Cemal Reşit Rey ne dedi?

Bu yıl dördüncüsü gerçekleştirilen Uluslararası Klarnet Festivali’nin büyük bir yükünü de o omuzluyor.
Klarnet hem Türk musikisinin, hem caz müziğinin, hem de klasik Batı müziğinin sevilen bir enstrümanı.
Konuşmada, Türkiye’deki ustalardan söz ettik.
Çok önemsediğim bir bilgi aktardı bana:
Türk Beşleri’nden besteci-piyanist Cemal Reşit Rey, orkestrayı idare ederken partisyondaki klarnet bölümünün icrasını beğenmiyor. Bakın ne diyor?
“Bunu iyi çalabilmeniz için kimi dinleyeceksiniz biliyor musunuz?
Size yüz metre uzaklıktaki Şükrü Tunar’ı dinlemeniz lazım.”
Neden tavsiye ettiğine gelince; o tarihlerde ünlü klarnetçi Benny Goodman, Tunar’ı ziyaret etmiş. Bu konudaki bilgileri doğrulatamadım, ailesi belgelere bakacakmış, o zaman bu konuya yeniden dönerim.
Ancak, gene aktarılan bir bilgiye göre Safiye Ayla ile Mustafa Kandıralı, Amerika’ya gittiklerinde Benny Goodman ile görüşmüşler.
Şükrü Tunar’ı çok dinledim, CD’den de dinliyorum.
O kuşağın bilgisine hayranımdır. Batı müziğinin ülkede yerleşmesini, yayılmasını sağlayan Cemal Reşit Rey, Türk müziğinin önemli bir icracısını da dinleyip öğrencilerine tavsiye ediyor! Bu bir müzik hassasiyetidir.
Bizde Türk müziği ile caz müziğini birleştiren klarnetçiler de var. İyi bir klarnetçi olan Saffet Gündeğer hakkındaki bilgiyi yazar ve müzikçi Kürşat Başar’dan aldım. Saffet Gündeğer’i, Okay Temiz İsveç’e götürmüş ve beraber bir albüm yapmışlar. Böylece Türk müziği ile caz müziğini bir araya getirir öyle çalardı.

* * *

SERKAN ÇAĞRI’ya sordum. Batı’da birçok enstrüman için besteler yapılır. Klarnet solo için böyle besteler yapıldı mı diye.
Bu eksiklik üzerine konuştuk, gerçekten böyle bestelerin yapılmasını o da ben de bekliyoruz.
Çağrı’nın anlattığına göre, Tolga Zafer Özdemir, Kapatya adında sol klarnet için bir konçerto yazmış. Orhan Şallıel yönetimindeki Bursa Senfoni Orkestrası da bu besteyi seslendirmiş.
En kısa zamanda bunun CD’sinin çıkarılmasını bekliyorum.
Beşir Ayvazoğlu’nun belirttiğine göre, fasıl musikisine klarneti, klarnetçi İbrahim Efendi dahil etmiş.
Saz tercihleri yalnız dinleyiciler için değil, icracılar tarafından da yapılır.
Aktarıldığına göre Tanburi Cemil Bey de İbrahim Efendi’den klarnet dinledikten sonra o sazı benimsemiş.
Batı müziği bestecilerinde klarneti en çok Brahms’ın bestelerinde severim.

* * *

FESTİVALLER konunun, türün, sazın yaygınlaşması açısından işlevseldir.
Serkan Çağrı Model bir klarnet de varmış örneğin. Sanatçının gerek konserler, gerek CD’ler, gerek televizyon programlarıyla bu sazın dinleyicisini arttırdığını, daha da popüler kıldığını mutlaka belirtmek gerekir.
Klarneti, her müzikte dinlemelisiniz.