Mr.Gurme
İyi bir şarap seçebilmek dünyanın en zor işlerinden bir tanesidir.
Uzmanları dinleyerek fazla bir şey öğrenebilmenin de imkanı yoktur çünkü hem uzmanlar çok teknik tanımlar yaparlar hem de bu kadar fazla detayı akılda tutmak imkansızdır.
Anlıyacağınız şarapseverlerin işi oldukça zordur.
Düşünsenize yabancı şarap mönüsü zengin olan bir lokantaya gittiniz.
Önünüze gelen mönüde Fransız, İtalyan ve Kaliforniya şarapları var.
Ve siz bunlardan bir tanesini seçmek zorundasınız.
O geceki yemeğin bence en önemli adımı da bu çünkü yanlış bir şarap yemeği de katledebilir.
Ne yapacaksınız?
İşin bir yolu listedeki en pahalı şarabı seçmektir.
Ancak bu dış ülkelerde de her zaman doğru sonuca yol açmayacağı gibi, özellikle Türkiye'de kesinlikle başarının önşartı değildir.
Türkiye'deki yabancı şarap fiyatları çok anlamlı değildir. Gerçek rekabet gelinceye kadar da anlamlı olmayacaktır.
Bazı pahalı yabancı şarapların, onlardan onda bir kadar daha ucuz olan Yakut'tan kalitesiz oldukları da kesindir.
*
Evet ne yapacağız?
Bugün size şarapseven bir amatör olarak kullanılabilecek bazı ipuçlarını vermek istiyorum.
Unutmayın ki bu ipuçları doğru şarabı seçmenin önemli bir ilk adımıdır. Sonuçta her insanın sevdiği şarap da kendi doğru şarabıdır.
Bu önerilerimi kolaylıkla uygulayabilirsiniz. Göreceksiniz ki pratik anlamda işe yarayacaklar.
*
Bizde İtalyan lokantası sayısı fazla olduğundan İtalyan şaraplarından işe başlayayım.
Bir kere İtalyan şarabında şişe etiketinde D.O.C.G harflerinin bulunup bulunmadığına dikkat edin.
Bu ‘Denominazione di Origine Controllata E. Grantita’ anlamına gelir.
Son kelimeden anlaşılacağı üzere bu elinizdeki şarabın kaliteli olduğunun bir anlamda garantisidir.
CHİANTİ şarapları Tuscany bölgesi şaraplarındandır.
İlla Chianti içecekseniz bunun mutlaka ‘Chianti Clasico Riserva’ olmasına özen gösterin.
Tabii Tuscany bölgesinin BRUNELLO, VİNO NOBİLE ve CARMİGNONA şarapları çok daha enteresandırlar
PIEDMONT bölgesinin şarapları çok daha mükemmeldir.
BAROLO ve BARBARESCO şarapları bu bölgenin kralıdırlar.
Barolo'lar Barbaresco'ya göre çok daha yüksek alkollü (minimum yüzde 13), daha kompleks, daha dolgun yapıdadırlar.
*
FRANSA'ya gelince. tabii ki konuyu burada özetlemek imkansız ama başlangıç adımını atalım.
Kırmızı şarapta başlıca üç bölge var. Bordeaux, Burgundy ve Rhone vadisi.
Bordeaux şaraplarını bir yerde mutlaka duymuşsunuzdur. Chateau Lafite-Rothschild, Chateau Latour, Chateau Margaux, Chateau Haut-Brion ve Chateau Mouton-Rothshild, Bordeaux şaraplarının en üstün kalitesinde olanlarıdır.
Bunların hepsi de Bourdeaux'un MEDOC bölgesinde yetişirler. MEDOC dışında Bourdeaux'ta POMEROL ve ST.EMİLİON bölgeleri vardır.
Tabii Bordeaux'nun güzel şaraplarını saymaya yerimiz yetmez. Onun için cebinizde para varsa seçimde şu yöntemi izleyin:
Bir kere şişe etiketinde ‘Mis en boutellie au chateau’ yazısının olmasında yarar var.
Yine etikette ‘Grand cru Classe’ yazıyorsa o şarap yüzde 95 kalitelidir.
‘Cro bourgeoıs’ ‘Grand cru classe’den bir adım daha düşük kalitedir.
En iyi kalitede bir şato şarabının en az 10 yıl yaşlanmış olması gerekir.
Cru Bourgeoıs bir kalite şarabın ise en az beş yıl yaşlanması lazımdır.
Yani bir restoranda bugün 1988 Grand Cru Classe bir şarap ısmarladığınızda pek yanılmanız mümkün değildir.
Şişe etiketinde Appaellation Bourdeaux Controlee yazıyorsa bu şarap çıktığı yılda içilmeye müsaittir.
Şunu da unutmayın; Bourdeaux şarapları karışık üzümden yapılırlar.
MERLOT ve CABERNET SAUVİGNON türü üzümler kullanılır bu şaraplarda.
Bir POMEROL bölgesi şarabı olan CHATEAU PETRUS yüzde 95 oranında Merlot kullanılarak yapılır.
Eğer Cabernet Sauvıgnon tercihinizse o zaman Medoc bölgesinin ünlü şatolarını tercih edeceksiniz. Unutmayın ki MERLOT gençken daha rahat içilebilen bir şaraptır.
*
BEAUJOLAIS şarapları BURGUNDY bölgesinde yetişirler.
GEORGES DUBOEUF tarafından dağıtımı yapılan basit BEAUJOLAIS'ler her zaman kalitesine güvenilecek şaraplardır.
Beaujolais'yi biraz soğutarak içmekte yarar var.
Beaujolais şaraplarının ‘cru’ kategorisinde olmasına özen gösterin. En kalitelileri bu kategoridedir. Bunların başlıcaları Brouilly, Morgon, Moulin-a -Vent ve Fleurie'dir.
Burgundy bölgesi içinde en dolgun kırmızı şaraplar COTE de NUITS bölgesinde üretilir.
Burada şarabın isminin sonunda CHAMBERTİN adı varsa hiç düşünmeden o şarabı için.
RHONE VADİSİ ne gelince.
Burada ilk bahsedeceğim şarap CHATEAUNEUF-du-PAPE olacak.
Bu şarabın üreticilerinin 13 ayrı üzüm çeşidini şaraplarında kullanmalarına A.O.C (Appellation d'Origine Controlee, yani Fransa'da şarap üretimini kontrol eden teşkilat) tarafından müsaade edilmiştir. Bu nedenle Chateaneuf'ler içinde kullanılan üzümlerin oranına göre kalitelerinde büyük varyasyonlar gösterebilirler.
Onun için dikkatli seçim yapılması gerekir. SYRAH üzümünün oranının yüksek olmasına dikkat edin.
İyi bir Chateauneuf'un beş yıldan önce içilmemesi gerekir. Beş ile 10 yıl arası içim için idealdir.
1989 yılının bu bölge için mükemmel bir şarap yılı olduğu da söylenir.
HERMİTAGE şarapları ise Rhone vadisinin kuzeyine özgü bir şaraptır. Güneye ait olan Chateauneuf'dan çok daha dolgun ve büyük bir şaraptır bu.
*
KALİFORNİYA şarap dünyasına ZINFANDEL üzümünü hediye etmiştir.
ZINFANDEL çok ağırdan çok hafife uzanan bir yelpaze içinde kırmızı şarap üretiminde kullanılır. Ve unutmayın ki WHITE ZINFANDEL de yani beyaz zinfandel de vardır.
Bu nedenler ağır bir et yemeği yerken ZINFANDEL isterseniz bunun illa da doğru tercih olacağının garantisi yoktur.
Kaliforniya şarabında daha rahat seçim yapmak isterseniz kırmızıda CABERNET SAUVİGNON, beyazda da CHARDONNAY'i tercih edin.
Amerikan şarapları Fransızların aksine üzüm adıyla anıldıkları için hangi üreticinin Cabernet Sauvignon'unu içtiğinize de dikkat edin.
Kaliforniya şaraplarının ‘Reserve’ olmasının illa da kalitenin yüksek olacağı anlamına gelmediğini de unutmayın.
Ben Kaliforniya kırmızı şarabını seçerken şarabın mutlaka Napa Valley'den olmasını isterim.
‘Coastal Region’ şaraplarını daha hafif bulduğumdan sevmem.
En güvendiğim üreticiler ise ROBERT MONDAVİ, GALLO, RAVENSWOOD , BERİNGER, GEYSER PEAK, CAYMUS, FETZER, GRGICH HILL, NAPA RİDGE, RİDGE, STAG'S LEAP dir.
Bunlardan seçtiğiniz takdirde yanılma payı çok azdır.
Şarap nasıl seçilmeli?