Güneşin azı ilaç çoğu kanser

Fazlası ise cilt kanserine davetiye çıkarıyor. Özellikle çocuklukta ışına uzun süreli maruz kalma riski büyük oranda arttırıyor.

Önce güneşin nasıl oluyor da zarar verdiğini hatırlayalım. Güneşe uzun süre ve korumasız maruz kalan cilt önce kızararak tepki veriyor. Bu süre uzar, cilt aşırı hassassa güneş yanığı gelişiyor. Güneş ışınlarının epidermis (üst deri) veya dermisi (epidermisin bir alt tabakası) etkilemesiyle değişik derecelerde DNA hasarı ortaya çıkıyor. Bu DNA hasarı, çeşitli mekanizmalarla onarılmaya çalışılıyor. Eğer hasar onarılamazsa, mutasyonlar meydana geliyor. Güneş ışınları UVA ve UVB’nin etkilediği deri tabakalarında oluşan mutasyonlarsa kanser oluşumunu tetikliyor. Işına maruz kalma ne kadar küçük yaşta başlar ve uzun sürerse, risk o kadar artıyor.

ÇOCUKLAR RİSKTE

Tam da bu nedenle çocukları güneşten korumak ayrıca önemli. Unutmayın ki insan yaşamı boyunca aldığı ultraviyole ışınlarının yarısından fazlasına çocukluk döneminde maruz kalıyor.
Çocuk hastalıkları uzmanı Gülten Karasu, çocukların derilerinin güneş ışınlarını tolere edemeyecek kadar hassas olduğunu hatırlatıyor. Sudan ve kumdan yansıyan ışınlar, gölgede dahi yakıcı olabiliyor. Her ciddi yanık cilt kanseri riskini iki kat arttıyor. Dr. Karasu, “Cilt kanserinden korunmanın en iyi yolu, cilt yanıklarını önlemek. Çocuklar, bu nedenle güneş ışınlarının en yoğun yeryüzüne ulaştığı saatlerde (11.00-15.00 arasında) dışarı çıkarılmamalı” diyor.
Ayrıca çocuk açık tenliyse, sarışın ya da kızıl saçlıysa, renkli gözlüyse, çilli veya benliyse, güneş yanıklarına karşı çok daha hassas.

EN AZ 30 KORUMA FAKTÖRLÜ OLMALI

Bebekler güneşe çıkarılırken, baş ve gözlerini korumak için güneş başlığı giydirilmeli.
Yazın güneş ışınlarının dik geldiği 11.00 ile 15.00 saatleri arasında, çocuklara güneş banyosu yaptırılmamalı. Güneş banyosuna ilk gün 2 dakikayla başlanmalı ve toplamda 30 dakikayı aşmamalı. Çocuklara güneş banyosu yaptırılırken, fanila ve şapka giydirilmeli ve çocuklar güneşin altında kesinlikle uyutulmamalı. Daha büyük çocukların ise yaz aylarında çıplak olarak güneş banyosu 45 dakikayı geçmemeli. Suya dayanıklı en az 30 koruma faktörlü bir koruyucu krem kullanılmalı. Koruyucu kremler, yeterli miktarda ve cilde yedirilerek uygulanmalı. Havuza veya denize girdikçe, havluyla kurulandıkça güneş kremleri etkisini yitirir. Gün boyunca koruyucu krem sürmeye devam edilmeli.

Su toplamış yanık kanser riskini iki kat arttırıyor

Çocuklukta bir kez yüksek dozda güneş ışınına maruz kalma sonucu oluşan ve su toplamasının eşlik ettiği güneş yanığı cilt kanserine yol açabiliyor. Çocuklukta ve ergenlikte bu şekilde güneş yanığı geçiren kişinin hayatı boyunca melanomaya yakalanma riski, geçirmeyenlere oranla 2 kat daha fazla. Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Sıdıka Kurul, “Bebeklerin cildi yumuşaktır ve kolayca yaralanır. Çocuk ve ergenlerin derileri ise yaşlılara göre daha çabuk iyileşir. Fakat cilt, güneş ışınları nedeniyle oluşan yaralanmalara karşı kendini koruyamaz. Güneşe maruz kalma süresi arttıkça cilt kanserlerine yakalanma ihtimali de o oranda artar” diyor. Güneşe çıkarken alınacak önlemlerle iş bitmiyor. Tüm cilt düzenli aralıklarla kontrol edilmeli ve herhangi bir lezyonun ortaya çıkması halinde mutlaka doktora başvurulmalı.