Topkapı Sarayı'nda bayramlaşın

Depolarda bulunan bazı taş eserler açık alanlarda sergilenmeye başladı. Profesyonel Turist Rehberleri Birliği Derneği (TUREB) de saray için yeni bir broşür hazırladı. Gezerken bu broşür çok işinize yarayacak. Biz de sizin için 21 yıllık kokartlı rehber Adnan Özerler’le sarayı gezdik.

Topkapı Sarayı, Fatih Sultan Mehmed’in İstanbul’u fethetmesinden sonra, 1460-1478 arasında yapıldı. 700 bin metrekarelik alana kurulu. Fatih’ten Sultan Abdülmecid’e kadar, yaklaşık 400 yıl süreyle sultanların ikametgáhı, Osmanlı İmparatorluğu’nun idare, eğitim ve kültür merkezi oldu. Atatürk’ün emriyle 3 Nisan 1924’te müze yapıldı.

Deniz tarafında Bizans surları, kara tarafından ise Fatih’in emri ile yapılan Sur-i Sultani ile şehirden ayrılıyor. Ana girişi Ayasofya arkasındaki Bab-ı Hümayun kapısı. Bu kapının açıldığı bölüm 1. Avlu veya Alay meydanı. Bu avluda Aya İrini Kilisesi, Darphane ve sarayın dış hizmet binaları, biraz aşağıda ise Arkeoloji Müzesi var. Artık en dış kapısı olan Bab-ı Hümayun ile ikinci bölümün kapısı Bab-üs Selam arasına hiçbir araç giremiyor. Alan çimlendirildi, ağaçlandırıldı, yemyeşil park gibi.

BİLETİNİZİ ALIN BAB-ÜS SELAM’DAN GİRİN

Bilet gişelerinden sonraki kapının adı Bab-üs Selam. Kapının önünde, güvenlik kontrolü sonra turnikeler var. Girdiğiniz alan padişahın, sülalesinin ve üst yöneticilerin yaşadığı yönetim binalarının bulunduğu ikinci avlu.

Sol tarafınızda Osmanlı sarayında hanedanın yaşadığı özel ve yasaklanmış bölüm Harem, sağ tarafınızda ise sarayın mutfakları var. Harem’de saray mimarisinin 16. yüzyıldan 19. yüzyıl başlarına kadar çeşitli dönemlerini görmek mümkün. Bu bölümde yaklaşık 300 oda, 9 hamam, 2 cami, hastane, koğuşlar bulunuyor. 1665 yılında büyük ölçüde yanan Harem, bu yangından sonra yenilendi. Harem Dairesi, selamlık ve yönetim bölümlerinden tamamen ayrı. Arabalar Kapısı girişinden Has Oda’ya kadar uzanıyor. Girişteki ilk kısım kara hadım ağalara ayrılmış. Bundan sonra Harem’in Cümle Kapısı geliyor. Buradan kadın efendi ve cariyelerin, valide sultanların yaşadığı bölümlere geçiliyor. Bu binaların üzerinde ise Adalet Kulesi, kulenin yanında dış hazine ve silahlar bölümü var.

Meydanın sağındaki binalar, Matbah-ı Amire diye adlandırılan mutfaklar. Yağhane, kiler, ahşap aşçılar mescidi gibi bölümlerinde tarih boyunca sarayda kullanılan, 13. ve 20’nci yüzyıllara ait dünyanın en büyük Çin porselenleri ile gümüş eserler koleksiyonu sergileniyor.

İkinci avluya sultanı sembolize eden Bab-üs Sade’den giriliyor. Bu kapı ayrıca bayramlaşma ve tahta çıkma gibi özel günlerde tören yeri olarak kullanılıyordu. Bab-üs Akağalar’dan geçilerek içeriye girilince karşınızda Arz Odası çıkıyor. Avlunun sağ tarafında padişah elbiseleri ve hazine bölümü, ortasında 3’ncü Ahmed Kütüphanesi, sol tarafında ise Kutsal Emanetler, Has Oda, Şadırvanlı Sofa, Destimal Odası, Padişah Portreleri ile sarayın günümüzde kullanılan idare bölümleri var.

Konyalı Lokantası tarafından yemek ve kafeterya olarak kullanılan Mecidiye Köşkü, avlunun sol tarafında ise Revan Köşkü, Hekimbaşı Odası, Taş Taht, Sofa Köşkü İtfaiye Kameriyesi, Bağdat Köşkü, Sünnet Odası bulunuyor. Bu bölümünün sağ tarafında Marmara ve Boğaziçi, sol tarafında ise Haliç ve Galata manzarası görülmeye değer.

BAYRAMIN İLK GÜNÜÖĞLENE KADAR KAPALI

Saray, her salı ve dini bayramların ilk günü öğlene kadar kapalı. Giriş 10 YTL, Harem için Harem girişinde ayrıca 10 YTL daha verip bir başka bilet alıyorsunuz. Öğrenciler, öğretmenler, 65 yaş üzeri olanlar, engelliler, gazi, şehit yakınları, sarı basın kartı sahipleri, er ve erbaşlar, UNESCO ve ICOM görevlileri ile Kültür ve Turizm Bakanlığı mensupları ücretsiz gezebiliyor. Gişeler 16.00’da kapanıyor.

Bu bölümler açık: Has Oda ve Kutsal Emanetler, Saltanat Arabaları, Kubbealtı Divan-ı Hümayun, Silah Koleksiyonu, Çin Japon Porselenleri, Mutfak Eşyaları, Gümüş Eserler, Arz Odası, Hazine, Harem, 3’üncü Ahmed Enderun Kütüphanesi, Padişah Portreleri, Revan Köşkü, Sünnet Odası, İftariye Kameriyesi, Sofa Camii ve Has Ahırlar. Harem 10.00-16.00, diğer bölümler 09.00-17.00 saatleri arasında gezilebiliyor.

Bu bölümler kapalı: Adalet Kulesi, Zülüflü Baltacılar Ocağı, Cam Eserler ve Yıldız Porselen,

Avrupa Kristalleri ve Porselenleri, Padişah Elbiseleri, Bağdat Köşkü, Sofa Mustafa Paşa Köşkü.