Türkiye 2013 yılında Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Komitesi’nde…

Bildiğiniz gibi; Müzakereleri 2002 yılında başlayan “Engellilerin Haklarına İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi” 13 Aralık 2006 tarihinde BM Genel Kurulu’nda oylamasız kabul edilerek 2007 Mart’ının son haftasında imzaya açılmıştı. Müzakereler sırasında konuya aktif olarak destek veren Türkiye, 30 Mart 2007 tarihinde attığı imza ile, Sözleşme’yi imzalayan ilk 53 ülkeden biri olmuştu. Türkiye Büyük Millet Meclisi Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun’u 3/12/2008 tarihinde kabul etmiş ve adı geçen kanun 18/12/2008 tarih ve 27084 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmişti.
 
50 maddeden oluşan Engelli Hakları Sözleşmesi eğitim, sağlık, istihdam, siyasi ve kamusal hayata katılım gibi çeşitli başlıklar altında engellilerin haklarını ve taraf devletlerin yükümlülüklerini düzenliyor. Taraf devletler, bu sözleşme ile; engellileri yasa önünde eşit koruyacaklarını ve en önemlisi engelli bireye günlük hayatta birisine bağımlı olmayan yaşam şartlarını sağlayacaklarını taahhüt ediyorlar. Ayrıca, tüm insan haklarının ve temel özgürlüklerin evrensel, bölünmez, birbiriyle bağlantılı ve karşılıklı bağımlı olma niteliği ile engelli bireylerin bu haklardan herhangi bir ayrımcılığa uğramaksızın yararlanmalarının güvence altına alınması gerekliliğini teyit ediyorlar. “Engelliliğin gelişen bir kavram olduğu ve engellilik durumunun, sakatlığı olan kişilerin topluma diğer bireyler ile birlikte eşit koşullarda tam ve etkin katılımını engelleyen tutumlar ve çevre koşullarının etkileşiminden kaynaklandığı gerçeği” de  yine bu sözleşme ile kabul ediliyor.  Sözleşme ile altı çizilen bir diğer önemli husus ise; bir kişinin engelli olduğu için ayrımcılığa maruz kalmasının her bireyin doğuştan sahip olduğu insanlık onuru ve değerinin de ihlâl edilmesi anlamına geldiği.�
Türkiye’nin taraf olduğu Birleşmiş Milletler Engellilerin Hakları Sözleşmesi 5. Taraf Devletler Konferansı’nın açılışı 12 Eylül 2012 tarihinde New York’ta gerçekleşti. Açılıştan hemen sonra toplanan Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Komitesi, 31 Aralık 2012 itibariyle boşalacak 9 üyelik için seçim yaptı. Seçim sonucunda, Türkiye’nin adayı olan İstanbul Milletvekili Şafak Pavey Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Komitesi Genel Kurulu üyeliğine getirildi.
New York’taki Birleşmiş Milletler toplantılarında ülkemizi Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Sayın Dr. Aylin Çiftçi başkanlığındaki bir heyet temsil etti.
Bu yılki konferansın teması olarak belirlenen “Birleşmiş Milletler Engellilerin Hakları Sözleşmesi’nin Kadın ve Çocuklar İçin Etkin Hale Getirilmesi” başlığı kapsamında; BM nezdinde “Engelli Kadınlar”, “Engelli Çocuklar” ve “Teknoloji ve Erişilebilirlik” konularında yuvarlak masa toplantıları düzenlendi. Konferansta; Tayland başkanlığında “Erişilebilirlik ve Teknoloji”, Jamaika başkanlığında “Engelli Çocuklar”, Macaristan ve International Disabilities Alliance (Uluslar arası Engelli Hakları Birliği) eşbaşkanlığında “Engelli Kadınlar” konularında oturumlar yapıldı. Toplantının en büyük yan etkinliği olma özelliğini taşıyan "Engelli Kadın İstihdamının Arttırılması" konulu panel ise, 13 Eylül 2012 tarihinde Türkiye’nin ev sahipliğinde gerçekleştirildi. Panelde, kadın engelli istihdamı konusunda dünyadan örnek uygulamalar ele alındı. Türkiye’nin bu alandaki genel politikaları ve Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün yürütmekte olduğu çalışmalar Birleşmiş Milletler temsilcileriyle paylaşıldı.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Sayın Dr. Aylin Çiftçi; son yıllarda Türkiye’de engelli hakları konusunda çok önemli gelişmeler olduğunu söylüyor. “Anayasamıza eklenen, engellilere yönelik alınacak kararların ve uygulamaların eşitlik ilkesine aykırı olmayacağına ilişkin düzenleme engelli hakları konusunda önemli bir aşamaydı.” diyen Sayın Çiftçi sözleşmenin, yakında, son aşaması olan uygulama onayı için Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulacağını ifade ediyor. Sözleşmeyi uygulamayı kabul etmenin yeterli olmadığını, işin en zor kısmının sözleşme maddelerinin uygulanması olduğunu vurgulayan Sayın Çiftçi: “Ekim ayından itibaren, engelli hakları sözleşmesiyle birlikte kurumlara gelen yükümlülükleri ilgililerle paylaşmak ve engelli hakları sözleşmesinin gerekliliklerini tam olarak anlayabilmek ve anlatabilmek üzere yasama ve yargı organları, kamu ve STK kuruluşları ile ayrı ayrı bir araya geleceğiz ve kendilerine, bu konuda neler yapılabileceğini aktaracağız. Toplamda 2500 üst düzey yöneticiye ulaşmayı hedeflediğimiz bu toplantılar, bir şeylerin değişmesi için önemli adımlar olacak” diyerek tazeliyor ümitlerimizi.
“Engellilerin Haklarına İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi” hukuki olarak bizlere çok önemli kazanımlar sağlayacak. Var olan yasal düzenlemelerin veya mahkeme kararlarının bu sözleşmeye uygun olmaması halinde, BM'ye hukuki olarak başvurabilecek, haklarımızı arayabileceğiz. Sayın Şafak Pavey’in Engelli Hakları Komitesi’ndeki varlığı, inanıyorum ki,  hem ülkemize hem de biz engellilere çok şey kazandıracak..
Engellerimizi hissettirmeyecek, engelsiz bir yaşam dileği ile...

�