Teke Tek

Fatih ALTAYLI

Uçak gereksiz, ama alacağız

Bu yıl yangın söndürme uçağı kiralanmamasını eleştirdim ya... Orman Bakanı Ersin Taranoğlu aradı. Taranoğlu, yangın söndürme uçağı almamasını siyasi bir tercih olarak açıklıyor.

Taranoğlu, ‘‘Biz devlet küçülsün derken, neden yılda üç ay kullanacağımız uçaklara dünyanın parasını yatıralım. Uçağı özel sektör getirsin. Biz kiralayalım’’ diyerek girdi söze.

Ve gelişmiş ülkelerden örnekler verdi. Kanada ve ABD'de yangın söndürme uçaklarının özel sektöre ait olduğunu, orman idarelerinin yangın durumunda bu uçakları kiraladığını belirtti.

Ben de, ‘‘Peki niye kiralamadınız?’’ diye sordum.

Bakan Taranoğlu mayıs ayında ihaleye çıktıklarını, ancak asıl amaçları Türkiye'ye uçak satmak olan firmaların bu nedenle ihaleye katılmadığını ve kimsenin teklif vermediğini söyledi.

Bakanın sözlerinde asıl önemli olan, bu yıl yapılan yatırımlarla, uçağa gerek kalmadığını ifade etmesiydi.

Taranoğlu, geçen yıl 2 yangın söndürme uçağı, 15 helikopter ve 4 küçük uçakla toplam havadan su kapasitesinin 30 ton olduğunu, bu yıl Rusya'dan alınan 2 dev söndürme ve kargo helikopteri ve 19 diğer helikopterle su kapasitesinin 59 tona çıktığını söyledi.

Üstelik de kapasite artarken maliyet azalmış. Geçen yıl 15 helikopter ve 2 uçakla sağlanan 30 tonluk kapasiteye 8 milyon dolar ödenirken, bu yıl 21 helikopter ve 59 ton su taşıma kapasitesi için 4 milyon dolar ödenecekmiş.

Bakan Ersin Taranoğlu, orman yangınlarıyla mücadelede helikopterin, uçağa oranla daha etkili olduğunu savunuyor.

‘‘Çünkü helikopterle su atmanın yanı sıra, yangın bölgesine anında müdahale edecek ekipleri de yangının kalbine indirmek mümkün’’ diyor bakan.

Hatta Rusya'dan son alınan dev helikopterlerle, yangın bölgesine arazöz dahi indirmek mümkün olabiliyormuş.

Bakan Taranoğlu, helikopterle müdahalenin çok daha hızlı olduğunu da söylüyor.

Çünkü 1600 kilometrelik yangın hattında, uçakların inip kalkması için gereken meydanların yangın bölgesine uzak olma ihtimali var. Oysa helikopterleri bu hat üzerinde uygun yerlere konuşlandırmak mümkün.

Bakanın sözleri mantıklı. Ancak son olarak topu bize attı ve şöyle dedi:

‘‘Durum bu. Uçak uçak diyorsunuz. Yunanistan'ı örnek gösteriyorsunuz. Bakın geçen yıl Yunanistan, orman yangınlarında bizim kat kat fazlamız orman yitirdi. Bu iş için helikopter daha iyi. Ama kamuoyu baskısı sonucu uçak da kiralamaya karar verdik. İki yangın söndürme uçağı getiriyoruz. 4 milyon dolar daha ödeyeceğiz. Haberiniz olsun.’’

Birdenbire gereksiz bir işin yapılması için baskı yapıyormuşuz gibime geldi.

Ama olsun. Ormanlarımızı seviyoruz. Biz, Meclis'i soyanlara 10 milyon dolar kaptırmış bir ırkın ahfadıyız. Ormanlarımız için fazladan bir 4 milyon dolar helal olsun.

Sanata destek Meclis'ten geçti

Sevgili Gencay Gürün dün sabah telefon etti.

‘‘Yazınız için çok teşekkürler. Yasa, sanata gönül verenlerin istediği şekilde dün Meclis'ten geçti’’ dedi.

Geçen hafta sanata yatırım yapmak isteyen işadamlarının ve zenginlerin bu harcamalarının vergiden muaf olması gerektiği görüşünü savunmuştum. Meclis'te dün yapılan oylamada, benim önerimle benzer içerik taşıyan teklif yasalaşmış.

Hem de oy birliğiyle...

Üstelik de aynı konuda farklı bir teklif veren Fazilet Partisi, kendi teklifini geri çekerek, söz konusu teklife destek vermiş ve öneri oy birliğiyle yasalaşmış. Bundan böyle kişi ve kuruluşlar, kazançlarının yüzde beşlik bir bölümünü sanatı desteklemek amacıyla harcarlarsa, bu kısım vergiden muaf olacak.

Bundan iyisi şimdilik can sağlığı. Çünkü bu durumda sanatçılar ve sanat kuruluşları bir ölçüde kamu yararına hadim vakıf özelliği kazanmış oluyorlar. Bunun ne demek olduğunu, önümüzdeki 10 yıl içinde anlayacağız.

Böylesine önemli bir konuda, oybirliği yapan Meclis'e teşekkürler.

TAİ'nin yangın uçakları verimli değilmiş

TAİ'nin Türk Hava Kuvvetleri'nin envanterden çıkardığı eski uçakları modifiye ederek yangın söndürme uçağına dönüştüreceği projenin akıbetini sormuştum.

Onun da yanıtı geldi.

Söz konusu uçaklar, yaklaşık 40 yaşına basmış S2 Tracker'lar.

Hava Kuvvetleri'nde bunlardan 30 kadar varmış. 15'i ise modifiye etmeye değecek düzeydeymiş.

Ancak işlemin verimli olup olmayacağı tartışılıyormuş.

Çünkü bu uçakların her birini modifiye etmenin maliyeti 2.5 milyon dolar civarındaymış.

Yani 15 uçağın modifikasyonu 37.5 milyon dolar.

Ancak mesele bu 37.5 milyon dolar değil.Bu uçakların yangın uçağı haline getirildikten sonra su taşıma kapasiteleri 1.5 ton oluyormuş. Yani düşük kapasiteliler.

Ayrıca bu uçakların, amfibik olmadığı, yani yalnızca karaya inebildiği için deniz veya göllerden su alması mümkün değilmiş.

Bu durumda uçaklar için havaalanlarında su doldurma tesisleri kurmak gerekiyormuş.

1600 kilometrelik yangınla mücadele bandında bu uçaklara yapılması gereken havaalanları, yer ve uçuş personeli, bakım, yakıt falan derken bu uçakları uçurmanın maliyeti son derece yüksek oluyormuş. Bu nedenle de bu işten vazgeçilmiş.

NE ZAMAN ADAM OLURUZ?

Yargıyı rezil edenlerden hesap sorulduğu zaman.

---