×
Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un önceki gün “Sınavlar iptal olmadı, ertelendi” sözlerinin ardından bakanlığın, özellikle yazılı ve merkezi sınavlar ve eğitim dönemine başlangıçla ilgili senaryolarının neler olabileceğini araştırdım. Edindiğim bilgiler şöyle:
KONTROLLÜ YÜZ YÜZE SINAV
Okulların bir kısmı yüz yüze yazılı sınavlarını tamamladı, bir kısmı başladı devam edemedi, bir kısmı ise daha hiç başlamamıştı. Bakanlık, ‘mihver’ ders denilen Türkçe, matematik, sosyal bilgiler, fen bilgisi, kimya, fizik, coğrafya, Türk dili edebiyatı, geometri gibi ana alanlarda öğrencileri yılbaşı sonrası okula davet ederek kontrollü bir şekilde yüz yüze yazılı sınava almayı planlıyor.
SEYRELTİLMİŞ TAKVİM VE SINIF
Geçtiğimiz hafta yaşanan İzmir depremi ile birlikte gözler yine yaşadığımız şehirlere ve bina güvenliğine çevrildi. 2020’nin ilk günlerinde Elazığ’da yaşanan depremle yıla başlamıştık. 24 Ocak akşamı Elazığ, merkez üssü Sivrice ilçesi olan 6.8 büyüklüğünde bir depremle sarsılmış, 41 kişi yaşamını yitirmişti. Bu depremin ardından şehrin yeniden yapılanması ve örnek bir proje oluşturulması için Yeditepe Üniversitesi, Emre Arolat Mimarlık, Elazığ Belediyesi, Sivrice Belediyesi ve Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası bir araya gelerek yaşanabilir, doğal yeni yaşam alanları projelendirmeye başladı.
600 BİN M2’LİK ALAN
‘Post–Elazığ’ projesi kapsamında; Elazığ merkezi için hem doğaya hem de çevreye duyarlı alternatif bir yaşam alanı tasarlanıyor. 600 bin metrekarelik alanın tasarımında öğrenciler ve yeni mezun mimarlar da yer alıyor. Konutlardan sağlık merkezlerine, eğitim/gelişim alanlarından kültür ve sanat merkezlerine ayrıca tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin yürütülebileceği üretim alanlarına kadar halkın tüm ihtiyaçlarını karşılayacak proje için, aynı zamanda şehrin kendi kendini kalkındırmasını sağlayacak alternatif mimari tasarımlar üretiliyor.
HER KESİME GÖRE...
Projede üç ana hedef gözetiliyor. Şehrin tüm katmanlarını kapsayacak projenin başta dar gelirliler olmak üzere halkın tamamının ihtiyaçlarına yanıt vermesine dikkat edilecek. Dünyanın içinde bulunduğu sorunları göz önünde bulunduracak ve baş edilebilir seviyede olanlarını çözecek. Yaygınlaştırılabilir örnek bir model olacak. Elazığ merkeze 14 kilometre uzaklıkta yeni yaşam alanında yüksek lisans ve doktora öğrencileri de görev yapacak. Yaklaşık 15’i lisans, 4’ü mezun olmak üzere 19 öğrenci her perşembe tam gün üniversitede mimar Emre Arolat ve Doç. Dr. Ece Ceylan Baba ile birlikte proje üzerine çalışıyor.
SON NOKTA JÜRİDEN
Öğrenciler tarafından tasarlanan projeleri değerlendirmek ve geliştirmek üzere mimarlık camiasının yakından tanıdığı mimarlardan oluşan bir jüri de belirlendi. Prof. Dr. Celal Abdi Güzer, Fatma Yasemin Aysan, Levent Çırpıcı, Prof. Dr. Süha Özkan ve Prof. Dr. Uğur Tanyeli’den oluşan Jüri Üyeleri; projeleri inceleyerek çalışmalara katkı sağlayacak.
KAFA TUTAN BİR PROJE
Milyonlarca öğrencinin merakla beklediği yüz yüze sınavlarla ilgili Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü ve Ortaöğretim Genel Müdürlüğü gerekli yönetmeliği geçtiğimiz salı günü açıkladı. Okullarda yüz yüze sınavlar yapılmaya başlandı. Önceki hafta yazdığım sınavlarla ilgili ayrıntılar şöyle: Sınav uygulama takvimi, eğitim kurumu zümre başkanları kurulunca belirleniyor ve eğitim kurumu yönetimince tüm öğrencilere süresi içinde duyuruluyor. Yani sınavın tarihine Bakanlık değil, okul zümre kurulu karar veriyor.
MESAFE, MASKE, HİJYEN
Sınavlar, ihtiyaç duyulması hâlinde cumartesi günleri de dâhil edilerek, her bir sınav için bir ders saati süre verilerek uygulanıyor ve sınav soruları bu süreye uygun olarak hazırlanıyor. Ölçme ve değerlendirme uygulamalarında öğrencilerin oturma planı; fiziki mesafeyi koruyacak şekilde, maske kullanımı ve hijyen kuralları dikkate alınarak gerçekleştiriliyor.
TÜM SINIFLARA SINAV VAR
Henüz yüz yüze eğitime tam olarak başlayamayan sınıflar olan 6,7,10 ve 11’inci sınıflar da sınava giriyor. Tüm sınıflar, Bakanlıkça planlanan, hazırlanan konu ve kazanımları belirlenmiş eğitim bilişim ağı EBA üzerinden gerçekleştirilen, EBA TV üzerinden yürütülen eğitimden sorumlular. Bu doğrultuda farklı okullarda uygulanan canlı ders ve zoom, google meet gibi platformlardan aldıkları derslerden sınava girecekler.
DERSE KATILIMA GÖRE PUAN
Öğrencilerin yüz yüze eğitim, canlı ders ve/veya EBA TV takip ve ders etkinliklerine katılımlarına göre her bir dersin haftalık ders saati sayısı 2 ve daha az olanlara 2, haftalık ders saati sayısı 2’den fazla olanlara ise 3 defa ders etkinliklerine katılım puanı verilecek.
SINAV SÜRESİ
Okulların 31 Ağustos’tan itibaren kademeli ve seyreltilmiş olarak açılmasının ardından öğrenciler ya okula gitti ya da velilerinin isteği doğrultusunda evlerinde kalıp uzaktan eğitimlerini sürdürdü. Okula gitmeyen devamsız sayılmadı, diğer bir deyişle devamsızlık nedeniyle sınıfta kalma bu yıl rafa kaldırıldı. Yaklaşık iki aydır açık olan okullarda dersler devam ederken, gözler sınavlara çevrildi. Milyonlarca öğrenci bu yıl sınavların yapılıp yapılmayacağını ya da nasıl yapılacağını merak ediyor.
SINAVLAR YÜZ YÜZE
Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, okula devamı zorunlu tutmazken, sınavların yönetmelik gereğince okulda mutlaka yüz yüze yapılacağı mesajını sık sık verdi. Okullarda sınav dönemi geldi. Ancak, bugüne kadar her yıl kasım ortasında başlayan ilk sınavların bu yıl nasıl yapılacağı konusunda henüz bir açıklama yapılmadı. Bazı özel okullarda sınav takvimi açıklandı, hatta bazıları sınav yapmaya başladı. Bu hafta bazı okullar velilerine gönderdikleri yazıda, “İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nden gelen mesaj doğrultusunda yazılı sınav takvimlerinin beklemeye alınması talimatı gelmiştir. Bu nedenle 23 Ekim’den itibaren sınavlar beklemeye alınmıştır. Sınavlar ile ilgili yeni bir talimat gelene kadar dersler ilgili sınıflarda yüz yüze, diğer sınıflarda online olarak devam edecektir” dendi.
2 SENARYO GÜNDEMDE
Bu açıklamanın ardından bir araştırma yaptım. Pandemi nedeniyle yüz yüze olacak okul sınavlarına yönelik edindiğim bilgilerde farklı senaryolarla karşılaştım.
İlk senaryo şu: Uygulamalı dersler olan müzik, beden eğitimi, resim gibi derslere not verilmesinde bakanlık özellikle ilkokul ve ortaokulda esnek bir program izleyecek. Bu derslerde notlar yüz yüze sınavlarla değil, büyük ihtimalle ödevlerle verilecek. İkinci senaryo ise şöyle: Matematik, fen bilgisi, Türkçe, yabancı dil gibi akademik derslerde mutlaka ve mutlaka yüz yüze yazılı sınav yapılacak. Her zaman olduğu gibi bu derslerde en az iki sınav yapılması esas.
Bakanlık koridorlarında konuşulan senaryolardan biri de bu akademik derslerde iki sınavdan birinin yüz yüze okulda yapılması. İkinci sınavın ise performans veya proje olarak notlandırılması. Buradaki amaç da dezavantajlı gruplara kolaylık sağlamak.
Genç keman sanatçısı Naz İrem Türkmen, sanatçı bir ailenin beşinci kuşak temsilcisi. Kemanı eline aldığında henüz 2.5 yaşındaymış. 6 yaşında da İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’na girmiş ve şimdi artık genç yaşında birçok uluslararası başarıya sahip kariyerli bir keman sanatçısı olmuş. Armut dibine düşermiş derler. Naz İrem de bebekliğinden itibaren ailesinden, büyüklerinden gördüğünü yapmış aslında. Allah vergisi yeteneğinin önemli kısmı da belli ki aileden gelmiş.
5 KUŞAK MÜZİSYEN
Naz İrem’in büyük dedesi Semih Argeşo, eskiden ismi İstanbul Şehir Orkestrası olan İstanbul Senfoni Orkestrası’nın baş kemancısıymış, hem de tam 45 sene. Büyükannesi Sabire Kakıcı da uzun yıllar yan flüt çalmış. Dedesi Cengiz Argeşo Ankara Operası’nın kadrosunda yan flüt sanatçısı olarak yer almış. Ve annesi Selda Argeşo Türkmen... Selda Hanım da Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği ile eş zamanlı İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’ndan mezun olmuş bir klarnet sanatçısı. Naz’ın 11 yaşındaki kardeşi de onun gibi okulun yanı sıra konservatuvara devam ediyor. Babası Göksel Türkmen ise makine mühendisi.
BAŞARILARI BELGELİ
Naz İrem Türkmen, geçtiğimiz ay Cem Mansur yönetiminde Cemal Reşit Rey Salonu Orkestrası ile Harbiye Açıkhava’da verdiği konserin sonunda bitmek bilmeyen alkışlarla defalarca sahneye davet edildi. Virtüöz olma yolunda basamakları çifter çifter çıkıyor. Şimdiden birçok ödülü var. Ama müzikteki bu etkileyici başarısının yanı sıra matematik ve fizik alanında da müthiş bir noktada. Yani öğrencisi olduğu Üsküdar Amerikan Lisesi’nde sadece matematik ve fizik derslerinde çok başarılı demiyorum. Çok çok başarılı. Bu ödüllerle, ekstra eğitimlerle belgelenmiş bir başarı.
MIT’YE GİTMEK İSTİYOR
Naz, Üsküdar Amerikan Lisesi'nde sanat bursuyla okuyor. Matematiğe özel bir ilgisi olan ve bu alandaki yarışmalarda derece alan Naz İrem, fiziğe de merak duyuyor. Ortaokulu bitirdiği yaz Marmara Üniversitesi Nanoteknoloji Laboratuvarı’nda staj yapan en küçük öğrenci oldu. Şimdi de lisede TÜBİTAK Fizik Olimpiyatlarına katılmayı hedefliyor. Genlerinde taşıdığı yeteneği küçük yaşlardan itibaren akılcı ve disiplinli çalışmasıyla hak ettiği başarılarla taçlandıran Naz İrem, Amerika’da MIT’de (Massachusetts Institute of Technology) fizik okumak, ama profesyonel olarak da keman çalmak istiyor.
Milli Eğitim Bakanlığı, ortaokul ve liselerdeki ara sınıfların da okula gideceği yüz yüze eğitimin üçüncü aşaması için üç hafta beklemeyi düşünüyor. Ancak, her hafta toplanan Bilim Kurulu’na da bu sınıfların açılması için öğrendiğime göre düzenli olarak brifing veriliyor. Buna göre üç haftalık süre daha da kısalacak gibi. Yani salgınla ilgili durum iyiye giderse üçüncü aşama için beklenmesi düşünülen üç haftalık süre daha da kısalabilir. İyileşme olur, risk azalırsa tüm sınıflar düzeyinde yüz yüze eğitime üç haftadan kısa bir süre içinde geçilebilir. Ancak her durumda, tüm sınıf düzeylerinde haftada iki gün yüz yüze, kalan zamanlarda canlı sınıf uygulamasına devam edilecek. Milli Eğitim Bakanlığı, bu yıl sınava girecek ortaokul 8 ve lise 12’nci sınıf öğrencileri için de haftanın 5 günü yüz yüze eğitim planladı. Ancak, bu kararı Bilim Kurulu’na şimdilik onaylatamadı. Burada da sınava girecek adayların haftanın 5 gün yüz yüze eğitim görmesini salgının seyri belirleyecek.
30 DAKİKA DERS 10 DAKİKA DİNLENME
Haftada iki gün yüz yüze eğitim için okula gidecek öğrenciler 30 dakika ders, 10 dakika teneffüs yapacak. Gerekli görülmesi halinde iki günden birinin cumartesi de olabileceği daha önce açıklanmıştı. Cumartesi kararı şimdilik valiliklere bırakıldı. Yüz yüze eğitim dışında kalan tüm dersler uzaktan eğitim yoluyla tamamlanacak. Uzaktan eğitimlerde her dersin süresi 30 dakika olacak. Öğrencilerin uzaktan eğitim yoluyla desteklenmelerine yönelik tedbirler, okul yönetimlerince alınacak. Yüz yüze eğitim için çocuğunu okula göndermek istemeyen velinin yazılı onayı alınacak ve okula gelmeyen öğrenciler devamsız sayılmayacak ancak velisi tarafından okula gönderilmeyen öğrenci uzaktan eğitimle derslerine devam ederek devam ettiği sınıfın müfredatından sorumlu olacak.
60 YAŞ ÜSTÜ VE KRONİK HASTA ÖĞRETMENLER İZİNLİ
Salgın nedeniyle 60 yaş üstü ve Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği kronik hastalığı bulunan öğretmenler idari izinli olmaya devam edecekler. Hatta bu öğretmenlerin yerine sözleşmeli öğretmen ataması bazı okullarda yapıldı. Ancak, öğretmenler isterlerse tüm risk ve sorumluluğu üzerlerine alarak dilekçe verip, görevlerine devam edebilecek.
EBA EKİ İLE EĞİTİME DESTEK
Büşra Yenidünya, Artvin Yusufeli’nde doğdu. Önce Yusufeli Anadolu Öğretmen Lisesi’ni sonra da Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi sınıf öğretmenliği bölümünü bitirdi. Üniversiteden mezun olur olmaz “Ülkemin neresi olursa olsun orada görev yapmak isterim” diyerek öğretmenlik yapmak için atanmayı bekledi. Pandemi döneminde Siirt Pervari’de bir dağ köyü olan Keskin’e tayini çıktı. 22 Ağustos’tan itibaren de ilk görev yeri olan bu köyde öğrencileriyle birlikte hayatı öğreniyor. “Köyde bir Çalıkuşu, diye adlandırdılar beni çok da memnun oldum. Evet, ben köyde yeni başlayan bir Çalıkuşuyum. Kimine göre ilk heveslerin içindeyim ama bence güzel bir başlangıç yaptım. Geleceğe dair şunu söyleyebilirim. Daha yeni başlıyoruz. Umudumuzu hep diri tutmalıyız yoksa başka türlü üzülmek için çok neden var” diyor.
OKULA ADIM ATAR ATMAZ İŞE KOYULDU
Bir ve ikinci sınıfların olduğu birleştirilmiş sınıfta öğretmenliğe başlayan Büşra öğretmen, okula adım atar atmaz işe sınıfını boyamakla başlamış. Hayatında ilk defa duvar boyamış. Ve yaptığı bu ilk boyada maviyi seçmiş. Örtüler dikmiş, sıraların, masaların ufak tefek tamiratını yapmış. Şimdi duvarları masmavi pırıl pırıl bir sınıfı var. Bu sınıfın adını da ‘Şirinler Sınıfı’ koymuş. Sınıfının mavi duvarlarında minik öğrencilerinin sesleri yankılansın istemiş hep. El emeği göz nuruyla yaşam verdiği sınıfını gördüklerinde öğrencilerinin de mutlu olacağını, buradan ayrılmak istemeyeceklerini düşünmüş.
BENİM DE ÖĞRETMENLİKTE İLK GÜNÜM
Ve sonunda Çalıkuşu Büşra öğretmen, geçen pazartesi başlayan “Uyum haftasında” birinci sınıftaki 9, ikinci sınıftaki beş öğrencisiyle buluştu. Çocukları, öğrencileri rengarenk çiçekler gibiydi. Şirinler Sınıfı’na çok da yakıştılar. Onlara ilk sözleri “Okulda sizin de ilk gününüz benim de öğretmen olarak ilk günümüz” oldu.
KÖY EVİNDE VELİ TOPLANTISI
Ancak ailelerine geldiğinde Büşra öğretmen pek umduğunu bulamadı. Veli toplantısı için önce onları tek tek aradı, her birinin bir mazereti vardı. Yine de toplantı saatini umutla bekledi fakat özenerek süslediği, onardığı sınıfına hiçbir veli adım atmadı. Toplantı 12.30’daydı, bekleyişi 14.00’e kadar sürdü. Ama Büşra öğretmenin kitabında yılmak yoktu. Okuldan çıktı, velilerinin tek tek evlerine gitti. İlk gittiği evde birkaç veliyi bir arada buldu, onlara okulu anlattı, çocuklarıyla nasıl ilgilenmeleri gerektiğini aktardı. Sonra diğer evleri gezdi. Öğretmenlerini evlerinde gören aileler şaşırdı. Kanepesi, minderi olmayan köy evlerinde Büşra öğretmen de yoklukla mücadele eden aileleri tanıdı. Çocuklara bütün bildiklerini aktarma sözü vererek çıktı. Köy evlerinde öğrencilerinin ailelerini ve koşulları tanıdığı için şimdi mesleğine daha farklı bakıyor. Omuzlarındaki yükün daha da ağırlaştığını hissediyor. Ama hem kendine hem çiçekler gibi rengarenk çocuklarına hem de onların artık daha iyi tanıdığı ailelerine, anne babalarına güveniyor. Bir de tabii pandemi bitip de Şirinler Sınıfı’nın mavi duvarları her gün çocuk sesleriyle yankılanmaya başladığında artık herkesin eğitimden keyif alır hale geleceğini düşünüyor ve geleceğe umutla bakıyor.
2 GÜN OKUL, 5 GÜN EV: Bakanlığın açıklamasına göre, ‘uyum haftası’ adı verilen ilk hafta okul öncesi ve birinci sınıflar haftada 2 gün okula gidip yüz yüze eğitim alacak.
YARIM GÜN KALACAKLAR: Çocuklar 30’ar dakikalık 5 etkinlik saati olarak ders yapacak. Öğrenciler yarım gün okulda kalacak.
YEMEK YOK: Koronavirüsten korunma tedbirleri kapsamında öğrenciler okullarda yemek yemeyecek.
SINIFLAR İKİYE BÖLÜNECEK: Bir sınıf iki gruba ayrılacak, sınıfın yarısı bir gün, yarısı bir başka gün okula gelecek.
ZİYARETÇİ YASAK: Dışarıdan gelebilecek bir bulaş riskinin önüne geçebilmek için okullara kesinlikle ziyaretçi kabul edilmeyecek.
İSTEMEYEN ÇOCUĞUNU GÖNDERMEYECEK: Çocukların okula gönderilmesi konusu da velilerin inisiyatifinde. İsteyen veli çocuğunu dilekçe yazıp okula göndermeyebilecek.
OKUMA YAZMA İÇİN: