkiye’de okula giderken onlara özellikle uzun yaz tatilinde destek olacak kitaplar aramıştım. Bulduğum birkaç kitap, ezbere dayalı testlerden oluşuyordu. Çocuk okurken bunalıyor, ben bakarken bunalıyordum. Bu setleri hazırlama kararını o zaman verdim. İçinde öğretmenlerin, sanatçıların, biliminsanlarının olduğu bir ekiple uzun çalışma döneminin ardından ortaya ‘Şirin Proje Setleri’ çıktı. Tabii bir de meselenin kuramsal, veriye dayalı bir boyutu var. Neredeyse 10 yıldır Türkiye eğitim sistemine bir kavramı sokmaya çalışıyorum. Kavramın adı: Tatilde öğrenme kaybı. Bunu önlemenin en temel yollarından biri çocukların yaz tatilinde ek çalışmalarla desteklenmesi.
Kitaplar neden ilköğretim düzeyindeki çocuklara yönelik?
- Tatilde öğrenme kaybının en yoğun yaşandığı dönem ilkokul yılları. Ev ortamı ne olursa olsun, çocuklar arası başarı farkı okullar açık olduğu zaman azalıyor. Ama yaz tatili gelince tatilde öğrenmeye devam eden çocuklarla tatilde öğrenmeye mola veren çocuklar arasındaki makas açılmaya başlıyor.
Çocuklar bu kitaplarla hangi becerileri kazanacaklar?
- Set; Türkçe, Matematik, Fen Bilgisi, Hayat Bilgisi derslerinin yanı sıra Güzel Sanatlar ve İngilizce derslerini de kapsıyor. Amaç; iki sınıf arasında bir köprü kurmak. Birinci sınıftan ikinci sınıfa geçen bir çocuk bu setlerle birlikte tüm konuları hem eğlenerek gözden geçiriyor hem de bir sonraki sınıfın müfredatına kendisini hazırlıyor. Araştırıyor, hayal gücünü kullanıyor, projeler yaparak öğreniyor. Merak duygusunu harekete geçirip çocuğun ihtiyaç duyduğu bilgiyi toparlamasını, sonra da bunu sunmasını aşama aşama bir proje çerçevesinde sağlıyoruz. Çocuklara; soru sormayı, tez geliştirmeyi, tezi test etmeyi ve ortaya çıkan veriyi sunmayı öğretmeyi hedefliyoruz.
Anne-babalara ve öğretmenlere önerileriniz neler?
Türkiye’yi bu yıl Beşiktaş Futbol Akademi U17 Antrenörü Mesut Kır ve ekibi temsil ediyor. Mesut hoca ile geçen yıl da organizasyonda beraberdik. Bu yılki beklentilerini, organizasyon ile ilgili düşüncelerini ve beklentilerini konuştuk. Ayrıca bu yılki organizasyona katılacak olan Devrim Şahin, Kartal Cengizer, Çapan Efe Ak ve Nazlı Örnek de sorularımıza yanıt verdi.
Siz Dostluk için Futbol organizasyonu konusunda deneyimlisiniz. Organizasyon ile ilgili gözlemleriniz neler?
Mesut Kır: ‘Dostluk için Futbol’ organizasyonunun St. Petersburg ve Moskova’da gerçekleşen son ikisine katılma fırsatım oldu. Bu büyük bir heyecan! Çünkü dünyanın her yerinden çocuklar dostluğun ne anlama geldiğini tüm dünyaya, aslında yetişkinlere haykırıyor. Çocuklar arasında dostluk bağı kuruluyor. Bu, geleceğe yatırım. Ayrıca burada önemli tecrübeler kazanıyorlar. Adalet duyguları gelişiyor, farklı ülkelerin geleneklerini tanıyorlar, tüm insanların eşit olduğunu yaşayarak öğreniyorlar.
Bu yılki organizasyondan neler bekliyorsunuz?
Mesut Kır: Geçen yıllarda giderek artan ülke sayıları ile organizasyon gerçekten daha kapsamlı ve özel olmuştu. Bu yıl da bu kapsamın artması ve daha çok insana ulaşabilme adına yapılacak çalışmaların olacağını düşünüyorum. Farklı milletlerden çocukların birlikte oyun oynayacağı, hoş vakit geçireceği, birlikte maç izleyecekleri unutulmaz anıların oluşacağı zamanlar olacaktır. Bu tarz projelerin birçok kurum ve kuruluş tarafından organize edilmesi ve geleceğimiz olan çocuklarımızın daha barış dolu bir hayat sürmeleri adına önemli.
DOSTLUK İÇİN FUTBOL OYNAYACAK ÇOCUKLAR ÇOK HEYECANLI
Dostluk için Futbol organizasyonu için neler düşünüyorsun?
Anaokulunda veya ilkokulda bu özel günler kutlanmalı mı?
- Kutlanabilir ama bazı hassasiyetlerin gözetilmesi gerek. Eğer sınıfta anne veya babasını kaybeden bir çocuk varsa bu durum onu ve sınıftaki diğer çocukları olumsuz etkileyebilir. Böyle bir durumda öğretmene ve okul yöneticilerine önemli roller düşüyor. Çocuğun canının yanmasını artıracak, anne özlemini körükleyecek grupsal davranışlardan kaçınmak gerek. Özellikle anaokulu dönemi, çocukların ölümü sorguladığı ve bu konuda sıkça soru sorduğu bir dönem. İllaki kendi annesini kaybetmesi değil, arkadaşlarından birinin annesini kaybetmesi bile onun için travmatik olabilir.
Nasıl?
- Ölüm çok hassas bir konu. Kayıp yaşamış bir çocuğun bir özel gün kutlamasıyla tekrar canını yakmamak, o hüznü ona tekrar yaşatmamak gerek. Burada öğretmenlere büyük görev düşüyor. Empati duygusunu geliştirmiş çocuklar, kayıp yaşamış arkadaşlarına karşı böyle günlerde duyarlı olmayı öğrenmeli. Bu da sınıf ortamında sağlanmalı. Çocuklar zorla hiçbir etkinlik içine alınmamalı, eğer bir konuda zorlandıkları görülürse de onlara duygusal destek verilmeli. Annesini kaybetmiş bir çocuk, okul ortamında arkadaşlarını anneleriyle birlikte gördüğünde, onların birlikteliğini masumca kıskanabilmekte, özlem duyabilmektedir. Ancak bir yandan da kendi gerçeğiyle yüzleşir.
Bu noktada anne-baba ve öğretmenlere önerileriniz neler peki?
- Annesi ölen çocuklar için ve anne olamayan tüm kadınlar için hassas olunması gereken bir gün Anneler Günü. Görgüsüzce ve göze batırırcasına yapılan kutlamalardan ve abartılardan kaçınmak gerek. Yani küçücük çocukların, “Keşke annem yanımda olsaydı, keşke burada olsaydı” gibi özlemlerini körükleyen bir güne dönüşmemesi gerekiyor.
Hadi gidelim
Martı:
Yaratıcı yazarlık nedir?
- Çocukların hayallerini, kendi özgür düşüncelerini etkili bir biçimde yazma, ifade etme ve bir kurgu içinde kullanabilme becerisine ‘yaratıcı yazı’ veya ‘yaratıcı yazarlık’ diyoruz. Bunu yaparken de özgür düşünceleri ifade etmeye daha çok vurgu yapılmalı, çünkü çocuklar sevmediği, özgür olmadığı hiçbir alanda mutlu olmuyor.
Çocuklar yazı yazmayı nasıl sevecek?
- Öncelikle okumayı severek... Çünkü yazmakla okumanın doğrudan bağlantısı var. Çok küçük yaşlardan itibaren çocuklarla birlikte kitap okumak, onları araştırmaya teşvik etmek ve yazmanın da okumanın da bir ihtiyaç olduğunu hissettirmek gerekiyor.
Nasıl?
- Çocukların ‘yaratıcı yazarlık’ eğitimi alması veya yazı faaliyetlerine katılması için onların illa yazar olma hayali kurması gerekmiyor. Gelecekte iyi bir avukat, iyi bir bilim insanı veya iyi bir doktor olduklarında da bu yazı çalışmaları onların çok işine yarayacak. Çünkü kendini doğru ifade edebilen, doğru ve etkili bir şekilde yazı yazabilenler hayatta söz sahibi olabiliyor.
Önemli olan, bu deneyimi yaşamak