Cari açık bir şekilde finanse ediliyor ama...

Bu rakamlarla birlikte 2011 yılsonu cari açık tahminleri de, henüz yılın başında ciddi biçimde revize edilmeye başladı. Daha önce 55 milyar dolar civarında yılsonu cari açık tahminleri yapanlar bile, artık 60 milyar doları konuşmaya başladı. İçeride büyümeye ve talebe bağlı olarak bu rakamın büyüyeceği açık. Bence en az 65 milyar dolarlık bir cari açık rakamı sürpriz olmamalı.

Cari açık büyüyor ama bir yandan da finanse edilmeye devam ediyor. Ancak Şubat ayı ödemeler dengesine bakıldığında net hata noksan kalemiyle yurda girişlerin yeniden patladığı da göze çarpıyor. Ocak ayında olduğu gibi, Şubat ayında da cari açığın finansmanında net hata ve noksan çok önemli bir rol oynadı. Şubatta 3.3 milyar dolar olan net hata noksan kalemiyle girişler, son dört ayda 8.1 milyar dolara ulaşmış oldu.

* * *

Net hata noksan kalemi de “kaynağı belirsiz” olmakla birlikte, sıcak para tanımı içinde yer alıyor. Bu paranın reel sektörün getirdiği para olduğu, bankaların yurt dışı şubelerinden geldiği açık. Bazen bu paraya “bıyıklı para” dendiği de oluyor. Kısacası yerli yatırımcılar, sıkıştıklarında yurt dışında tuttukları parayı ülkeye getiriyorlar...

Bu girişin artmasında “vergi affı”nın ne kadar etkisi var, kaç kişi ne kadar parayı aftan yararlanmak için yurda getirdi bilmiyoruz ama bu kadar girişi vergi affıyla açıklamak da mümkün değil.

Banka analistleri şubatta efektif ve mevduatların; bankalarda 2.4 milyar dolar azalırken, reel sektörde 6 milyar dolar ile rekor seviyede arttığına, toplamda ise 3.6 milyar dolar yükseldiğine dikkat çekiyorlar. Şubat ayında neredeyse cari işlemler açığı kadar reel sektör efektif ve mevduat artışının olması dikkat çekici...

Özetle; bir kısmı belirsiz olsa da artan cari açık tümüyle kısa vadeli sermaye ile finanse edilmeye devam ediyor.

FED’E KADAR BEKLENİRSE...

Peki, bu açık, bu tehlikeli finansman nereye kadar gidecek?

Bu gidişatın bir süre daha devam edeceği açık. Bu sorunun en doğru yanıtı herhalde, “ABD’ye kaynaklar geri çekilene kadar” olacaktır. Bunun ne zaman olacağı konusunda elbette kesin bir tarih yok ama bu yılsonuna kadar FED’in piyasaları etkileyecek bir faiz artış kararı vermesi de beklenmiyor.

Peki, Hükümet, Merkez Bankası cari açığı, sıcak parayı frenlemek için bir sürü önlem aldı, bunlar sonuç vermedi mi?

Bence artık iyice açığa çıktı ki, alınan tedbirler hiç de sıcak paranın frenlenmesi için değildi. Bu tedbirler sadece seçime kadar arabanın devrilmemesi için alınan, küçük göstermelik önlemlerdi, “Bağımsız Merkez Bankası” da buna alet oldu...

* * *

Mevcut iktidar seçimlerden sonra belli ki içtalebin kısılması, cari açığın ve sıcak paranın önlenmesi için ciddi önlemler almak zorunda. Umarız o zamana kadar büyüyen cari açık çok büyük bir tedirginlik yaratmaz da geç kalınmış olmaz...

Eğer almazsa, işte o zaman FED’in faiz artırım kararını bile beklemeden, risklerin arttığı göz önüne alınarak, ciddi bir çıkış yaşanabilir.

Petrol fiyatlarındaki hızlı artış ve güçlü iç talebe bağlı olarak rekor üzerine rekor kıran mevcut cari açık trendi, artık uzun süre devam ettirilemez boyutlara geldi.