Bir dolarlık rıza belgesinin perde arkası

Kağıtlar toplandıktan sonra gerilerden "Bir numara, ayağa kalk adını, yaşını, doğum yerini söyle" diyen tok bir ses duvarlarda yankılandı. Parke zeminde oturan genç kız ayağa kalktı, heyecanını yenmeye çalışarak konuşmaya başladı: "Adım Priscilla Lopez, yaşım 21." Aynı anda ünlü koreograf Michael Bennett masası üstündeki ses bantlarının kayıt tuşlarına basıyordu.

Dokuzu kız, sekizi erkek 17 kişiydi zeminde daire çizerek oturan. Broadway’in en iyi kadrosunu bulmak için Michael Bennett’in açtığı yarışmaya katılan yüzlerce dansör arasında son elemeye kalmışlardı. Başarılı oyunların yaratıcısı Michael planlama safhasındaki müzikalde yalnızca sekiz dansçı kullanacaktı.

*

Kimi utangaç, çekingen kimisi açıksözlü dansörler özel hayatlarının mahrem yönlerini anlattı. En güç soruları isteksiz dahi olsalar ayrıntılarıyla açıkladılar. Hava karardığında dışarıdan yiyecekler getirtildi. Gün ışıdığında soru-cevaplı konuşma devam ediyordu. Dansörlerin hemen hepsi şöhret ve paraya kavuşmak değil, benliklerine işlemiş dans tutkusunu sergileme arzusuyla yanıp tutuşuyordu. Eskinin başarılı dansözü Michael duyduklarından çok etkilenmişti. 17 dansörün hayat hikayesinin ses kayıtlarına geçirilmesi 20 saat sürdü.

Paketteki son sigarayı ateşleyen Michael mikrofondan "Lütfen tek sıra dizilin" direktifini verdi. Dansörler ayağa kalkınca "4, 5, 8" diyerek dokuz dansözün numaralarını okudu, "Ön sıraya çıkın" dedi. Sevinç içinde birbirini kucakladı dokuz dansöz. Umut kırgınlığına düşen geridekiler dokunulsa ağlayacak gibiydi. Yapımcı-koreograf Bennett’in bir sürprizi daha vardı: "Öndekiler, gidebilirsiniz. Arka sıra kalsın." Keder ve mutluluk saf değiştirdi birkaç saniye içinde. Michael ihtiyacı olan sekiz dansözü bulmuştu. Broadway tarihinde en uzun süren "A Chorus Line" müzikalinin provaları bir hafta sonra başladı.

Schubert Tiyatrosu’nda 1975 Temmuz sonunda perde açan "A Chorus Line" 1990’a kadar ara vermeden oynadı. Broadway dansörlerinin dans sevgisinin yanı sıra inişli-çıkışlı yaşam hikayelerini dile getiren müzikali 15 yılda 7 milyona yakın sanatsever izledi. Tiyatronun Oscar’ı sayılan 9 Tony, saygın Pulitzer dahil sayısız ödüle layık görülen müzikal 300 milyon dolar gişe hasılatı yaptı. Michael Bennett’in AIDS’ten vefat etmesinden üç yıl sonra Broadway’de gösterimden çekildi. Bennett’in avukatı John Breglio, várislerin isteği üzerine "A Chorus Line"ı tekrar Broadway’e taşıdı. Bir yıl süren kadro oluşturması ve provaları takiben sayısız rekorlar kıran müzikal bu hafta Schoenfeld Tiyatrosu’nda tekrar perde kaldırdı.

*

1975’teki orijinal kadronun bazı dansörleri "A Chorus Line’ın esas yazarları biziz. Bu oyun milyonlarca dolar kazanç sağladı. İlk yıl gişe hasılatından dansör başına 10 bin dolara yakın para aldık. Sonra bundan vazgeçildi. Hayat hikayemizi bir dolara sattığımız için itiraz edemedik. Gençlik ve tecrübesizliğimizin kurbanı olduk. Aramızdan biri kişi dahi çıkıp Michael Bennett’ten talepte bulunmaya cesaret edemedi. Michael olmasa asla ’A Chorus Line’ olmazdı. Ama biz de olmasaydık A Chorus Line olmazdı" diye dert yanıyorlar.

Oyunun ilk kadrosundaki sekiz dansözden hiçbiri artık Broadway’de değil. Oyuncu olarak Tony ödülü alan Sammy Williams çiçekçilik yapıyor. Cameron Mason ev temizliği hizmeti veriyor, diğerleri öğretim üyeliği dahil çeşitli işlerde hayatını kazanıyor. "A Chorus Line"ın tekrar hasılat rekorları kırması bekleniyor ama ilk çekirdek kadro dansörlerine yayım hakkı ödenmesi söz konusu değil. Onlar da "Biz bu işe para hırsıyla girmedik zaten" diyorlar.