Türk Telekom'un sözleşmelerinde, 900'lü hatlardan verilen hizmetlerin Türk örf ve adetleri ile genel ahlaka uygun olma zorunluluğu var. Bu nedenle, 900'lü hatlardan seks sohbetlerinin yapılması, kesinlikle yasak.
Oysa, sadece ürün pazarlama ya da ilan toplama amacıyla oluşturulan yüksek tarifeli hatlardan dahi, rahatlıkla seks sohbetleri yapılıyor.
Canlı sohbetlere açılan 900'lü hatlardan sadece, ürün pazarlama ya da hava durumu, fal, fıkra, sınav ve araştırma sonucu gibi Türk örf ve adetleriyle, genel ahlaka uygun hizmetlerin verilme zorunluluğu var. Türk Telekom'un firmalarla imzaladığı sözleşmelerde, 900'lü hatlardan seks sohbetlerinin yapılması ise genel ahlaka, Türk örf ve adetlerine uygun olmadığı için kesinlikle yasak.
Türk Telekom'un bu hatlardan seks sohbetleri yaptıran firmaların sözleşmelerini tek taraflı feshetme yetkisine sahip olmasına rağmen, abonelerine çıkardığı ‘‘milyarlık’’ faturalar nedeniyle, iyi gelir elde ettiği için bu hatlara göz yumduğu ortaya çıktı. Üstelik, sadece ürün pazarlama ya da ilan toplama amacıyla oluşturulan yüksek tarifeli 0900 3XX XXXX numaralı hatlardan dahi, tüm bu katı kurallara rağmen, seks sohbetlerinin yapılmasına karşı çıkılmıyor.
SÖZLEŞMEYE UYULMUYOR
Hürriyet'in Tüketici Köşesi olarak, abonelere gönderilen milyarlık telefon faturalarının kaynağını araştırırken, Türk Telekom'un firmalarla imzaladığı 900'lü hat sözleşmelerini elde ettik. Bu sözleşmelerin, seks sohbetlerine karşı katı kurallar içermesine rağmen, gelir paylaşımı nedeniyle bu kurallara uyulmadığını gördük.
Arkadaşımız Zeliha Aslan'ın yaptığı araştırmaya göre, Türk Telekom, 1991 yılında başlattığı 900'lü hat uygulamasını geçtiğimiz mart ayından itibaren kapsamını genişleterek, chat line ve telekonferans gibi canlı sohbetlere de açtı. Bunun için de, yeni hatları devreye soktu.
Türk Telekom, gelir paylaşımı esasına dayanarak firmalarla yaptığı sözleşmelerde canlı sohbetlere açılan bu hatlardan verilecek hizmetlerin konularını da tek tek belirledi. Buna göre 900'lü hatlar, mart ayından itibaren, sigorta yapma, ilan ya da abone toplama, ürün pazarlamanın yanı sıra, hava durumu, fal, astroloji, kültür sanat haberleri, yarışmalar, oyunlar, turizim ve seyahat bilgileri, sınav sonuçları gibi chat ya da canlı sohbet amacıyla da kullanılabiliyor.
GELİRİ PAYLAŞINCA
Telekom, bu amaçlar doğrultusunda oluşturulan 900'lü hatları da, farklı ücret gruplarına ayırdı. Sigorta yapma, ilan ya da abone toplama, ürün pazarlama amacıyla kullanılacak hatlar için 0900 3XX XXXX numaraları tahsis etti. Bu hatların Bu hatların tarifesi de yüksek tutularak, dakikası 3 milyon 97 bin lira olarak belirlendi. Bu hatlardaki gelir paylaşımı da, yüzde 30 Türk Telekom, yüzde 70 firma payı olarak gerçekleştirildi.
Türk Telekom, bu hizmetlerin dışında chat line ve telekonferans gibi canlı sohbetlerin de gerçekleştirilebildiği 0900 8XX XXXX numaralı hatları devreye soktu. Bu hatların tarifesini ise 0900 300'lülere oranla daha düşük tuttu. Dakikası 1 milyon 770 bin lira olarak belirlendi. Elde edilen gelirler de yine yüzde 30'u Telekom, yüzde 70'i de firmalar arasında paylaşıldı.
FESH ETME HAKKI VAR AMA
Yapılan sözleşmelerde, uyulması gereken kurallara da ayrıntılarıyla yer veriliyor. Buna göre, ilan, reklam ve ürün pazarlama amacıyla oluşturulan 900'lü hatların duyurularda dakika ücreti, servis süresi, firmanın ünvanı bulunmak zorunda. Ayrıca bu bilgilerin, net ve okunaklı olması zorunluluğu da var. Şayet, Türk Telekom, yaptığı denetlemeler sırasında, bu kurallara uyulmadığını belirlerse, ilk önce uyarıyor. Sorun 72 saat içinde düzeltilmediği taktirde ise hattı kapatıyor. Firma sorunu gidermekte direndiği taktirde, sözleşmeyi tek taraflı feshetme hakkını da elinde bulunduruyor.
Chat line ve canlı sohbetler için oluşturulan hatlarda ise bu kurallara ek olarak, 18 yaşından küçük çocukların katılımına izin verilmemesi zorunluluğu getiriliyor. Ayrıca, hatların amacı dışında kullanılmaması için konuşmaların Türk Telekom uzmanları tarafından denetlenmek amacıyla kayda alınarak, dinleneceğine de yer veriliyor.
Türk Telekom'un firmalarla imzaladığı sözleşmenin 7'nci maddesiyle, 900'lü hatlara kanunlara uygun olma zorunluluğu getiriliyor. Ayrıca bu madde, 900'lü hatların Türk örf ve adetleri ile genel ahlak kurallarına aykırı olmaması şartını içeriyor. Sözleşme Türk Telekom'a, bu şartlara uymamakta direnen firmalarla yaptığı anlaşmayı tek taraflı feshetme hakkı da tanıyor.