Her dört aboneden biri borcunu zamanında ödemiyor

Bunda da gecikme faizlerinin düşmesi ve zamanında ödenmeyen faturalara aylık yerine günlük faiz uygulamasının başlatılması önemli rol oynuyor. Günü gününe ödeyenlerin oranı da kurumlara göre yüzde 64 ile yüzde 78 arasında değişiyor.

BUGÜNE kadar, faturalarını günü gününe ödemesiyle tanınan, bankaların borcuna en sadık tüketiciler sıralamasında sürekli ön saflarda yer alan Türkler, bu özelliğini yavaş yavaş kaybetmeye başladı. Artık, her üç aboneden biri doğalgaz, her dört aboneden biri elektrik, her beş aboneden biri de su faturasını gecikmeli olarak ödüyor. Bunda da gecikme faizlerinin düşmesi ve zamanında ödenmeyen faturalara aylık yerine günlük faiz uygulamasının başlatılması önemli rol oynuyor. Buna karşın, elektrik, su, telefon ve doğalgaz faturalarını hiç aksatmadan günü gününe ödeyen abonelerin sayısı da oldukça fazla. Bunun nedeni de, banka hesap ve kredi kartları üzerinden verilen otomatik ödeme talimatlarının aboneler arasında giderek yaygınlaşmasından kaynaklanıyor. Doğalgaz faturalarının yüzde 59’u, su faturalarının yüzde 38’i, elektrik faturalarının da yüzde 20’si banka ve internet üzerinden tahsil ediliyor.

KİM NE UYGULUYOR: Ancak, fatura yatırmak için bu kurum ve kuruluşların vezneleri önünde saatlerce kuyruk beklemeyi göze alan abonelerin sayısı da hiç azımsanmayacak boyutta. İstanbul’da elektrik faturalarını BEDAŞ (Boğaziçi Elektrik Dağıtım) ve AYEDAŞ (Anadolu Yakası Elektrik Dağıtım) şirketlerinin veznelerinden yatıranların oranı yüzde 80’leri bulurken, İSKİ faturalarının yüzde 58’i de vezneler aracılığıyla tahsil ediliyor. Faturasını vezneden yatıranların İGDAŞ’daki oranı yüzde 39’a düşüyor. İstanbul’da gününde yatırılmayan elektrik, su, doğalgaz ve telefon faturalarına uygulanan faiz, günlük ve aylık olarak yansıtılıyor. Buna göre, aylık faiz, yüzde 2’den başlayıp, kuruma göre yüzde 6’ya kadar çıkabiliyor. En düşük faizi, yüzde 2 ile elektrik ve su faturalarına uygulanırken en yüksek gecikme faizi telefon faturalarına yansıtılıyor. Arkadaşımız Birol Öner, İstanbul’daki su, telefon, elektrik ve doğalgaz abonelerin fatura ödeme alışkanlıklarını araştırdı. Kurum ve kuruluşlara göre aralarındaki farkı belirlemeye çalıştı. İşte sonuçlar:

AYEDAŞ: 1 milyon 947 bin abonesi bulunan Anadolu Yakası’nın elektrik dağıtım kuruluşunda, 379 bini bireysel, 88 bini de kurumsal olmak üzere faturasını gecikmeli olarak ödeyen abone sayısı 467 bini buluyor. Bu da hizmet verilen abone sayısının yaklaşık yüzde 25’ine denk geliyor. Abonelerin yüzde 80’i kurum veznelerinden, yüzde 20’si de internet ya da banka üzerinden fatura ödemesi yapıyor. Kurum, borcunu geç ödeyen abonelerine aylık yüzde 2 faiz yansıtıyor.

İGDAŞ: 2 milyon 170 bini bireysel olmak üzere toplam 3 milyon 105 bin 517 abonesi bulunan kurumda, otomatik ödeme talimatı veren müşterilerinin sayısı 587 bini aşıyor. Abonelerin yüzde 57’si bankalar üzerinden, yüzde 2’si kredi kartıyla, yüzde 41’i de veznelerden fatura ödemesi gerçekleştiriyor. Abonelerin yüzde 64’ü faturalarını zamanında, yüzde 32’si de gecikmeli olarak yatırıyor. Faturayı ödemeyen abonelerin sayısı ise yüzde 4 seviyesinde bulunuyor. Kurum, fatura gecikmelerinde günlük binde 83 oranında faiz uygulamasında bulunuyor.
İSKİ: Zamanında ödenmeyen faturalara aylık yüzde 2 faiz uygulayan kurumun, toplam 3 milyon 983 bin 565 abonesinden yüzde 78’i su faturalarını zamanında ödüyor. Abonelerin yüzde 22’si ise kuruma borçlu gözüküyor. Gecikmeli ödeme yapan abonelerden 866 bin 165’i bireysel, 2 bin 988’i ise kurumsal Müşteri kapsamında yer alıyor.

TELEFON: GSM şirketleri ile Türk Telekom ise abonelerinin fatura ödeme alışkanlıklarıyla ilgili bilgileri pazarlama stratejileri gereği açıklamaktan kaçınıyor. Ancak, zamanında ödenmeyen faturalara uyguladıkları faiz oranları günlük binde 15 ile aylık yüzde 6 arasında değişiyor.