Mehmet Soysal

Belirsizliklerin yaşandığı bir modern çağın zirvesindeyiz...

Böyle bir çağın zirvesinde terör örgütleri, dünyanın her yerinde devletlere ve küresel güçlere meydan okuyor...

Bazı devletler ise terörü açıkça destekliyor ve finanse ediyor...

Yetinmiyor, eğitiyor ve silah gönderiyor...

Kırk yıldan beri PKK terör örgütü belasıyla kimlerin iş tuttuğunu her geçen gün biraz daha görüyoruz...

Sis dağıldıkça herkes gerçek yüzünü gösteriyor...

*

KGB’nin kurdurduğu PKK’nın, yıllar sonra APO’nun ve ekibinin CIA tarafından tasfiyesinin ardından ABD’lilerin kontrolüne girdiğini biliyoruz...

Kuzey Irak’taki

Nâzım diyor ya:

- Ah gülüm, muhacirlik ölümden beter!

*

Yaşadığımız çağın en büyük sorunlarından biri haline gelen düzensiz göçler, başta Türkiye olmak üzere Avrupa ve ABD’nin büyük derdi haline geliyor...

Yüzyıl önce Ortadoğu ve bazı Afrika ülkeleri Osmanlı Devleti’nin bir vilayeti idi...

- Batum, Kudüs, Kahire, İskenderiye, Beyrut, Şam, Halep, Bağdat, Musul, Kerkük, Mekke, Medine ve Selanik, Bosna ve Balkan ülkelerinin tamamı...

O kadar büyük bir coğrafyaya hükmediyordu ki...

Lakin adaletle...

Ve topraklarında farklı milletleri kendi dini ve kültürü üzerine yaşamalarını sağlıyordu...

Ülkelerini terk edip de meçhule gidenler, başka diyarlarda kendilerini bekleyen daha beter acılar yaşıyor...

Belki de hiç yaşamadıkları...

Artık geri dönüşleri de zor...

Özellikle, düzensiz göçmenleri bekleyen hayat daha çok zor...

Rusya’nın Ukrayna’ya karşı açtığı savaşla insanların bir günde nasıl mahrum ve sahipsiz kaldıklarına şahit olduk...

*

Romanya, Polonya kapılarında veya trenlerinde başka ülkelerin vatandaşlarına nasıl kötü davrandıklarına ve ırkçı yaklaşımlarına şahit olmuştuk...

Afrika ve Ortadoğu ülkelerinden gelen Müslüman veya başka dinlere mensup insanlar, Avrupa ülkelerinde ırkçı yaklaşımlardan bir türlü kurtulamıyor...

Çünkü her yerde istenmeyenler arasındalar...

İsviçre’nin Lugano, İtalya’nın Milano, Napoli, Venedik, Verona, Como ve Roma’da virüsün etkileri sürüyor...

Maskeler hâlâ kalkmamış...

Özellikle kapalı yerlerde insanlar oldukça dikkatli...

Maskesiz dolaşanları ise polisler ve yetkililer sürekli uyarıyor...

Çünkü COVID-19 virüsünde ölümlerin en çok yaşandığı ülkelerin başında İtalya geliyor...

Belki de yaşlı nüfusunun fazla oluşundan kaynaklanıyor...

*

Düzensiz göçlerden de en fazla etkilenen İtalya’nın her şehrinde Afrikalı ve Ortadoğulu göçmenlere rastlıyoruz...

Çinlileri ise her yerde görüyoruz ama hepsi de mağazalarda veya hizmet sektöründe çalışıyor ve işportacısına ya da dilencisine hiç rastlamadık...

Uzun yıllar boyunca imparatorluğa başkentlik yapmış Roma’da tarihi kalıntıların arasında dolaşıyoruz, dolaştıkça dünyanın hiç kimseye kalmadığını da anlıyoruz...

- İmparatorlukların tasfiyesi ile başlayan süreci örgütleyen güçler, özellikle halkları örgütleyip isyan ettirerek yeni bir dünya düzeni kurmuş...

- Bu yeni düzenin sürecine kimileri “Rönesans”, kimileri “Demokrasi” ve kimileri “Reform” demiş ama yüz elli yıllık bu yönetim serüveninde ise kimin elinin kimlerin cebinde olduğu belli değil...

Kontrollü gibi gözüken ama kontrolsüz bir sistem dünyanın her yerine hâkim olmuş...

*

Roma’nın tarihi binaları arasındaki taşlı yolları ve dar sokakları gezdikçe havasındaki ağır bir kokuyu içimize çekmekten bunalıyoruz...

Havasına dün geceden kalan biraz alkol, biraz yemek ve de parfüm kokusu karışmış...

- Ara sokaklarında geceden kalmış çöp yığınları ise restoranların önünde toplanmayı bekliyor...

Belediye sanki çöp toplamaktan bile acze düşmüş gibi...

Bedri Rahmi Eyüpoğlu bir şiirinde diyor ki: Büyük şehirlere bağlanma Mehmed’im.

Öyle bir şehre yerleş ki

Küçük olsun fakat bizim olsun...

*

Büyük şehirlere bağlanıp durmuşuz...

Gürültüsüne, kavgasına, kalabalığına ve telaşına rağmen gidemiyoruz hiçbir yere...

İstanbul bir sevda ama niceleri de içindeki hayattan bıkıp usanmış, yorulmuş...

Keyfini dışardakiler gelip yaşıyor...

İçerdekiler günlük telaşıyla meşgul...

Milano, Como, Verona, Venedik, Lugano, Napoli ve Roma’yı gezdikçe yaşanabilir şehirlerin nasıl olduğunu bir kez daha görüyor ve şahit oluyoruz.

Yıllardan beri her şeyin korunduğuna da...

Bir zamanlar bizler de böyle imişiz...

Mustafa Özel o eski zamanları, meseleyi ‘Uygarlığın Yaktığı Uluslar’ yazısında özetliyor:

Osmanlılar yaşıyor ve yaşatıyordu, Avrupalılar yaşıyor ama yaşatmıyor.

Ruslar ise ne yaşıyor ve ne de yaşatıyor!

*

Rusya tarihindeki katliamları okuduğumuzda insanın yüreği dağlanıyor...

Ukrayna’da aynı anlayışını devam ettiriyor...

Estetik kaygısından uzak inşa edilen şehirlerden gün gelecek herkes alıp başını gideceği sakin bir yer arayacak...

Trafik keşmekeşiyle her geçen gün çekilmez hale gelen ve gittikçe kalabalıklaşan şehirlerin yaşanmaz hali insanları hasta ediyor...

Bu yüzden sayısız hastalıkla tanışıyor insanoğlu...

Ve hastane sayılarının artışı da bu tezi doğruluyor...

*

Prof. Dr. Oktay Aslanapa ile yıllar önce kentlerin estetiği üzerine yaptığım bir röportajda demişti ki:

- Ev yapmayı hâlâ bilmiyoruz...

- Van Gölü’ne arkasını dönen yapıları gördüğümde ev yapmayı bilmediğimizi bir kez daha anlamıştım.

*