Gözler zirvede

Dünyanın en büyük ekonomilerine sahip 19 ülkenin devlet ya da hükümet başkanlarıyla Avrupa Birliği’nin temsilcileri bir araya geliyor.

G-20 zirveleri ekonomi ve ticaret konularının öne çıktığı buluşmalar gibi geçse de bu kez Kaşıkçı krizi, Yemen, Ukrayna ve Suriye’de çözüm gibi konuların da görüşmelerde öne çıkması bekleniyor. Şüphesiz zirvenin en ilgi çeken aktörlerinden biri Cemal Kaşıkçı cinayetiyle ilgili olası bağlantısı nedeniyle şüphe çeken Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman (33) olacak.

PRENS İLGİ ODAĞI

AMERİKAN Merkezi Haber Alma Teşkilatı CIA’nin Veliaht Prensi, Kaşıkçı cinayeti ile ilişkilendirdiğine dair iddialara rağmen Prens geçtiğimiz günlerde Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır ve Tunus gibi ülkelere giderek imaj tazeleme fırsatı buldu.

Arjantin’e ayak bastığı saatlerde Trump yönetiminin yeni destek açıklamaları Veliaht’ın elini daha da güçlendirdi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, ABD Senatosu’nda yaptığı açıklamada “Prensi, doğrudan Cemal Kaşıkçı cinayetine bağlayan bir şey olmadığı” görüşünü bir kez daha dile getirdi.

Öte yandan Senato’daki oturuma Türkiye’nin cinayetle ilgili verdiği kayıtları dinleyen CIA Başkanı Gina Haspel’ın gelmemesi senatörlerin tepkisini çekmişe benziyor.

Bu açıdan Senato Dış İlişkiler Komisyonu’nun Cumhuriyetçi Partili Başkanı Senatör Bob Corker’ın açıklamaları dikkat çekiciydi.

Trump’ın partisinden olan Corker, Suudi Arabistan’ın müttefik bir ülke olduğunu belirtirken “Ancak elimizde kontrolden çıkmış bir veliaht prens var” diye tepki gösterdi.

 Ve senatörler, Trump yönetiminin aksi yönde salık vermesine rağmen Suudi Arabistan’a Yemen’deki savaşta verilen desteğin kesilmesi yolunda bir tasarıya onay verdiler.

***

SİYASİ yorumcular bu nedenle günlerdir Suudi Prensi’nin Buenos Aires’te nasıl bir kabul göreceği konusunda ikiye bölünmüş durumda. Kimine göre Batılı liderler, kendi kamuoylarında tepki çekebileceği gerekçesiyle Prens ile birlikte fotoğraf vermek istemeyebilir.

Kimine göre ise sorunların aşılabilmesi ve diyalogun sürmesi için Prens’in muhatap alınması gerekebilir.

ABD yönetimi Başkan Trump’ın Prens ile ikili bir görüşme yapmayacağını açıkladı. Kremlin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Prens ile görüşeceğini ve Kaşıkçı krizini gündeme getireceğini bildirdi. Prens’in Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmek istediği de gelen haberler arasında.

REEL POLİTİKA DEVREDE

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ise Yemen barışını Suudi Prens’i ile görüşmeye hazır olduğunu açıkladı.

Yemen müzakerelerinin yeniden başlaması için bir fırsatın söz konusu olduğunu belirten Guterres, “Bu konuyu Veliaht Prens ya da herhangi bir Suudi yetkiliyle görüşmeye hazırım, bu konu şu an çok önemli.

Yemen’de savaşı durdurabilirsek, karşı karşıya olduğumuz en trajik insani felaketi de durdurmuş oluruz” dedi. BM’ye göre Yemen’de 14 milyon kişi Şii milisler ve Suudi destekli hükümet arasındaki savaş yüzünden açlık tehlikesiyle karşı karşıya...

Gerçekten de Kaşıkçı olayına yönelik tepkiler, Riyad’ı Yemen’de insani krizin aşılması için tavize zorlayabilir.

***

ŞÜPHESİZ Kaşıkçı’nın hunharca öldürülmesi tarihe not düşülecek vahim bir vaka.

Suudi yönetimi her ne kadar cinayeti bir grup asiye bağlasa da benzer olayların yaşanmaması için cinayetin aydınlatılması ve suçluların cezalandırılması büyük ciddiyet arzediyor.

Öte yandan birçok ülke için petrol zengini Suudi Arabistan kolay vazgeçilebilecek bir ülke değil. Trump yönetimine göre zengin bir silah müşterisi, ayrıca petrolü ve siyasi nüfuzuyla İran’a karşı bir denge unsuru olduğu gibi İsrail’e de yakın bir ülke. Avrupa ülkeleri için de Ortadoğu’da kaydedeğer bir müşteri ve ortak. Müslüman ülkeler için kutsal mekânlara evsahipliği yapması açısından da önemli.

Bu nedenle adı Türkçe ‘Güzel Havalar’ anlamına gelen Buenos Aires’te reel politiğin, çıkarların devreye girmesi, Veliaht Prens’in mesafeli de olsa liderler nezdinde kabul görmesi şaşırtıcı olmayacaktır.