Alışveriş bağımlısı mısınız?
Eğer dolabınızda etiketi bile üzerinde duran, hiç giyilmemiş giysiler varsa, bitirmeye fırsat bulamadığınız kozmetik ürünleri koyacak yer bulamıyorsanız veya haftada bir kucak dolusu CD alıyorsanız aşağıdaki testi yapsanız iyi olur.
ABD nüfusun yaklaşık yüzde 6’sının hayatının bir döneminde saplantılı biçimde alışveriş yaptığı bildiriliyor. Yine ABD’de tedavi için başv
uranların yüzde 80’i kadın. Ancak bu, popüler adı ‘alışveriş bağımlılığı’ olan şeyin sadece kadınların başına geldiği anlamı taşımıyor.
Alışveriş Yapıyorum Öyleyse Varım: Kompülsiv Satın Alma ve Kendini Arayış adlı kitabın yazarı, psikolog April Benson; çalışmak yerine sürekli internetten alışveriş yaptığı için işten atılan hastaları olduğunu söylüyor. Bu nedenle bozulan evlilikler var. Erkeklerde alışveriş bağımlılığı genellikle koleksiyonerlik şeklinde tezahür ediyor.
Türkiye’de aşırıya kaçan, saplantılı alışveriş tutkusu, yaygın rastlanan bir durum. Kadıköy Şifa Ataşehir Hastanesi Uzman Klinik Psikoloğu Merve Büyükkucak, alışverişin eskiden fiziki ihtiyaçların giderilmesi anlamına geldiğini, fakat günümüzde bir takım duygusal ihtiyaçların giderilmesinde başvurulan bir yöntem olduğunu söylüyor. “Yeni bir şey satın almak birçok insana kendini iyi hissettiren ve hayatın birçok alanında kolaylıkla hissedemediğimiz bir güç hissi verebiliyor. Satın alınan şeyden çok satın almanın yarattığı tatmin ön plana geçiyor aslında.”
Birçok araştırma alışveriş yapmanın sinir ve öfkeyi değil ancak o an için üzüntüyü hafifletici etkisi olduğunu gösteriyor. Sinir daha çok kontrol hissi ile ilişkilendirilen bir duygu ama üzüntü öyle değil. Üzüntü belki birçok duygudan daha da fazla olarak kontrol hissinin kaybı ile eşleştirebiliyor. Çünkü üzüntü yaşayan insanlar genelde üzüntülerin kaynağını başkalarıyla ya da şansla açıklamaya daha meyilli oluyorlar. Bu nedenle alışveriş de bu kaybedilen kontrol hissini onarma amacıyla kullanılabiliyor. Çünkü alışveriş nerede alışveriş edeceğiniz, hangi mağazadan satın alacağınız ve ne alacağınız gibi birçok kişisel seçimi ve dolayısıyla kişisel kontrolü içinde barındıran bir aktivite.
Bunun yanı sıra yeniliğin her zaman canlandırıcı etkisi var; böylelikle sıkılmaya da bir alternatif aslında alışveriş. Özellikle kadınlar için alışveriş etmenin canlandırıcı bir etkisi olduğu bilinmekte. Alışveriş bir kadının stresini ve kaygısını azaltabilir, onda tatmin hissi yaratabilir. Özellikle de uygun fiyata bir ürün satın alındığında bir başarı hissi de buna eşlik edebiliyor.
İNDİRİMLİ ALIŞVERİŞ NEDEN DAHA CAZİP
i başkalarının da aynı kalabalık içerisinde sahip olmak istediği bir şeye sahip olmayı başarmış oluyor. İndirim sırasındaki kalabalık duyguların etkisini artırırken rekabet hissi de gerçekte aldığımız şeyin değerini veya ihtiyacımızı rasyonel şekilde değerlendirebilme yetimizi bozabiliyor. Bir de çoğunlukla bir ürünün fiyatını onun kalitesiyle eşitleme gibi bir eğilimimiz oluyor. Bu durumda gerçekte fiyatı daha ucuz olan ve daha sık kullanabileceğimiz bir gömlektense fiyatı çok yüksekken şimdi düşmüş ama aslında o kadar da sık giyemeyeceğimiz bir gömlek daha cazip hale gelebiliyor.
Eğer dolabınızda etiketi bile üzerinde duran, hiç giyilmemiş giysiler varsa, bitirmeye fırsat bulamadığınız kozmetik ürünleri koyacak yer bulamıyorsanız veya haftada bir kucak dolusu CD alıyorsanız aşağıdaki testi yapsanız iyi olur. İnternette buldum, elbette bilimsel bir şey değil. Ben yaptım, bağımlı olmak üzeresiniz diye bir sonuç çıktı. Bir ihtimal daha varmış; karşıma çıkan avantajlı fırsatları kaçırmak istemiyor olabilirmişim. İki hafta boyunca yiyecek dışında bir şey almamaya karar verdim. Bakalım mide bulantısı, terleme, titreme yapacak mı? Testin orijinalini http://ynr.blogthings.com/areyouashopaholicquiz/ adresinde bulabilirsiniz. Maalesef sonuçları değerlendirme hizmeti veremiyoruz.
1. Kalbiniz kırılmışsa, yeni bir gardırop kurmak kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlar mı?
a. Olabilir, alışveriş terapisi tamamen safsata olamaz.
b. Kesinlikle, yeni erkeklerle tanışmak için yeni giysiler gerekir.
c. Asla, maddi şeyler aşkın yerini tutamaz.
2. Acil durumlar için biriktirdiğiniz para sizi ne kadar idare edebilir?
a. Acil durum parası nedir?
b. Birkaç ay.
c. En az altı ay.
3. Para harcadıkça ödül kazandıran yeni bir kredi kartı almanız için ısrar ediliyor. Siz:
a. İlgilenmezsiniz, bir iki kredi kartı size yetiyor.
b. Başvuru formunu okur, ödüller iyiyse ilgilenebilirsiniz.
c. Hemen imzayı basarsınız.
4. Dışarıda yemek yeme sıklığınız:
a. Haftada bir iki kez
b. Ayda bir iki kez.
c. Neredeyse her gün.
5. Cumartesi öğleden sonra ne yaparsınız?
a. Arkadaşlarınızla takılırsınız.
b. Evde oturursunuz veya sevgilinizle buluşursunuz.
c. Alışveriş merkezine gidersiniz.
6. Çok şeker bir elbise buldunuz. Fiyatı 500 liradan 100 liraya düşmüş ama size iki beden küçük:
a. Hemen rejime başlamaya karar verir ve satın alırsınız.
b. Elbiseyi isteyecek bir arkadaşınız olup olmadığını düşünürsünüz.
c. 100 lira zaten bir elbiseye vermek için çok para deyip bırakırsınız.
7. İnternetten alışveriş ile aranız nasıl?
a. İndirimde bir şeyler var mı diye arada bir bakınıyorsunuz.
b. Kredi kartı numaralarınızı ezberlediniz bile.
c. İhtiyacınız olan şeylere uygun fiyatla sahip olmak için muhteşem bir araç.
8. En sevdiğiniz mağazaya girdiğinizde:
a. En uygun fiyatlı ürünleri bulacağınız bölümü ezbere bilirsiniz.
b. Uzun süre kullanabileceğiniz klasik parçalar alırsınız.
c. Orada çalışan herkes adınızı ve bedeninizi ezbere bilir.
http://twitter.com/alısveriscadisi
| Yazarın son yazıları |
#20 Mayıs 2013 Muhteşem Gatsby etkisi: 20 maddelik alışveriş listesi
#17 Mayıs 2013 Fark yaratmak için kaç ölü gerekir
#13 Mayıs 2013 Kadıköy çarşı AVM’ye karşı
#6 Mayıs 2013 Kaostan modaya: Punk geri döndü
#29 Nisan 2013 10 maddede BB ve CC kremler
#26 Nisan 2013 Organikçiye her gün bayram
