Paylaş
Ne kadar geri çekecek derseniz; piyasa iktisatçıları aslında 0.3 civarında bir düşüş yapılabileceğini ama “tahmin değiştirdi” demek için en azından 0.5’lik bir indirimin gelebileceğini söylüyorlar.
Piyasa yıl sonu enflasyon tahmininin yüzde 6 olarak değişmesini bekliyor.
Merkez Bankası’nın enflasyon tahminini düşürmesi için haklı nedenleri var ama bence son dönem faizde takındığı ihtiyatlı tutumunu bu noktada da sürdürmeli.
Çünkü son 3-4 ayda olumlu görünen bazı unsurların tersine dönme ihtimali yüksek.
Enflasyon üzerindeki en etkili unsurlardan biri olan kurlara bakacak olursak; şahsen mevcut seviyenin altına inme ihtimalinin düşük olduğunu tahmin ediyorum. Şimdiden ihracatçılar “kurlar düşük kaldı” demeye başladılar. Bakanlarına kurlar yükselsin diye “Merkez Bankası faizleri düşürsün” dedirtiyorlar.
Son dönemde yaygın biçimde ABD ve AB’de ek parasal genişlemeler olacak, bu basılan paralar “güvenli liman” olduğu için Türkiye’ye akacak, bu nedenle önümüzdeki dönemde kurlar inecek” şeklinde iyimser bir hava pompalanıyor. Şahsen böyle bir tablo beklemiyorum ama dedikleri gibi olsa bile Merkez Bankası’nın kurların daha aşağı gelmesine izin vereceğini sanmıyorum. Zaten sattığı rezervleri hala tam olarak yerine koyamadığı için, sıcak para girişi fazla olursa, büyük ihtimalle rezerv artırıp kuru buralarda tutacaktır.
Dolayısıyla kurlarda, enflasyonu ciddi biçimde aşağı çekecek, bir gerileme yaşanmasını beklememek gerek. Bunun yanında yine enflasyon için önemli faktörlerden olan dünya petrol fiyatlarının, dolayısıyla akaryakıt fiyatlarının çok aşağı gelmesi de beklenmiyor. Daha önce akaryakıtta yapılan indirimler son günlerde yeniden artırıma döndü. Sonuç olarak Aralık-Aralık kıyaslaması yapılacağı için, yılsonu enflasyonunda akaryakıttan gelecek olumlu etki pek bulunmayabilir. Tabi ki kurların aşağı gelmeyeceği tahmini de bunun içinde yeralıyor.
Bu yıl gıda fiyatlarında yaşanan olumlu seyrin de tersine dönme ihtimali mevcut. Dünya buğday, mısır ve soya fiyatlarında çok büyük artışlar yaşandığını, bunun sonunda Türkiye’ye yansıyacağını unutmayalım. Belki Ağustos sonuna kadar olmaz ama daha sonrasında yani yılın son çeyreğinde gıda fiyatlarındaki seyre de dikkat etmek gerekecek.
BÜTÇE DENGESİ VE SİGARA ZAMMI
Bu arada bütçe dengesindeki bozulmanın da, enflasyon tahmini yaparken Merkez Bankası yönetimini zorlayacağı anlaşılıyor. Çünkü bütçede Haziran’da ciddi bir bozulma görülmeye başladı ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek gerekirse ek vergi koyacaklarını söyledi.
Bu kapsamda Hükümetin son dönemde geçirdiği bir yasa içerisine sigara ve alkoldeki maktu verginin yüzde 20 oranında artırılması için Bakanlar Kurulu’na yetki aldığını unutmayalım. Sigaradaki 2.9 TL’lik minimum maktu vergiyi hatırlatan banka iktisatçıları, Maliye’nin yüzde 20 artırım yetkisini kullanması halinde bunun yıllık enflasyon üzerine katkısının 0.3 puan olarak hesaplandığını söylüyorlar.
Ağustos ayının ikinci yarısında ekonomi yönetiminin 2013’e bakmaya başlayacağını, Eylül’de bütçe dengesindeki bozulmaya ve gelecek yılki gelir planına bağlı olarak yeni zamların gündeme geleceğini hatırlatan iktisatçılar, en azından sigara zammının yapılmasını beklediklerini söylüyorlar.
Sözün kısası; enflasyonda son aylardaki gelişmeler olumlu ama çok iyimser olunacak bir tablo da yok. Merkez Bankası bu nedenle abartılı bir tahmin indirimi yapmamalı.
Bunun ötesinde, bu yıl sonunda yüzde 6’ya düşse bile, Merkez Bankası’nın 2013’den itibaren enflasyonu yüzde 5’e indirip orada tutma hedefinin gerçekleşmesi çok zor.
2013 yılında, bu yılki tüm olumlu faktörlerin, yani baz etkisinin tersine dönmesi beklenirken, iç ve dış siyasi-ekonomik risklerin giderek büyüdüğü de unutulmamalı.
Paylaş