Tarih ve Kültürün Şaşırtıcılığı

Edirne’nin bendeki izlenimi; tarihi, kültürü ve insanlarıyla, bir bütün olarak, sıra dışı, şaşırtıcı bir şehir olması. Sadece müthiş Selimiye’si ile tanınan Edirne’nin zenginliği bunun çok ötesinde ve bu zenginlikler çok daha fazla kişi tarafından paylaşılmalı. Tabi ki Edirne’nin gelişme potansiyeli çok yüksek,

gelişmeli ama kötü örnekleri unutmadan, güzellikleri korunarak bunu yapmak gerekiyor. Osmanlı’ya başkentlik yapmasının da etkisiyle, Edirne çok savaş, işgal ve büyük yangınlar görmüş ama hala adım başı bir tarihi eserle karşılaşıyorsunuz. Tabi ki çok sayıda kayıp var ama kalanlar bile bence birkaç ile birden yetecek sayıda. Üç nehrin geçtiği ilin doğası başlı başına zenginlik kaynağı ve tek başına görülmeye değer.

Bence en büyük zenginliği insanları, yani kültür yapısı. Bu kadar savaşa rağmen çeşitliliğe saygısını korumuş, hoşgörülü bir toplum yapısı şaşırtıcı. Tabi ki burada yaşamış bir çok etnik ve dini kökene sahip insanlar artık yok; örneğin tek bir Yahudi ailesi kalmış. Ancak örneğin Romanların sayısı fazla ve izlenimim o ki; başka bölgelerdekinden çok daha büyük bir hoşgörü ortamında yaşıyorlar. Tabi ki Balkan etkisi çok baskın; Bulgaristan ve Yunanistan halkı ile hala iç içeler. Sürekli gidip geliyorlar, akrabaları var. Bulgaristan ve Yunanistan’dan alışveriş için Edirne’ye geliyorlar. Kurlardaki yükselişle son dönemde

onların parası daha değerli kaldığı için, ucuz TL ile alışveriş Edirne’deki ticareti artırmış. İşte bu zenginliğin oluşturduğu potansiyel, Belediye Başkanı Recep Gürkan’ın katkısıyla, ülkenin hiçbir yerinde benim görmediğim kadar iyi bir yönetim sinerjisine dönüşmüş. Gördüğüm o ki; Valisi, belediye başkanı ve diğer yöneticileriyle hoşgörülü, koordineli bir çalışma ortamı var Edirne’de. Başkan Gürkan’ın kişiliği ve deneyiminin bu zenginliği çoğalttığı izlenimini edindik.

Selimiye’nin olduğu, çok sayıda estetik cami, kervansaray, köprü, hamam, mescid, medreseye sahip Edirne’de bir sinagog görmek benim için şaşırtıcıydı. Edirne’ye çok yakışmış, estetik ve kültürel açıdan büyük bir renk katmış. Tek bir aile kaldığı için İstanbul’dan gelen cemaat yöneticileri, aynı zamanda müze ve sosyal etkinlik alanı olarak da kullanılan, bu büyük sinagogu tanıttılar. İlde Vakıflar Genel Müdürlüğü de yoğun çalışıyor. Son 5 yılda toplam 91 restorasyon ve tadilat projesi gerçekleştirmişler ve toplam 37 milyon TL’lik yatırım harcaması yapmışlar. 8.5 milyon TL’lik Enez Fatih cami restorasyon ve rekonstrüksiyon harcamasından sonraki en büyük kalem 5.7 milyon TL’lik harcamayla Sinagog restorasyon projesi olmuş.

Geçen ay, 41 yıl sonra yeniden bu sinagogda bir düğün merasimi de yapılmış. Edirne bizler için de, artık

yorgun düştüğümüz siyasi iklim ve gündemi unutup soluklandığımız güzel bir mola oldu.