İnternet Kullanımı ve Oyun Çocuklar İçin Tehdit Oluşturuyor

Çalıştığım servise günde en az 2-3 danışan çocuklarının tablet, internet ve oyun konusundaki tutumuyla ilgili yaşadıkları sorunlar için gelir. Genelde "ödül" olarka alınan tabletin kullanım dozu günde 4 veya 5 saati aşınca, tableti yasaklayarak "ceza" verme yoluna gidiliyor. Tabii olarak ardından çok büyük krizler patlak veriyor.

Ailelerin kaygı duydukları 2 konu var: İnternet ortamında taciz ve internet/oyun bağımlılığı. Yapılan araştırmaların sunduğu göstergelere bakınca haklı olduklarını görüyoruz. Tacizi önlemek çok boyutlu bir iş ama bağımlığın oluşmaması ailenin tutumuyla örtüşebiliyor.

Sanal taciz:

1. Yetişkinlerin çocukları taciz etmesi: Pedofiller sınır tanımıyor. Özellikle Facebook' ta oynanan oyunlara katılan yetişkinler özel mesaj yoluyla cinsel içerikli tacizde bulunabiliyor. Çocuklara oyunla ilgili bonus, ödül vesaire göndereceklerini söyleyip arkadaşlık listelerine eklemelerini istiyorular. Daha sonra sohbet etmeye ve cinsel birliktelik kurmak için yakınlaşmaya çalışıyorlar. Daha çok kız çocukları risk alıtnda gibi görünse de erkek çocuklara da aynı teklifler gelebiliyor. Bu tür durumlar çok ütopik değil. Sadece geçen hafta 5 tane taciz vakası öğrendik ve şikayet ettik.

2. Çocukların birbirini taciz etmesi: Diğer adıyla "akran zorbalığı" Çocuklar yine oyuna ait ödül, puan ve benzeri şeyleri toplamak için birbirine baskı yapıyor. Karşı tarafı oyunda zor duruma düşürmek için farklı isimlerle yeni hesaplar açıyorlar. Hatta birbirlerinin Facebook hesağlarını çalıyorlar. Buna "Facebook' unu patlatmak" deyimini yakıştırmışlar. Bu da çok ütopik değil. Hesap çalma veya kapatılmasını sağlamayla ilgili çok sayıda bilgiye Google sayesinde ulaşılabiliyor.

Oyunla gelen tacizin yanısıra bir de duygusal hatta cinsel içerikli mesajlarla birbirlerini taciz edebiliyorlar. Örneğin: "Eğer bana aşık olmazsan yarın seni öğretmenime sınıfta beni taciz ettiğini söyleyerek şikayet ederim" diyebiliyorlar. Çocukları kötü adamlardan korumak isterken kimsenin aklına çocuğun kötü niyetli davranacağı gelmiyor. Bunu çözmek grup rehberliği çalışmalarıyla mümkün ama sağlıklı ebeveyn-çocuk iletişimi sorun oluşmadan çözülmesini sağlayabilir kannatindeyim.

Bir başka taciz ise yine "akran zorbalığı" olarak tanımlanacak sosyal baskı. Arkadaş grubundan bir çocuk diğerleri tarafından aşağılanıyor, küçük düşürücü içeriklerle tehdit, baskı ve horlanmaya maruz bırakılıyor. Bu durum -ne yazık ki- intahara kadar uzanan bir trajediye sebep olabiliyor.

Tacizi önlemek için ebeveynler ne yapmalı?

Sağlıklı ebeveyn ve çocuk ilişkisi içinde bir çok sorun çıkmadan çözülebilir. Bunun için 10 önerim var.

1- 13 yaş altındaki çocuklarınızın sosyal ağlara üye olmaması gerektiği net bir şekilde ifade edilmeli.

2- Eğer bir şekilde bir hesap açtıysa ve interneti kullanıyorsa, hesaplarının şifrelerini alın ve sık sık mesajlarını ve güvenlik ayarlarını kontrol edin.

3- Odasında tek başına internete bağlanmasına izin vermeniz halinde riskli durumlarla karşılaşma olasılığı artacaktır. Yanınızda ve ekranı görerek interneti kullanmasını sağlayın.

4- Sosyal ağlardan ziyade arkadaşlarıyla ve akranlarıyla yüz yüze etkinliklere katılmasını destekleyin.

5- Çocuğun içe kapanık veya sosyal yönü kuvvetli olmayan bir yapısı varsa onu dijital ortamda çok fazla yanlız bırakmayın.

Bütün bunları yaparken baskıcı bir tutum değil, karşılıklı olarak iletişimin sağlandığı ve kopmadığı tonda konuşmanız çok işe yarayacaktır. Diğer ebeveynlerle, okulla ve diğer çocuklarla kurulacak organik bağlar çocuğun dijital ortamda güvenliğini -dolaylı yoldan da olsa- arttıracaktır. Çocukların birbirini tacizi azalabilir. Bu nedenle ebeveynlerin bir araya geldiği etkinlikleri kaçırmayın derim.

Oyun bağımlılığı:

Anasınıfına uyum güçlüğü çektiği için annesinin yardım istediği 4 yaşındaki çocuğun öyküsü oyun bağımlığı açısından çok ilginçti. Hemen hemen her evde yaşanan öykü yaşanmıştı: ödül oalrak alınan tabletle oyun oynama süresi saatleri aşmıştı. Başta iyi oyaladığı için üzerinde durulmayan tablet ve içerisindeki oyunlar daha sonra bir kabusa dönüşmüştü. Tablet olmadan hiçbirşey yapılamıyor hatta okula devam sorunu oluşturuyordu. Küçük çocuk aklı tablette kaldığı için çeşitli bahaneler öne sürerek okula gelmeyi reddediyordu.

Sürekli bir üst düzeye atlanan, puan toplanan ve oyuncakları olan oyunlar küçük çocuklar için bağımlılık riski taşıyor. Aynı şekilde ergenlikteki çocuklar için de büyük tehdit. Yine oyun bağımlılığı nedeniyle okula devamsızlık yapan gençleri kazanmak için büyük çaba sarfetmek zorunda kalınıyor.

Oyun ve internet bağımlılığı olışmadan önce yapılabilecekler var:

1- Bu tablet hangi saatlerde kullanılacak?

2- İçinde hangi oyunlar olacak?

3- Bu oyunlar ne kadar süreyle oynanacak?

4- Çocuk sosyal ağlarda hangi oyunları oynuyor?

5- Oyunun içeriği nedir?

6- Kimlerle oynuyor? gibi soruların cevaplarını önceden netleştirmek gerekiyor. Neden? Çünkü dijital çağda yaşıyoruz. Bu çağda tableti ödül veya ceza olarak kullanmak son derece amacının dışında bir durum bana kalırsa. Çünkü dijital çağın gereksinimlerinden olan akıllı telefonlar, tabletler ve internet kullanımı yaşam gereksinimleri arasına girdi.

Çocuklar araştırma yapmak, sosyalleşmek veya kendini geliştirmek adına interneti sağlıklı bir şekilde kullanmalı. Nasıl? Hergün belirli bir saat diliminde. Oyun oynaması için ise araştırma, sohbet dışında çok kısıtlı bir zaman dilimi bırakılırsa bağımlılığa döünüşmeden, internet kültürü kazandırılabilir.

Sık, kontrollü ve nitelikli internet kullanımını aile desteklerse olumsuz tabloların sıklığı azalacaktır.

Zira Minecraft'ı yasaklamak çözüm değil.

https://twitter.com/AylinAnne