Tespihin Oltu taşı ve kehribardan yapılanı makbul, kokulu olanları bile var

Ä°stanbul Fener’de üç ay önce açılan Tespih Dünyası’nda toplam beÅŸ bin tane tespih bulunuyor. ÇeÅŸit sayısı ise 150. Dükkanda tarihi tespihlere rastlamak da mümkün. Sahibi Deniz Beken, bir tespihin her ÅŸeyden önce göze hitap etmesi gerektiÄŸini söylüyor: ‘Kaliteli tespihler üretiyoruz ama dekoratif oluÅŸuna özen göstermiyoruz’ diyor.TaÅŸ, tohum ve aÄŸaçtan yapılan tespihler, kullanma alışkanlığı olanlar tarafından en çok bilinen türler. Bunların içinde kehribar ve Oltu taşından yapılanlar öne çıkıyor. Kokulu tespih severler, aromatik aÄŸaçlardan yapılanları tercih ediyor. Tespih Dünyası adlı dükkanın sahibi Deniz Beken, ‘Bütün kültürlerde farklı boyut ve sayıda olsa da tespih karşımıza çıkar’ diyor. Dükkanın bir bölümünü tarihi tespihlere ayıran Beken’in en büyük hayali bir tespih müzesi açmak. Elindeki koleksiyon ağırlıklı olarak Yunanistan’a gönderilmek üzere üretilen tespihlerden oluÅŸuyor. Zaten Tespih Dünyası’nın Yunanistan’da bir ÅŸubesi de var. Burada pek çok çeÅŸit ürün bulunuyor. Bunları sayılarına göre ayırmak mümkün. 33, 99 ve 100 taneli olanları yanında, 500 ve 1000 taneli olanları da var. 33’lük olanlar biraz daha dekoratif amaçlı kullanılırken, diÄŸerleri ibadet amaçlı kullanılıyor. UCUZ MALZEME KULLANMAK ADETTENÖğrendiÄŸimize göre tespihin en belirgin ve geleneksel özelliklerinden biri, en ucuz taÅŸlar kullanılarak yapılması. Beken, ‘500 yıl önce de o dönem bulunan en ucuz mazemeler kullanılarak yapılırdı, günümüzde de böyledir. Bu tespihin geleneksel özelliklerinden biridir. Bunun sebebi, tespihlerin sıklıkla kaybolmasıdır’ diyor. Ãœretimde bir diÄŸer önemli konu, taÅŸların tespih ipine zarar vermemesi. Bu yüzden taÅŸlar seçilirken ipe zarar vermeyen türler tercih ediliyor. Yoksa tespih dizerken mermer taşı bile kullanabilirsiniz ama bir süre sonra ipi kopar. AÄžIR RENKLER KULLANILMALITaşın özelliÄŸi kadar rengi de önemli. Eski ustaların tutturduÄŸu renklerin bugün bulunamadığını söyleyen Beken, ‘Tespihin rengi önemli. Biz buna ağır renk deriz. Tespih severler bu renkleri tercih eder. Bordo, siyah, koyu turuncu bu renklere örnektir. Ayrıca tespihlerin göze hitap etmesi gerekir. Dışarı çıkarken aynı saat takar gibi elinize tespih alıp çıkabilirsiniz’ diyor. AROMATÄ°K AHÅžAP TESPÄ°HLERTahta kullanılarak yapılan tespihlerin özelliklerinden biri yararlanılan aÄŸaca göre kokulu olması. Aroma yayan tahta tespihlerin en bilinenleri sandal ve pelesenk aÄŸacından yapılanları. Bu kokulu tespihlere benzer bir diÄŸer çeÅŸit de kehribar. Tespihçilikte kehribarın ayrı bir yeri var. Kokusu nedeniyle kehribar bir tespihe sahip olmak sadık kullanıcıları için prestij konusu. Kendine bir has koku yayan kehribar taşını, eskiler ter kokusunu gidermek için yanında taşırlarmış. Bir fosil türü olan kehribar keskin olmadığı için ipe zarar vermiyor. Tespihçilikte kullanılmasının bir nedeni de bu. OSMANLI SIKMASI NEDÄ°R Kehribar taşının sentetik maddeyle karıştırılmasıyla oluÅŸan taÅŸ, sıkma kehribar adını alıyor. Bu taÅŸ türünün diÄŸer bir adı Osmanlı sıkması. Bu taÅŸ türünün o zamanlar da yapılıyor olmasından geliyor adı. Deniz Beken, piyasadan eski kehribar ve sıkma kehribar taÅŸları alıp yeniliyor. Kordonu ve eksik boncukları tamamlanan tespihler yenilenip satılıyor. Beken, ‘Artık yeni yapılan kehribar ve sıkma kehribar tespihlerdeki renk eskisi gibi tutturulamıyor. Biz de piyasadan eski tespihleri toplayıp, yenileyip satıyoruz’ diyor. Tespih Dünyası’nda satılan tespihlerin fiyatları yedi milyon ile 150 milyon lira arasında deÄŸiÅŸiyor. Ä°stediÄŸiniz taÅŸlardan özel tespih de yaptırabiliyorsunuz. Fiyatlar kullanılan mazemeye ve tespihin ağırlığına göre deÄŸiÅŸiyor. Adres: Yıldırım Caddesi No: 23 Fener/Haliç. Tel: 0212 532 77 22.EN ÇOK TERCÄ°H EDÄ°LEN TÃœRLERTaÅŸ tespihler: Kehribar, sıkma kehribar, kuka, Oltu taşı Tahta tespih: Sandal aÄŸacı, pelesenkTohum tespih: Tespih aÄŸacı tohumu, andız aÄŸacı tohumuÂ