Köşe dönme şansı 14 milyonda bir

Ayrıca kazanma şansımın imkansızlığına inanıyorum. Hele bir dergide Mega Milyon’u bulma şansının 13 milyon 983 bin 316’da bir olduğunu öğrendikten sonra... Matematik hesapla kişinin büyük ikramiyeyi kazanması için 289 bin yıl süreyle bilet alması gerekiyormuş. Ama gel bunu her gün, her hafta değişik lotaryalara para döken Amerikalılara anlat.

Gazete bayimin önünde çift çatallı insan kuyruğu. Sabahın böyle erken saatine tezat bir kalabalık bu. Raflardan gazetelerimi toplayıp kasaya yöneliyorum. Uzun kuyruğun önündeki adam "23, 26, 35..." diye rakamları sıralıyor. Duraklayıp gözlerini kapıyor, "44, doğum tarihim." Bayimin eşi elektronik kayıt makinesine numaraları işliyor. "Tamam" diyorum içimden, "Mega Milyon" çekilişi olmalı bu hafta.

Gözüm bu kez duvarda asılı kartlara takılıyor. Kartpostal boyunda en azından iki düzine farklı desen, resimlerle işlenmiş, rengarenk talih oyunları. "Şans kapınızda", "Şipşak Milyoner", "Büyük Fırsat" gibi tanımlamalar var. Birinde King Kong resmi. Ağzı açık gorilin gövdesi üzerine "En Büyük bu. Sekiz milyon dolar" yazılı. Gazetelerimin parasını öderken kartları işaret edip bayime soruyorum: "Hangisini alayım?" King Kong’un yanındaki kartı işaret ediyor: "Seçtiklerin çıkarsa hayat boyunca haftada 10 bin dolar ödenecek sana."

*

Ya çıkarsa?

İşte bu iki kelime milyonlarca insanın düşlerine giren Amerikan Rüyası’nın kapılarını açacak anahtar.

Amerikalılar, "Kazı-Kazan" türünde talih kartları, Loto, Toto gibi piyangolarla şans avcılığına çıkarak refahlı yaşama ulaşmaya çalışıyorlar. Yalnızca Amerikalılar mı? Yeni Dünya’dan Uzakdoğu’ya yerkürede yüzlerce milyon insan anında şans denemesi yapılan kartlar ve lotaryalarla ekonomik çizgisini zirveye çıkarma çabasında.

Bulgaristan’da bunun adı Toto.

Portekiz’de Lotario Tradicional.

Japonya’da Takarakuji.

Almanya’da Super 6, Spiel 77.

İskandinav ülkelerinde Lotto.

İtalya’da Superenalotto.

Fransa ise öncüsü bu işin. Kral I. Francis döneminde 1505 yılında başlamış, ilk çekilişten sonra iki asır boyunca yasaklanmış.

Amerika’da ulusal piyango sistemi yok. Çeşitli eyaletlerde Hot Lotto, Wild Card, Big Game adlı talih oyunlarına ilaveten 9 eyaletin oluşturduğu Powerball daha sonra Mega Milyon’a dönüşmüş. Geçen yılın şubatındaki çekilişte Nebraska’da et kesiminde çalışan 8 işçinin ortaklaşa aldığı bilete isabet eden 365 milyon dolar, piyango ikramiyesinde rekor sayılıyor.

*

Bu ülkede şimdiye kadar talih oyunları, Kazı-Kazan kartları, piyango bileti aldığımı hiç hatırlamıyorum. İlkin numaraların nasıl doldurulduğunu bilmiyorum. Ayrıca kazanma şansımın imkansızlığına inanıyorum. Hele bir dergide Mega Milyon’u bulma şansının 13 milyon 983 bin 316’da bir olduğunu öğrendikten sonra...

Matematik hesapla kişinin büyük ikramiyeyi kazanması için 289 bin yıl süreyle bilet alması gerekiyormuş. Ama gel bunu her gün, her hafta değişik lotaryalara para döken Amerikalılara anlat.

Connecticut Sorunlu Kumar Konseyi’nin yaptığı araştırmaya göre yılda 35 bin dolar altında geliri olan Amerikalıların sene boyunca şans-talih kartları ve diğer kumar oyunlarında kaybettikleri meblağ 21 bin 500 dolar. Hayat boyunca harcamaları ise 115 bin dolar. Normal ihtiyaçlarının karşılığını ödemekte zorlandıkları için alacaklıların kapılarını aşındırması da bu yüzden.

*

Talih kartları, Kazı-Kazan, piyangolar ile casino denilen kumarhaneler, spor oyunları, at yarışlarında müşterek bahislerde dönen para göz önüne getirildiğinde kumar, ortaya dünyanın en büyük sektörü olarak çıkıyor. Dünyanın dört bir köşesine yayılmış değişik kumar oyunlarında dönen meblağ yılda 1.6 trilyon dolar.

Kanada ile birlikte Amerika’da kumara harcanan para 500 milyar dolar. Avrupa kıtası 440 milyar dolar, Asya ve Ortadoğu 430 milyar dolar ile Amerika’yı takip ediyor.

Bazı ülkeler, turizm gelirlerini artırmak için özel sektör ve yatırımcılara kumarhane işletme izni veriyorlar. Çin’in Macausu’nda casinoların yıllık geliri şimdiden Las Vegas kumarhane zincirini sollamış halde. Moskova’da haftanın her günü yeni bir kumarhane açılıyor.

İnsanların kumar düşkünlüğü, bilgisayarlarda kumar oyunlarının yayılmasına da yol açtı. İnternette yalnızca poker sitelerinin 2000 yılında sağladığı 20 milyon doların bu yıl 4 milyar doları aşması bekleniyor.

*

Kumar, hemen her toplumda, virüs mikrobu gibi yaş, meslek, eğitim farkı gözetmeksizin yayılıyor. Çoğunlukla zengin, lüks içinde yaşama erişme çabasındaki dar ve orta gelirliler ve bunların yanı sıra heyecan peşinde olan varlıklı, iyi eğitim görmüş erkek ve kadınlar kumarda büyük meblağlar harcıyorlar.

ABD Başkanı George H.W. Bush’un eğitim bakanı, milyoner William Bennett, birkaç yıl önce televizyonda kumar tutkusunun kendisine yılda bir milyon dolara mal olduğunu, bu yüzden bakanlıktan istifa ettiğini açıkladı.