Okan Aybar

Bugün tam onuncu iş günü. Yani iki haftadan beri Euro Dolar paritesi çok sakin bir trend izleyerek yükselişini sürdürüyor.

Geçen bu zaman içinde volatilite verisindeki yavaşlama daha sert hareketlerin habercisi elbette ama yön olarak ne tarafa olacağını anlamak yine birkaç günü alacak. Ancak geçmişe baktığımızda genelde belli bir yöne doğru olan bu tür hareketlerin sonrasında volatilite bu kadar düştükten sonra paritenin hareketi hep bir önceki yönün tersine olmuş. Ama ondan öncesinde de hareketin geneli yönünde sert hareketler gerçekleşmiş. Bu nedenle bu senaryoya göre parite önce 1.48'lere yaklaşan bir hareket yaptıktan sonra yeniden 1.43’lere gidebilen bir gerileme hareketi yapabilir. Tabi bu söylediklerim geçmişteki benzer olaylara göre olabilecek durumlar ama bize ışık tutabilir diye düşünüyorum.
 
Petrol fiyatlarındaki dünkü yükseliş altın ve diğer emtiaları beraberinde yükseltti ve bu da son zamanlarda asıl sorununun enflasyon olduğunu vurgulayan Avrupa Merkez Bankası’nın faiz indirimlerini geciktirmesine neden olabilecek bir gelişmeydi. Bu nedenle bugün aşağı yönlü hareketlenmeler sınırlı kalabilir.
 
Son olarak bu sabah açıklanan Almanya’nın üretici fiyat endeksi beklentilerin çok üzerinde geldiği için AMB faiz indirimi konusunda çok fazla düşünmeyebilir. Bu nedenle bu durum EĞER Avrupa’dan açıklanacak şirket karlılıklarını olumsuz etkilemediyse, ki bu bir iki hafta içinde açıklanacak, o zaman Euro yükselişi daha kolay olur. Ancak şirket karlılıklarındaki olası düşüşler bu sefer istihdamı olumsuz etkileyebileceğinden Euro güven yitirip düşebilir. Bu nedenle benim beklentim daha çok önce yükseliş olup ardından Euro’nun yeninde 1.43’lere kadar gerileyeceği. Yani birinci senaryo gerçekleşebilir.
 
Petrol gol attı

Piyasada sorulan sorular yine aynı. ABD ekonomisi daha ne kadar faiz indirme politikasına devam edecek, Avrupa Merkez Bankası büyümeyi mi yoksa enflasyonu mu hedefleyecek?

Geçtiğimiz hafta Avrupa ve ABD’den açıklanan verilere ve söylemlere bakıldığında, Avrupa’nın yeniden enflasyon risklerine değinmeye başlamasıyla ve ZEW endekslerinin beklentilerden olumlu gelmesi Euro’nun yeniden güçlenmesine ve toparlanmasına neden oldu.

Bu durum kendi başına da olmadı.

ABD’den veriler gösterdi ki tüketici güveni ve sanayi üretimindeki azalışın devam etmesi, FED yetkililerin ısrarla durgunluk olmayacağını söylemelerine karşı Dolar olumsuz bir hava yarattı ve bu yüzden de Euro / Dolar paritesi haftayı yükselerek kapattı. Diğer yandan ABD’de dış ticaret açığında azalama olmasına rağmen, sermaye girişlerinin beklentilerin altında kalması, faizlerin gerilediği bir ortamda, gelecekteki sermaye girişlerinin almasına devam edeceği beklentisinin güçlenebileceğini gösterdi.
 
Bu hafta ABD ve Avrupa’dan çok fazla ve önemli veriler yok. Ancak genel görünüm olarak Dolar tarafından çok olumlu gelişmeler olmuyor. FED yetkilileri ve buna FED eski başkanı Greenspan dahil, devamlı olarak durgunluk olmayacağını söylemesi piyasa telkininden başka bir şey olarak görünmüyor çünkü veriler ortada.
 
Benim tahminin bu hafta içinde yükselen petrolün de etkisiyle Dolar’ın gerilemeye devam edeceği yönünde. BU nedenle aşağı düşüşler genel olarak bir alım fırsatı yaratacaktır. 1.4530’un altına kaymadıkça yön yukarı kalmaya devam edebileceğinden,  Bu seviyeye yaklaşması durumunda, örneğin 1.4580’den ölçülü alımlar yapılabilir.
 

Dün Avrupa’dan açıklanan gayri safi milli hasıla verisinin beklendiği kadar düşmediği görüldükten sonra, Avrupa Merkez Bankası yetkililerinden Paramo yaptığı açıklamalarda Avrupa ekonomisinin sert bir yavaşlamaya maruz kalmayacağını belirtmiş olması Euro olumlu havanın güçlenmesine neden oldu.

Ardından ABD’den gelen dış ticaret açığı verisi beklentilerin oldukça altında olması sayesinde Dolar’da yukarı yönlü bir hareket olduysa da bu durum Bernanke’den gelen açıklamalar yüzünden fazla uzun sürmedi ve parite nihayet beklediğim 1.4650 hedefine dünden itibaren ulaştı.
 
Bundan sonraki hareketin ne olacağı volatilite verisinde zaten gözüküyor. Volatilite verisindeki gerileme paritenin şu an için herhangi bir kırılmaya maruz kalmayacağını ancak çok az bir süre sonra, kendi deneyimlerinden de yola çıkarak en az 300 puanlık bir hareketin olacağını gösteriyor.

Kasım ayından beri paritede belirgin bir yöne doğru hareket olmadı. Ancak 1.47 kıyısında dolanırken eğer volatilitedeki hareket patlama olacağı gösteriyorsa o halde önceki gördüğü zirve seviyesi olan 1.4960 seviyesinin geçilebilmesi mümkün. Bunu bugün yarın değil ama önümüzdeki haftalarda görebiliriz.
 
Yakın zamanda bence aşağı yönlü baskılar oluşabilir. Bugün ABD’den gelecek olan yabacı sermaye girişi beklentilerin üzerinde olursa paritenin yükselişlerinde sınırlanma görebiliriz.

Özellikle dış ticaret açığının azaldığı bugünlerde sermaye girişinin yükselmesi oldukça Dolar olumlu algılanabilir. Öyle sanıyorum ki bugün aşağı yönlü hareketler mutlaka olacaktır. 1.4580 altı kırılırsa 1.4530 görmek oldukça mümkün olur.

Avrupa Bölgesi’nden dün açıklanan sanayi üretimi verileri beklentilerin oldukça altında kalınca Euro’nun üç günden beri devam eden yükselişinde bir yavaşlama oldu. ABD saatlerinde dün açıklanan perakende satışlar da belirgin bir şekilde artınca Euro’nun yükselişi durma noktasına geldi.
 
Avrupa Merkez Bankası yetkilileri enflasyonun yükselmeye devam ettiği bir ortamda, enflasyonu hedefleyen açıklamalarda bulundukları sürece, Avrupa’daki büyümeyle ilgili veriler olumsuz gelse de Euro’yu çok olumsuz etkilemeyebilir. Ne de olsa üretim ve büyümeyle ilgili veriler zaten ABD’den de Dolar olumsuz açıklanıyor. Bu nedenle teknik açıdan da değerlendirdiğimizde 1.4470’in altında kapanış olmadıkça, Euro’nun yukarı yönlü potansiyeli hala mevcut. Ancak enflasyonla ilgili beklentilerde bir yavaşlama olursa, işte o zaman Euro’da bir düşüş olur. Ancak bunun ilkbahar aylarından önce olacağını sanmıyorum.
 
Yakın zamanda paritenin 1.4650 seviyesindeki hedefine ulaşacağını tahmin ediyorum. Bugün açıklanacak hem Avrupa’nın hem de ABD’nin gayri safi milli hasıla verileri paritenin bir yöne doğru kırılmasına neden olabilir. Volatilitenin çok düşük olmasından dolayı özellikle 1.4650’nin yukarı kırılmasına ya da 1.4470’in aşağı kırılmasına dikkat edin. Bu seviyelerin bir tanesinin kırılması en az 150 baz puanlık bir ek hareket yaratacak kadar güçlü olur.
 
Benim tahminim yukarı yönlü potansiyeli hala var olmasına bağlı olarak Euro’nun yükselmeye devam edebileceği yönünde.
 
Altın yukarı ama ihtiyatlı
 
Artan petrol ve yeniden değer kaybeden Dolar, altın fiyatlarındaki yükselişi tetikledi. Bu yükseliş endekslerdeki yükselişle birlikte geldiği için oldukça açıklanabilir ama şunu da belirtmek gerekir ki eğer altının yükselmesine neden olan faktörlerden bir tanesi tersine dönerse ki bunların başında Dolar var, o zaman altın fiyatlarındaki hareket aşağı yönlü olabilir. Bunun olup olmayacağı görmeden önce belli ki piyasa bir direnci zorlayacak gibi görülüyor. Bu direnç seviyesi 918 Dolar seviyesi. Bu seviyenin üzerinde bir kapanış bugün olmazsa altındaki zayıf görünüm kendini fazla zaman geçmeden yeninde göster ama çok kısa vadede altın yukarı gibi gözüküyor
 
Stoklar yeterince artmadı, kafalar bulandı
 
Dün açıklanan petrol stokları yükseliş olduğunu gösterdi ancak yükseliş beklentilerin altında kaldığı için bir miktar karmaşık bir seans izlememize neden oldu. Şu an itibarıyla durum ortada. Bir yandan Venezüella petrol ihracatını kısacağı konusunda tehditler yağdırırken, şimdi petrol stokları beklentilerin altında artması moralleri bozmak için birebir ama asıl belirleyici olacak olan konu talep. Yakın zamanda sanayi üretimi verilerinde görülen düşüşler petrol üreticilerinin bir daha düşünmesine neden olur. Yani petrol fiyatlarının gerilememesi için neden az da olsa, 25 Dolar primle işlem gören petrolün düşme potansiyelini ben güçlü görüyorum.

Almanya ve Avrupa’nın genelinden açıklanan ZEW beklentiler endeksi dün Euro / Dolar paritesinin yükselmesine neden oldu.

Buna karşın ABD’den açıklanan ekonomik olumluluk göstergesi neredeyse son bir yıldan beri kritik 50 seviyesinin altında kalmaya devam ediyor.
 
Volatilitedeki gerileme paritenin kritik bir durumda olduğunu bir göstergesi. Eğer 1.4450’nin altı kırılırsa o durumda volatilitedeki yükseliş başlayan sert bir düşüşle olabilir.

Eğer bugün 1.4650 seviyesinin üzerinde bir kapanış olmazsa Euro’nun yükselişi sınırlanır. Bu nedenle bugün ABD’den açıklanacak perakende satışlar verisini yakından takip etmek gerekiyor. Perakende satışlar beklenen -0.2% seviyesinden daha olumlu veri açıklanırsa Euro’da belirgin bir gerileme olabilir.Ancak benim bugünkü beklentim, yarın açıklanacak veriler öncesinde 1.4480 – 1.4580 aralığında işlem görebileceği yönünde.
 
Stagnasyon korkusu azaldı, altın düştü
 

Dolar geçen haftaki yükselişlerinin bir kısmını dünden itibaren geri vermeye başladı. ABD’den herhangi bir verinin açıklanmadığı bir günde Avrupa Merkez Bankası (AMB) yetkililerinden Trichet ve Webber sırasıyla Avrupa ekonomisinin iyi durumda olduğunu ve AMB’nin asıl endişesinin büyümeyle değil enflasyonla olduğunu belirtmeleri Euro’nun yükselişini sağlayan en önemli nedenlerdi.
 
Bugün aşağı yönlü hareketlenmeler, açıklanacak ZEW endeksi verileriyle birlikte olabilir. Ancak olası gerilemelerin sadece bir alım fırsatı olabileceğini düşünüyorum. 1.4450 kırılmadığı sürece hafta içinde 1.4650 seviyesine ulaşılması mümkün. Eğer bugün ZEW endeksleri beklentilerin çok altında gelmezse yarı önlü hareket devam etme ihtimalini oldukça güçlendirecektir.
 
Düşüş olacak ama şimdi değil
 
İngiltere’den açıklanan enflasyon verileri dün enflasyonun güçlü olduğunu gösterdi. Bu durum altının güçlenmesinde etkili bir faktördü. Aynı şekilde dünyanın diğer tarafında, Avustralya’da da enflasyonist baskılar durmaksızın devam ediyor. Önümüzdeki günlerde enflasyon yükselmeye devam ederken ve petrol fiyatlarındaki yükseliş yerini düşüşe bnırakmayacak olursa o zaman merkez bankalarından gelecek faizlerle ilgili açıklamalar altının haftalık hareketini belirler.
 
Öyle görülüyor ki AMB, Avustralya Merkez Bankası ve hatta FED faiz indirimleriyle ilgili eskisi kadar kararlı açıklamalarda bulunmuyorlar. Bu nedenle altın fiyatları yükselse de yükselişler sınırlı kalabilir. Diğer yandan ekonomik faaliyetlerdeki durgunluk da zaman içinde altının yeniden gerilemesine neden olacak. Bu çok uzun zaman sonra olmayacağı için yeni alımların gelmesinin kolay olacağını sanmıyorum. Bundan sonra yükseliş devam etse de yavaşlayarak devam eder ve daha sonra belirgin bir düşüş olur.
 
Kısa vadede, yani bugün için aşağı yönlü hareketler sınırlı kalabilir. 914 Dolar’ın üzerinde kaldığı sürece 931 Dolar görülebilir.
 
Hügo petrolü patlattı
 
Dün Venezüella Başkanı Hugo Chavez ABD’nin Venezüella’ya ekonomik yaptırım yapması durumunda bu ülkeye petrol satmayı kesinlikle durduracağı çağrısını yaptı ve bunu ciddiye alan piyasa dün petrol satın alarak sert bir yükselişe neden oldu. Hugo Chavez’den bu tür tehditler zaten hep geliyordu ancak zaten oldukça yavaş olan piyasa hareket için fırsat kollarken Chavez’in söyledikleri zaten olacak bir şeyi hızlanmasına mı neden oldu?
 
Bunun cevabını sanırım yarın açıklanacak stok verilerinden sonra piyasanın nasıl bir tepki vereceğine bağlı olarak belli olacak. Eğer stok verileri yükseliş gösterirse ve buna rağmen yükseliş devam ederse, bu yükseliş kalıcı olabilir. Bu nedenle dikkatli olmakta fayda var.

Avrupa Merkez Bankası dün faizlerde herhangi bir değişiklik yapmadı ama bundan sonra faiz politikalarını enflasyona bağlı olarak değil ancak ekonomik büyümeye odaklı olarak belirleyebileceklerini Trichet’in yaptığı konuşmalarda açıkça söyledi.