Varlık Barışı için son şans

Yaklaşık son bir yıldır Maliye, barış ilan ediyor. Vatandaşlarla ve işletmelerle el sıkışıyor. Geçen yıl; ‘matrah artırımı’ yapanlar için, geçmiş beş yıl için vergi incelemesi yapılmayacağı güvencesi verildi. ‘Stok-kasa affı’ yoluyla işletmelerin kayıtlarındaki uyumsuzlukları giderme imkânı tanındı. Devlete olan borçlar düşük faizle ‘yeniden yapılandırıldı’. (7020 sayılı yasa ile 2017 içinde yeni bir yapılandırma imkânı daha tanındı.)

 6736 sayılı yasa ile bu süreç başlamıştı... Aynı yasanın içinde; saydığımız vergi barışı hükümlerine ilaveten bir de ‘Varlık Barışı’ hükümleri vardı. Şirket veya şahısların bildireceği yurtiçi veya yurt dışındaki varlıkları için devletin inceleme, soruşturma yapmayacağı ve üzerinden vergi de alınmayacağının ilan edildiği bir el sıkışma projesiydi Varlık Barışı da... Normalde 31 Aralık 2016’da başvuru süresi dolacakken bu ayın sonuna (30 Haziran 2017) kadar varlık
barışı için başvuru süresi uzatılmıştı. Ki o sürede dolmak üzere, içinde bayram tatilinin de olduğu son 10 gün
artık...�

Varlık Barışı imkânından yararlanmak isteyip henüz başvuru yapmamış kişi-işletmeler için varlık barışının genel çerçevesini özetleyelim...

YURTDIŞINDAN GETİRİLECEK VARLIKLAR

Yurtdışında bulunan para, altın, döviz gibi varlıklarını 30 Haziran’a kadar Türkiye’ye getiren gerçek ve tüzel kişiler, bu varlıkları serbestçe tasarruf edebilecekler. Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları içinse getirme zorunluluğu yok, istenirse getirilebiliyor, bankaya veya aracı kuruma formla bildirim yapmak da yeterli oluyor.  (6736 Sayılı Kanun Genel Tebliği,
Seri No: 4) Getirilen varlıklar üzerinden- önceki varlık barışından farklı olarak- herhangi bir vergi de istenmiyor. 

YURTİÇİNDE BEYAN EDİLECEK VARLIKLAR

Yurtiçinde; yurtdışından farklı olarak, ‘taşınmazlar’ için de barıştan yararlanmak mümkün. Gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri sahip oldukları, Türkiye’de bulunan ancak defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlarını, haziran sonuna kadar, dönem kazancının tespitinde dikkate almaksızın kanuni defterlere kaydedebilecekler. Yurtdışı varlıklar gibi yurtiçi varlıklar da sermayeye eklenebilecek, ortaklara da dağıtılabilecek. Kurumlar vergisi mükellefleri tarafından ortaklara dağıtılması hâlinde kâr dağıtımına bağlı stopaj olmayacak.

VERGİ İNCELEMESİ YAPILIR MI?

‘Bu varlıklar bildirildikten sonra bir vergi incelemesi yapılır mı? En kritik soru bu... Bu kıymetlerin kaynağı sorulur mu? Yasa metninden açıklayalım: Yalnızca varlık beyanı yaptı diye “hiç bir şekilde vergi incelemesi, araştırma, inceleme, soruşturma veya kovuşturma yapılamayacak” ve “Vergi cezası ve idari para cezaları kesilemeyecek.” (6736 Sayılı Yasa, Madde: 7) Yasada “başkaca bir neden ile gerekli olması hâli saklı kalmak üzere” söz konusu inceleme ve soruşturmaların yapılmayacağı, cezaların kesilemeyeceği de belirtilmekte. Tebliğde; vergi mevzuatı dışında, gümrük, kambiyo, sermaye piyasası kapsamında da herhangi bir araştırma, inceleme, soruşturma veya kovuşturma yapılmayacağı belirtiliyor.

Varlık Barışı’nın uygulamasını açıklamaya yönelik tebliğde örnekler de yer almakta... Örneklerde; geçmiş yıllarda,  yurt dışındaki varlıklar üzerinden sağlanan kazançların önemli olmadığı belirtiliyor. Hisse seneti üzerinden temettü elde edilmiş de olabilir, hisse seneti satışından kazanç da elde edilmiş olabilir. Yeter ki varlıklar Türkiye’ye gelsin.  Bu varlıkların Varlık Barışı ile Türkiye’ye gelmesi sonrasında bu varlıklar için vergi incelemesi yapılmayacağı, vergi cezası kesilemeyeceği belirtiliyor. Ayrıca diğer gelirlerden de örnekler veriliyor: Euro Bond’dan faiz geliri ve Euro Bond satışından kazanç elde edilmiş olabilir, mevduat faizi geliri elde edilmiş olabilir, altın da alınmış olabilir. Gelen varlıklara ilişkin ‘vergi incelemesi yapılmayacak’ denilmekte.