×
İlki 1989 yılında kaset olarak çıkan albümün LP olarak yayınlanması, 2 Haziran’da kaybettiğimiz Hasan Saltık’ın hazırladığı son projeydi.
Sözleri Fikret Kızılok’a ait dokuz eserin yer aldığı albümün renkli parçalarından ‘Why High One Why’ın toplu vokalinde kimler vardı?
Bedri Baykam
Ferhan Şensoy
Esin Afşar
Sadun Boro
Dr. Memduh Eren
İlhan Koman’la tanışmış, birkaç kez de sohbet etmiştim. Necmi Sönmez’in hazırladığı ‘İlhan Koman Sözlüğü’ sadece bir büyük heykeltraşın değil, Türkiye’de heykelin, heykeltıraşın da seyir defterini veriyor. Sönmez, Koman’ın Türkiye’de başlayıp Stockholm’de noktalanan yaşamını, sanatını ayrıntılarıyla bize sözlük düzeninde aktarıyor. Kitapta Türkiye’den Stockholm’e gidişin bütün aşamalarını okuyabilirsiniz. Ünlü ‘Akdeniz’ heykelini Yapı Kredi Kültür Merkezi’nin Galatasaray’daki binasında, rölyeflerini de Anıtkabir’de görebilirsiniz.
Sönmez, sanatçıyı şöyle tanıtıyor:
“17 Haziran 2021’de 100. doğum gününü kutladığımız İlhan Koman, geliştirdiği deneyleriyle, heykel, matematik, statik, alternatif enerji üretimi gibi alanlarda ‘değiştirilemez ya da tartışılamaz gibi görünen kuramlara meydan okuyarak’ çağdaş Türk ve İsveç sanatında eşi benzeri görülmemiş eserler üretti. Onun yeni, farklı ve beklenmeyecek kadar cesaretli çalışmaları Edirne, İstanbul, Paris, Brüksel ve Stockholm kentlerinde geçen yaşamıyla birleştiğinde sanatsal ve bilimsel açıdan örnek bir hayat ortaya çıkmaktadır.”
Kitaptaki önemli bölümlerden biri de ‘Akdeniz’ heykelinin yapılış ve yerleştirme öyküsü. Bakın nasıl anlatıyor: “Ben de o heykelde (Akdeniz) böyle bir sinetik yanılgıdan istifade ederek, dalgalardan teşekkül eden, dalgaların meydana getirmeye çalıştığı bir ilaheyi, mabudeyi sembol olarak aldım.”
İlhan Koman Sözlüğü
Necmi Sönmez
Doğan Kitap
‘SANAT NEDİR’ DERSENİZ...
Yazının başlığı beni tedirgin etti:
‘Afyon’a caz değil sucuk ve kaymak heykeli mi yakışır?’
Afyonkarahisar Kent Konseyi Başkanı Şemsettin Yasan, caz festivaline halkın ilgi göstermediğini, Afyon’a yakışmadığını söylemiş. İhsan Yılmaz soruyor:
“Afyon’un orta yerine kaymak ve sucuk heykeli mi dikilmeli?”
Ben artık belediyelerin, özellikle şahıs heykelleri yapmasına karşıyım. Modern heykeller meydanları, parkları, büyük binaların girişlerini süsler. Bunu yapacak çok iyi heykeltıraşlarımız var.
Daha geçenlerde karpuz heykeli tartışması yaşandı. Polemikleri sevmem, bir sonuç çıkmaz, herkes fikrini söylemenin rahatlığına kavuşur sadece.
Sayın Yasan halkı öne sürüyor. Yeniliklerin yapılmaması, çoğunluğa tabi olunması için öne sürülen ve doğru olmayan bir gerekçe.
Afyon’daki müzik festivalini ilk ben yazdım. Anımsatayım:
Piyano Anasanat Dalı öğretim üyesi Dr. Lütfiye Ayşen Kâtipoğlu’nun kaleme aldığı bir mektuptu bana ilettiği. Kamuoyunun yakından takip ettiği durumu içeriden anlatan mektubu paylaşıyorum sizlerle:
“İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’nın Kadıköy İskele Caddesi’ndeki binamızda 1984 yılından bu yana eğitim vermekteyiz. Aynı binanın kara tarafında Haldun Taner Sahnesi faaliyet göstermekteydi. Bir süre önce Haldun Taner Sahnesi tadilat yapılacağı için boşaltıldı.
Maalesef, bu güne kadar konservatuvar yönetim kadrosu gerekli duyarlılığı göstermedikleri için, bize ait bir binaya sahip olamadık. Bunda bizim ihmal veya duyarsızlığımız söz konusu değildir.
Şu anda İBB tarafından dev bir sahne yapılacağı gerekçe gösterilerek binayı tahliye etmemiz istenmektedir. Buradan çıktığımızda, gideceğimiz bu büyüklükte bir bina bulmamızın mümkün olmadığı bilgisini edindik. 52 konsol ve konser piyanolarımıza ek olarak çok değerli, tarihi yaylı ve nefesli sazlarımız ve yüz elli yıllık geçmişe dayanan arşivimiz bulunmaktadır.
Bizim bu kapsamda bir bina bulma olasılığımız olmadığı için, şu anki binamızdan taşındığımızda enstrümanlarımız kiralık depoya kaldırılacak ve tabii eğitim yapılamayacağı gibi; kısa zamanda, depolanan enstrümanlarımız hurdaya çıkacak ve kurumun işlevi son bulacaktır.
Yeni yönetim her alanda olduğu gibi, kültür ve sanata bakışı ile de bizi çok umutlandırmıştı.
Ne yazık ki, yeni İBB Başkanı binamızdan okulumuzu atmak için temeldeki beton zayıflığını gerekçe göstererek, büyük restorasyon ve tiyatroya dev sahne inşa etme çalışması başlattı. Araştırmalarımıza göre, 1927 yılında inşa edilmiş olan binamızın İstanbul’daki birçok binadan çok daha dayanıklı olduğu bilgisini inşaat mühendisi statik uzmanlarından edindik. Ayrıca, gerekiyorsa temel veya diğer bölümlerde güçlendirme çalışması yapılabileceği mümkündür. Ayasofya’nın yüzlerce yıldır ayakta kalabilmesi, Edirne’deki Selimiye Camii’nin aynı şekilde sağlam yapı tekniğinin, yirmi birinci yüzyılda gerisinde olunamayacağı açıktır.
Çağdaş ve uygar ülkelere bakıldığında konservatuvar binaları hem tarihi, hem de şehrin kalbinde, halkla kültür, sanat iletişimi gerçekleştirebilecek konumdadırlar. Bu bakımdan da, binamızın Anadolu yakasındaki tek konservatuvar olması, öğrencilerimizin en yakın sanat kurumlarına kolaylıkla ulaşım sağlayabilmeleri, birikimlerini halkla paylaşabildikleri bir lokasyonda olması bakımından da ideal konumdadır.
Bazı adlar var, ölümleriyle sizden bir parçayı da alıp götürüyorlar. Ölümünü öğrenir öğrenmez, Fatih’ten Yenikapı’daki Kemal Bey’in kahvesine kadar anılar sökün edip geliyor.
Abdülbâki Gölpınarlı ile İsmet Sungurbey’in hazırladığı, Konur Ertop’la birlikte yayımladımız Şeyh Bedreddin kitabının Sunuş’unda, Sungurbey, genç araştırmacı Turgut Kut’a da teşekkürlerini yazmıştı.
Kimi dostluklar öylesine derindir ki, yıllarca görüşmeseniz de ilk karşılaştığınızda sanki dün ayrılmış gibi hissedersiniz.
Bildiklerini, okuduklarını, incelediklerini ne kadar yazsalar, kâğıda dökseler azdır. Çünkü söylediklerinden, yazdıklarından öte binlerce sayfa hafızalarındadır.
Mobilya sizin için ne derece önem taşır? Evinizin dekorasyonu yaşamınızda önemli bir yer kapsar mı? Sık sık mobilya değiştirir misiniz? Benim hiç mobilya merakım yoktur. Çünkü benim için bir evin süsü kitaplar, plaklar, CD’ler ve kırtasiye malzemesidir. Dekoratörlere ev düzenini bırakanları pek anlamıyorum.
Bu konuda kendimi böylesine dışta tutuyorum ama aileden kalma bazı eşyalar anılarımın düğümüyle bağlanmış olarak karşımda duruyor.
Frederick Litchfield’ın ‘Eşyanın Resimli Tarihi: En Eski Zamanlardan Günümüze’ kitabı sizi eşya konusunda düşünmeye davet ediyor.
Tanıtımı özetleyebilirim: Frederick Litchfield’in ilk kez 1892’de yayımlanan ikonik kitabı ‘Eşyanın Resimli Tarihi’ kutsal kitaplardan, medeniyetin en eski zamanlarından Roma’ya, oradan Asya ve Uzakdoğu’ya, Rönesans’a ve Fransız Devrimi’ne kadar uzanan baş döndürücü bir tarih boyunca sizi mobilyalar arasında yolculuğa çıkarıyor.
Eşyanın Resimli Tarihi: En Eski Zamanlardan Günümüze Frederick Litchfield
Çeviri: Seda Ateş
Yemek ve Kültür dergisinin yeni sayısında Enis Batur’un ‘Foto–yemek’ yazısını okurken, elimin altında bulundurduğum yemek kitaplarının fotoğraflarına baktım.
Biri ‘Adım Adım 62 Çorba’ diğeri de ‘Adım Adım 62 Salata’ (YKY). Salata kitabının ilk sayfasında ‘Mustafa V. Koç’un anısına’ yazılı.
Üçüncü kitap ise ‘Makarna’, İtalyanca’dan çevrilmiş. Tariflerini okurken, fotoğraflara bakmak iştah açıyor. Yazarın verdiği bilgiye göre,“2020’de 11’incisi yapılan Uluslararası Mutfak Festivali’nin ana teması ‘Güney’ olmuştu. Akdeniz yemek kültürünün kuşatıldığı etkinliğin ‘veli’si Marsilyalı ünlü aşçı Passedat idi.
Lou Manna–Bill Mos ikilisinin 2005’te yayımladıkları ‘Dijital Yemek Fotoğrafçılığı’ hâlâ temel başvuru kitapları arasında.
Nemika Tuğcu’nun ‘Bir Sonbahar Sofrası’ gözlemle masalsılık arasında gidip gelen çok sevdiğim bir yazı.
Muhammet Şengöz’ün resimlediği Nisa Leyla’nın şiirinin adı ‘Sylvia Plath’.
‘Geçmişin Tadı’ bölümünde, bir yemek için malzemenin alımından yapılışına kadar geçen bir süreyi okursanız, lezzetli yemekler pişirebilirsiniz, ama un kurabiyesini de unutmayın.
Ciğer tava tarifi doğrusu çok hoşuma gitti: “Sizinle bir de tava yemeklerinden birisini yapalım. Mesela çok sevdiğiniz ciğer tavasını. Buna Arnavut ciğeri derler. Piyaz satan Arnavut ahçılar bunu çok güzel yaparlar. En büyük lokantalarda bile onların yaptığı kadar güzeline güç rastlanır.
İkisi de aynı noktada birleştiler. “Bizi dinleyen öğrencilerin yüz ifadesini, tepkisini göremiyoruz. Onlar bizi tartamıyor, biz de onları.”
Gerçekten de açılan okullardaki çocukların sevinçlerini görünce bu yakınmalara daha çok hak verdim.
Öğretim üyelerinin öğrenci hoca ilişkisi sadece verdiği dersle sınırlı değildir. Vücut dili denilen önemli bir unsuru da unutmayalım.
Birtakım okullarda, üniversitelerde ders sırasında, ders sonrasında öğrencinin aklına gelen sorular vardır, sorar merakını giderir.
Ben birçok kuşaktaşımın davranışlarını, konuşmalarını, tiklerini merakla izlerdim, hiç kuşkusuz onlar da beni.
Öğretmenlerin kalem tutuşları –bilgisayar kalemin yerini tutamaz– not alışları, elyazıları birer kişilik ipuçlarıdır.
Ayrıca önemli bilgiler, çoğu zaman ders sonrası öğrenilir, dersin dipnotu özelliği taşır.
Kitap seçiminde de aynı durum söz konusu. Fuarların özel bir yeri olduğunu düşünürüm.