Eskiden atılırdı, şimdi hayat kurtarıyor

Kök hücreleriyle ilgili çalışmaların yoğunlaşmasıyla birlikte, tüm dünyada yaygınlaşan, kordon kanının dondurularak saklanması uygulamasına ülkemizde de başlandı. Acıbadem Kordon Kanı Bankası geçen ay hizmete girdi. Acıbadem Hastanesi, Hacettepe ve Ege Üniversitesi'nde yapılan bu uygulama sayesinde, doğum sırasında bebeklerin kordon kanı alınıyor ve gerektiği takdirde kullanılmak üzere saklanabiliyor.

KORDON KANI NEDİR

Bebeğin doğumundan sonra göbek kordonu içinde kalan kana kordon kanı deniliyor. Yakın bir zamana kadar, kordon kanı, plasenta ve göbek kordonu ile atılmaktaydı. Ancak son gelişmelerle kordon kanının çeşitli hastalıkların tedavisi açısından önemi anlaşıldı ve özel yöntemlerle toplanıp saklanmaya başlandı. Bebeğin kordon kanı, kök hücreler açısından oldukça zengin bir kaynak.

Kök hücreler, birçok dokuda bulunan ve değişerek vücudun diğer dokularını oluşturma yeteneğine sahip bir grup hücre. Kök hücrelerin vücuttaki diğer tip hücrelerle farklılaşma özelliğinin keşfedilmesi ile birlikte bu hücrelerin kanser, felç, Parkinson, Alzheimer, omurilik zedelenmeleri, kalp ve birçok genetik kaynaklı hastalıkların tedavisinde kullanılabileceği fikri de ortaya çıktı.

Günümüzde kök hücreler, özellikle kemoterapi ve/veya radyoterapi gören kanser hastalarının kan ve bağışıklık sistemini yeniden canlandırmak için kullanılıyor.

Doğumdan sonraki ilk 10 dakika içinde alınan kordon kanı, uygun şartlarda donduruluyor ve kordon kanı bankasında saklanıyor. Bu değerli kök hücreleri, gerektiğinde çözülerek kullanılabiliyor.

İlk kordon kanı nakli 1988 yılında gerçekleştirildi. 1995 yılından itibaren dünyada kordon kanı bankaları yeni doğanların kordon kanla-rının saklanabilmesi için yaygın olarak faaliyete geçti.

Derleyen: Ömür GEDİK


İlk on dakikada alınması şart


Kordon kanı, bebek doğar doğmaz, ilk 10 dakika içinde göbek bağının plasenta tarafında kalan bölümünden alınıyor. Bu kan, toplanmadığı tüm durumlarda plasenta ile birlikte atıldığından, toplanması normal doğum prosedürünü ve bebeği herhangi bir şekilde etkilemiyor. Kordon kanı, hem normal hem de sezeryan doğumlarda toplanabiliyor.

Sadece birkaç dakika alan bu işlem basit, tehlikesiz ve acısız. Plasentaya bağlı olan kordonun içindeki kan, özel bir sistem yardımıyla pıhtılaşmayı önleyici madde içeren kan torbası içine toplanıyor. Bu kan, kordon kanı bankası laboratuvarında dondurulduktan sonra sıvı azot içinde saklanıyor.


SORULAR SORUNLAR


Annem için bir tehlike var mı


Annem bir süre önce böbrek ameliyatı geçirdi. 9 cm. çapında bir tümör böbrekle beraber alındı. Tümör habis olmakla beraber kapsülde sınırlı imiş. Doktor bu tür hastalarda kemoterapi ve radyoterapi uygulanamadığını belirterek, başka tedaviye gerek görmedi. Altı ayda bir kontrole gidip tüm batın tomografisi çektirmesi gerekiyormuş. Neye göre biz altı ayda bir kontrole geliyoruz? Biz bu kontrolleri ne zamana kadar yaptırmalıyız? Anne Sevgisi /İNGİLTERE

Tümör tedavisinde genellikle uygulanan kural, eğer mümkünse tümörlü dokunun ameliyatla çıkarılmasıdır. Annenizdeki tümör habis olmakla beraber, yapılan ameliyat sonrası tümörün kapsül içinde olduğu ve tümüyle alındığı görülüyor. Bundan sonra altı aylık aralıklarla yapılacak kontrollerde, ameliyat öncesi çevreye kaçmış tek tük tümör hücresinin, tohum gibi bir etki yaratıp yeni tümör başlatma riski araştırılıyor. Sürenin altı ay olarak belirlenmesi, eğer başlamışsa, tümörün ancak görüntü verebilir hale gelmesini beklemek içindir.


HAFTANIN KİTABI


Yüksek tansiyon toplumun geniş bir kısmını etkileyen önemli bir sağlık sorunu. Bilinçli bir şekilde yaklaşıldığında tamamen kontrol altında tutulabilir ve vücuda zarar vermesi önlenebilir. Bu nedenle, Prof. Dr. Tekin Akpolat'ın hazırladığı, 'İçimizdeki Düşman Hipertansiyon' kitabını öneriyoruz.

Not: Bu kitap bir hafta boyunca tüm D&R mağazalarında yüzde 15 indirimli