Aşırı olmasa da yine ısınıyoruz

İnanın haftada bir yazmama rağmen konu bulmakta zorlanıyorum. Tabii alanın da meteorolojiyle kısıtlı olması belki bir handikap ama beş yıldır yazıyorum, yılda 52 haftadan 260 yazı eder. Hava ve havaya bağlı alt kollar, yaz yaz nereye kadar, insan konu bulamıyor, bana da yazık!

Hele son zamanlarda gündem, sıcak kış, susuzluk olunca herkes yazdı çizdi, ben de birçok kez bahsettim, insanlara gına geldi tasarruf önerilerinden. Yine bu psikolojiyle insanları baymayacak, ilgilerini çekecek bir konu bulma çabası içerisindeyken, haber spikerlerimizden Cem Öğretir’e "Bu hafta ne okumak istersin? Merak ettiğin bir konu var mı?" diye sordum.

Neticede haberciydi, bir yerde halkımızın sesi olabilirdi.

Cem’den çıkan ses beni, soruyu sorduğuma pişman olmakla Cem’in boğazına sarılmak arasında götürüp getirdi. Beni bu tarifi zor haleti ruhiye içine sokan soru şuydu: "Yahu Bünyamin, bu kış neden kar yağmıyor?"

YAŞADIĞIMIZ SIRADIŞI KIŞIN İKİ SEBEBİ

5 numaralı "seyrek görüşelim" bakışımın akabinde konunun üzerinden kısaca geçsem iyi olacak diye düşündüm. Yaşadığımız sıradışı kışın iki sebepten birine dayanması gerektiği düşünülüyor.

Birincisi El-Nino. Eğer sebep bu ise işte o zaman yandık, çünkü yaz için öngörülen aşırı sıcaklar gerçekleşecek demek. Ama bunun yanı sıra küresel ısınmanın da bu tür koşullar hazırlama yetisi söz konusu.

Kuzey Atlantik Salınımı dediğimiz bir hareket var. Bu hareket şu: İzlanda’da oluşup Avrupa’yı dolaşıp Türkiye’ye ilerleyen kışın tipik hava sistemi bazen pozitifte, bazen negatifte oluyor. Pozitif-negatif ne demek? Pozitifteyken yağışlı sistemler, İzlanda üzerinden gelip Avrupa’nın kuzeyini, İngiltere, Hollanda, Danimarka, İskandinav Yarımadası, Almanya ve Polonya’nın kuzeyini dolaşarak Rusya’ya ilerliyor. Bırakın Türkiye’yi, Orta ve Güney Avrupa bile yağış alamıyor, soğuyamıyor.

Negatifteyken ise hava sistemleri İzlanda’dan önce güneye iniyor, Fransa, Portekiz ve İspanya üzerinden gelip, İtalya, Yunanistan üzerinden Türkiye’ye giriyor. Bu yıl sistemler kuzeydeydi, yani pozitifteydi. Bu aslında normal, çok sıradışı olmayan bir hareket. Fakat biz şunu da biliyoruz ki küresel ısınma önümüzdeki dönemlerde bu sistemin daha sıklıkla kuzeyde kalacağını ve şiddetinin de kuvvetleneceğini gösteriyor.

Aynen normal koşullarda yarı kurak olan Türkiye’nin küresel ısınmayla tam kuraklığa doğru ilerlemesi durumu gibi. Yağışların ara sıra Avrupa’nın kuzeyinden Rusya’ya doğru gitmesi normal, ama önümüzdeki dönemlerde bu hareket daha da sıklaşacak. Dolayısıyla önümüzdeki yıllarda belki normale gerileyebileceğiz ama bu kış yaşadığımız sıradışılığın benzerleri artık daha sık görülecek.

Cem tamam mıyız, mutabık mıyız?