Ege Bölgesi farklı turizm alternatifleri denemeli

TURİZMİN şekli değişiyor. Deniz, kum, güneşten oluşan klasik turizm anlayışı artık yerini daha farklı konseptlere bırakıyor. Dünyanın birçok bölgesinde değişik konular, özellikler içeren tematik parklar inşa ediliyor ve milyonlarca insan sadece bu parkları görmek üzere seyahat ediyor. Peki bizim bölgemiz bu turizm şeklinin neresinde, elindeki imkanlar dışında bir alternatif yaratabiliyor mu? Bu konuda uzun zamandır çalışan turizmci Emre Gezgin ile Ege’de uygulanabilecek alternatif turizm imkanlarını konuştuk.

AVRUPA’NIN 3 BOYUTLU İLK TURİZM FUARI’NDA TEK TÜRK FİRMAYDIK

- Turizm alanında şimdiye kadar neler yaptınız?
- 19 yaşında transfermenlikle adım attıktan sonra üniversite yıllarında kültürel gruplara Fransızca rehberlik yaptım. Yurtdışında işletme yönetimi
master eğitimi aldıktan sonra uluslararası bir tur operatörüne transfer oldum. 7 sene sonra İzmir’de seyahat acentemi kurdum. Halen Türsab bünyesinde ‘Engelli Turizmi’ üzerine uzman araştırmacı, Uluslararası Skal İzmir Derneği Genel Sekreterliği görevlerini yürütüyorum. Uluslararası Sivil Kuruluş Örgütü’nün (Rotary) Yurtdışı organizasyon komitesi başkanlığınının yanısıra 9 Eylül Üniversitesi Turizm Bölümü’nde ‘Engelli Turizmi’, ‘Cruise Turizmi’ konusunda ders veriyorum, başta TRT Turizm Belgesel Kanalı olmak üzere bölgesel televizyon kanallarında ve TRT 1 radyosunda aynı konularda uzman konuşmacı olarak program yapıyorum.

- Daha çok turizmin hangi alanlarında çalışıyorsunuz ?
- Cruise turizmi, yurtdışı tematik turlar, yurtdışı kurumsal seyahatler uzmanlık alanımız. Fakat, günden güne hızlı bir şekilde farklılaşan dünya turizm sektörünün gelişimine ayak uydurabilmek ve bölgemizde uygulayabilmek için çalışıyoruz. Bu bakışla Avrupa’nın sanal ortamdaki, ‘3 boyutlu ilk ‘event-incentive’ fuarında’ Türkiye’den tek katılımcı acente olarak yer aldık, İzmir’de ilk defa ‘Gemi turları’ üzerine ayrı bir marka yaratarak ‘gemigezgini.com’ internet portalı kurduk, cruise turizminden operasyonel olarak yararlanmak için şimdilerde yeni bir proje yürütüyoruz. Günden güne bölgemizde gelişen golf turizm adına bölgemizin ilk markası olan Egegolf’ü yaratmak üzereyiz.

TEMATİK PARK İÇİN EN UYGUN BÖLGE KUZEY EGE’DİR

- Özellikle Ege Bölgesi’nde geliştirilebilecek alternatif turizm çeşitleri ile ilgili neler önerebilirsiniz ?
- Bir şehrin veya bölgenin uluslararası destinasyon olarak kabul edilebilmesi, bir başka deyişle turizm ürünü olarak pazarlanabilmesi için dünya çapında olmasa da, en azından bölgesel çapta ortak ilgi alanı oluşturabilecek niteliksel özelliklere sahip olması gerekir. Şu an itibariyle Ege Bölgesi’nin sadece kısıtlı bir bölümü güneş, kum, deniz üçlemesinden oluşan ‘sejour turizmi’ ve kültür turizmine ilişkin değerler taşımaktadır. Fakat Kuzey Ege ile Doğu Ege bölgesi bilindiği üzere turizmden yeteri kadar nasiplenemiyor. Bölgemizin turizm kalkınmasında sahip olduğu iklim, coğrafi ve demografik avantajlarını 5 turizm şeklinde değerlendirerek boyut değiştirerek küresel turizmin belirgin bir aktörü olması içten bile değil. Bunlar, engelli turizmi, golf turizmi, eğlence turizmi (Tematik parklar), gurme turizmi, eko turizm.

İZMİR 80 MİLYAR CİROLU ENGELLİ TURİZMİ İÇİN ÇOK UYGUN

- Engelsiz turizm nasıl bir turizm şeklidir? Örnekleri var mı?
- Engelsiz turizm, bedensel ve zihinsel engelli bireylerin farklı kültürleri tanıma, eğlence, spor, iş, alış veriş gibi ihtiyaçlarını geleneksel ulaşım araçlarını kullanarak yerine getirmesi sırasında onların engel durumlarının göz önüne alınarak gerekli sosyal ve teknik alt yapının oluşturulup bir organizasyon bütünü olarak ortaya konduğu turizm şeklidir. Yeni bir turizm çeşididir. 2001 yılında Fransa’da ‘Tourisme Pour Tous’ yani ‘Herkes İçin Turizm’ sloganıyla doğmuş, Avrupa’da 46 milyon, 70 yaş üstü yürüme zorluğu çekenleri ve hamile bayanları eklediğimizde 130 milyon müşteri potansiyelini oluşturan 80 milyar cirosu olan bir sektördür. Avrupa’da engellilerin yüzde 70’i seyahat eder. Yurtdışındaki akademik ve sektörel araştırmalar, destinasyon seçiminde engelsizlerle bir tutulma, kendilerini rahat hissetme gibi psikolojik faktörlerin ön planda tutulduğunu gösteriyor. Özellikle İzmir, iklimi, diğer şehirlere göre ulaşım olanakları ve en önemlisi engelli turistlerin teknik altyapıdan çok psikolojik faktörleri önemsedikleri göz önüne alındığında, öne çıkan bir konumda.

- Engelsiz turizmi için ne gibi düzenlemeler olmalı?
- Bu turizmin uygulanmasında 3 önemli faktör var. Araç ki bunlar tekerlekli engelli yolcunun durumunu göz önünde bulundurarak tasarlanmış olmalı. Konaklamada 85 santim asansör ve oda kapıları genişliğine, ortak kullanım alanlarında gerekli teknik özelliğe sahip oteller olmalı. Program ki bu da engellilerin hareket kabiliyeti ve fiziksel direnişine özgü hazırlanmış turistik gezi programları hazırlanmalı. Yurtdışında engelli turistler güzergah seçimlerini bağlı bulundukları dernekler vasıtasıyla yapıyor, nadiren engelliler konusunda uzman seyahat acentalarına başvuruyorlar.

TEMATİK PARK HİÇ TURİST GELMEYEN BÖLGEYİ BİLE KALKINDIRIR

- Tematik turizm dendiğinde ne anlamalıyız?
- Belirli bir temaya odaklı uygulanan turizm organizasyonlarını tematik turizm olarak adlandırabiliriz. Bu tema ve konu başlığı altında görsel ve işitsel teknik imkanlar kullanılarak, eğlence ve bilgilendirme odaklı parklardır. Tematik parkların ekonomik ve sosyal faydaları çok. Milli kültürün korunarak tanıtımının sağlanması, eski sanat ve zanaatların korunması, pratik eğitime katkıda bulunulması, bölgeye önemli bir turizm gelirinin sağlanması, yeni iş imkanlarının yaratılması gibi. Ege, ulaşım imkanları, demografik yapısal üstünlüğü, ılıman iklimi, altyapısı ve yetişkin iş gücü ile bu turizm şekline çok uygun.

- Yurtdışından örnekler verecek olursak Disneyland mı gelmeli akıllara?
- Ben daha spesifik örnekler vereceğim. Fransa’daki Guedelon Tarihi Tematik Parkı, Parc Asterix Eğlence Parkı, Volcania Doğa Tematik Parkı ve Futuroscope Teknoloji ve Görsel Sanatlar Tematik Parkı’nı sayabiliriz. Turizmden nasiplenmeyen bir bölgenin sadece bir tematik park sayesinde kaderinin değişmesi ile ilgili en çarpıcı örnek Poitier’de bulunan Futuroscope dur. 20 sene içerisinde Poitier şehri uluslararası otellere, 2. Bir havalimanına, hızlı tren hattına, bir kongre merkezine tamamen Futuroscope adlı tematik park sayesinde ulaşmıştır….

BÖLGEMİZ SİNEMA, GOLF, GURME TURİZMİ İÇİN BİÇİLMİŞ KAFTAN

- Ege Bölgesi’nde uygulanacak tematik turizm önerileri neler olabilir ?
- Eğlence veya buna benzer bir tema üzerine tematik parkın Kuzey Ege’de yapılmasını uygun buluyorum. Çünkü tematik parkların çoğu dünyada turizmden yeteri kadara fayda sağlayamamış bölgelerde o bölgenin kalkınması için yapılır. İstanbul – Bursa – İzmir otoyolunun da tamamlanmasıyla Kuzey Ege bölgesinde büyük çaplı bir tematik parkın inşa edilmesi ‘Poitier Futuroscope’ örneğindeki gibi başka yatırımlara da örnek oluşturabilir. Bir de Avrupa’da sezonu bittiğinde Türkiye gibi Akdeniz’de sadece birkaç ülkede sezonu başlayan golf sporu bölgemizde mutlaka teşvik edilmeli ve vasıflı turistin ülkemize gelmesi bu yolla sağlanmalı. İzmir’deki birkaç lisanslı golfçü ve turizmciden biri olarak bu konuda çalışıyorum.

- Sanat alanında bir tema da olabilir mi?
- Tabii. Bakın, Gerardmert, Deauville, San Sebastien, Cognac, Sundance… Bu küçük şehirlerin ortak yönü dünya çapında tematik film festivallerine ev sahipliği yapmaları ve 1 ay boyunca şehirlerini dünyaya tanıtma imkanı bulmalarıdır. Çeşme’nin sezonunu farklı bir tematik film festivali ile uzatmamız içten bile değil. Tabi bu konuda uzun soluklu emek sarfedecek uzmanlardan kurulu bir komisyon kurulmalı. Farklı ot türü yemeklerden oluşan mutfağımızı tanıtmak için Paris’te olduğu gibi 2 – 3 haftalık uluslararası meraklılara hitap eden mutfak kursları açıp gurme turizmi konusunda bölgemize yeni ufuklar açabiliriz.

KIŞ AYLARINDAKİ DURGUNLUĞU GOLF TURİZMİ İLE AŞABİLİRİZ

- Genel olarak turizm anlayışı nasıl değişiyor?
- UNESCO’ya göre kültür turizminden eğlence ve güneş turizmine bir yöneliş sözkonusu. Biz yıllarca turizm stratejimizi ‘eski’ veya ‘antik’ bir değerin tanıtılması üzerine belirledik, hatta antik kentler olmazsa turist gelmez düz mantığı konuya baktık. Artık dünyada butik, tematik müzecilik, tematik parklar bir şehrin veya bölgenin tanıtımında önem taşıyor. Dolayısıyla bizler de turizme bakışımızda ‘Geleneksel gözlüğümüzü’ çıkartıp ‘Yaratıcı gözlükle’ gelişmeleri yakından takip etmeli, kendi kültürel değerlerimize ve koşullarımıza göre yeni temalar yaratmalıyız. Bu perspektifte 5 yıllık, 10 yıllık, 25 yıllık planlar dahilinde yol haritamızı çizmeliyiz.

- Birçok otel yatırımları sözkonusu fakat bölgemizde özellikle kış aylarında turizm gerilemekte. Bu konuda neler söyleyeceksiniz?
- Benim önerim golf turizmi. Antalya’dan daha uygun mevsim koşullarına sahip olan İzmir’e golf sahalarının yapılması hem İzmirlilerin, hem de farklı sahalarda golf oynamanın önemini bilen uluslararası golf tutkunlarının ilgisini çekebilir. Aslında turizm profesyonelleri, acentacılar ve otelciler, valilik veya belediyenin himayesi ve önderliğinde biraraya gelerek bir komisyon ve çalıştayın kurabilir ve farklı fikirlerle planlı ve programlı somut projeler geliştirebilir.