Doğan Uluç: Clinton hálá taze

Doğan ULUÇ

YAZ mevsimine resmen girdik. Meteoroloji böyle söylüyor. Ama yaz, kağıt üstünde. Tekrarlamaktan usanmayacağım bir tanımlama var. Dünyada iki meslek erbabı tahminlerinde ne kadar yanlışlık yapsa dahi işlerinden kovulmuyorlar. İlki doktora yapmış meteoroloji uzmanları, diğeri ise ekonomistler.

Sabah haberlerinde havanın günlük-güneşlik olacağı, ısının 30 dereceyi aşacağını duyunca hafif kumaştan ceket, ince pantolonla evden çıktım. Arabayı park edip ofise yürürken gök aniden karardı, tepeye kümelenmiş tüm bulutlarda birikmiş yağmur üstümüze çöktü. Bir bina girişine kendimi attığımda denize düşmüş olsaydım, ancak böylesine ıslanacağımı farkettim. Akşam radyoda hava raporunu veren pişkin meteorolog devam eden yağmurdan sel basan mahalleleri sıraladı.

New York'un renkli, hareketli yaşamının yağmur, güneş veya kardan etkileneceği yok. İnsan yaşamını etkileyen faktörlerin sürekli gelişmesi güncel hayatta olup-bitenlerin şekil ve boyutlarını da aynı ölçüde etkiliyor. Başkanlığa beş ay önce veda etmiş olmasına rağmen toplumda Bill Clinton'a yönelik ilgi hala taze. Beyaz Saray'dan ayrılan haleflerinin kısa sürede belleklerden silinmesine rağmen Clinton'ın popülaritesi eskisinden fazla canlılığını sürdürüyor. Spor karşılaşmaları, klüp, konser, moda defilelerinde boy gösteren, Harlem aşevlerinde zencilerle masa paylaşan eski başkan sosyal, siyasi, ekonomi konulu konferansların gözde konuşmacısı. Başkanlığı skandaldan geçilmeyen Clinton konuşmacı veya onur konuğu olarak katıldığı etkinliklerde 150 bin dolar alıyor. Ronald Reagan'a dört kitap için 8 milyon dolar, Papa John Paul'a 8,5 milyon dolar ödeyen yayınevleri anılarını içeren bir kitap için Bill Clinton'a 10 milyon dolar teklif ettiler.

Kitap yazarlığı hayli ses getiren bir alan eli kalem tutanlar için. New York'lu yazar Dominick Dunne beş yüz bin dolar avans alarak başladığı ‘‘Adalet: Suç, Yargılama ve Ceza’’ başlıklı son romanında 1970'lerden bu yana Amerika'da sansasyon yaratan sekiz davayı anlatıyor. Dunne önceki gün bir TV röportajında 76 yıllık yaşamında bilinmeyen bir olayı açıkladı: ‘‘Uzun yıllar film yapımcılığıyla uğraştım. 25 yıl önce kızımı, terkettiği erkek arkadaşı John Sweeney boğarak öldürdü. İki oğlu, eşimle birlikte tüm duruşmaları takip ettim. Sweeney altı yıla mahkum oldu. 2 yıl sonra serbest bırakıldı. İçimdeki nefreti bastırmam mümkün olmadı. Bir Mafia tetikçisiyle konuşup Sweeny'yi öldürtmek istedim. Son anda oğullarım beni bu işten vazgeçirdiler.’’

Adli haksızlığa isyan eden Dunne yazarlığa yönelip Amerika'da para ve nüfuz sayesinde cezaevinden kurtulanları kamuoyu önüne çıkarmaya başladı. Şöhretli yazarlar grubuna giren Dominick Dunne yıllarca basını meşgul eden canilerin tüm duruşmalarını ön sırada izleyip, katil ve maktul aileleriyle konuşarak kitaplarına aktardı.

Yazarlık kapısını soyadıyla aralayan Victoria Gotti şimdilerde New York Post gazetesine yazıyor. Altı yıldır hapiste olan ünlü Mafia ‘‘Baba’’sı John Gotti'nin kızı Victoria romancılığını köşe yazarlığıyla süslerken, gazete yöneticileri John Gotti'nin korkusuyla Victoria'ya köşe açtı. 'Baba' Gotti cezaevindeki hücresinden New York Post'a ‘‘hayır’’ demeye cesaret edemeyecekleri bir teklif yaptı'' diyen biri dahi kimliğinin gizli kalması şartıyla eleştiride bulundu.

Kitap, roman yazarlığı Amerika'da geçer akçe, ama esas para medya patronlarında. Forbes dergisinin dünyanın en zengin adamlarına ilişkin son listesinde Viacom başkanı Sumner Redstone 12.6 milyar dolar, Metromedia sahibi John Kluge 10.9 milyar, AOL Time Warner eşbaşkanı Ted Turner 8.8 milyar, Fox News sahibi Rupert Murdoch 7.8 milyar, Advance Publications sahipleri Si ve Donald Newhouse 5'er milyar dolar, Bloomberg grubu sahibi Michael Bloomberg 4.5 milyar dolarla ilk sıralarda.

Zengin servetlerini son kuruşuna kadar açıklama fırsatına sahip bu şeffaf kapitalist düzende gelir dağılımında çarpıklık yok değil. New York liselerinde yapılan bir araştırmada okulların çoğunda sınıf ve tuvalet temizlikçilerinin sadece öğretmenlerden değil müdürlerden fazla para aldığı ortaya çıktı. Öğretmenler yılda ortalama 50 bin dolar, müdürler 120 bin dolar maaş alırken temizlikçilerin fazla mesai ile 130 bin dolar kazandıkları belirlendi.