Karasu’nun cennet ormanı
Sakarya’nın Karasu İlçesi’ndeki Acarlar Longozu, Türkiye’nin iki subasar ormanından biri. Bitki ve hayvan çeşitliliğiyle bir doğa mucizesi. İstanbul’a 200, Ankara’ya 290 kilometre uzaklıkta. Dört kilometrelik su yolunda su bisikleti ve motorlu teknelerle geziye çıkılabiliyor. Yakında park alanı genişletilip, kuş gözlem kuleleri yapılacak.
İnkaların kayıp şehri El Dorado’yu arayanlar Amazon nehrinin gizemli sularında yolculuğa çıkıyor, balta girmemiş ormanlarda yol bulmaya çalışıyor. Amazonlar hem hayvan hem de bitki çeşitliliği açısından dünyanın en zengin bölgesi, örneğin Amerika’da yaşayan 800 çeşit kuşun yaklaşık 500 kadarı bu bölgedeymiş.
Bu güzelliği, bu çeşitliliği, görebilmek için o kadar uzağa gidemedim. Hafta sonu bir günlük iznimde İstanbul’a yakın nereye kaçabilirim diye düşünürken, Karadeniz kıyısındaki Karasu aklıma geldi. Yıllardır görmek istemiş, ancak bir türlü gidememiştim. Yola çıkmadan, Karasu ile ilgili bilgi almak için internette sörf yaparken gözüme “Acarlar Longozu” takıldı. Amazon’daki bitki ve hayvan çeşitliliğini burada bulamam, ama Acarlar Longozu hakkında yazılanları okuyunca müthiş ilgimi çekti.
İstanbul’a 210 kilometre uzakta. TEM’den Sakarya’ya, oradan da çevresi yeşilliklerle, mısır, domates, fasulye, kabak bahçeleri ile dolu çok düzgün bir yolla Karasu’ya kadar geldim. İlçe merkezinde sıcaktan kaçmak için denize koşanları, sahildeki beton yığını yazlıkları geride bırakıp Karamüezzinler Köyü’ne devam ettim. Köye girmeden yolun sağındaki tabela sanki cennete geldiğimi müjdeliyordu: “Acarlar Longozu / 1. Derece Doğal Sit Alanı / Yaban Hayatı Geliştirme Sahası Olarak Koruma Altındadır.”
250 TÜR KUŞ BARINIYOR
Türkiye’nin bu pek bilinmeyen cenneti, Karasu Kaymakamlığı’nın girişimiyle 1976’da koruma altına alınmış. Kaymakamlık bir yandan da bu cenneti dünyada tanıtabilmek için çalışıyor. Subasar ormanların (longoz) girişindeki tabelada okuduklarımız buranın gerçek bir doğa cenneti olduğunu gösteriyor: “Acarlar longozunda 250’den fazla kuş türü barınmaktadır. Bu açıdan Avrupa’nın
en büyük kuş cennetleri arasındadır. Ayrıca endemik bitki türleri açısından
da önemlidir.”
Orman Bakanlığı Milli Parklar ve Av Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü’nün gözetimindeki longozun genişliği 1560 hektar. Kırklareli’ndeki, İğneada Longozu’ndan sonra Türkiye’nin ikinci en büyük subasar ormanı. Göl tabanı çok sık bitki örtüsüyle kaplı. Hakim ağaç dişbudak. Karaağaç ve kızılağaç da yaygın. Acarlar’da yetişen göl soğanı ilaç sanayiinde önemli ölçüde kullanıyormuş.
Acarlar, kuşların Anadolu’daki iki önemli göç yolundan birisinin üzerinde. Soyları tükenme tehlikesi altındaki karabatak, alacabalıkçıl, kadife ördeğinin yanı sıra diğer balıkçıllar, ibisler, deniz ve balık kartalı buradan geçiyor. Sülün, çulluk yaşıyor. Birçok kuş burada yuva yapıyor. Yazın suyu çekilen gölün toprakları köylülerce tarımda kullanılıyor.
NİLÜFERLER ARASINDA
Kaymakamlık longoza bir kır lokantası yaptırmış. Ayrıca longozu gezeceklere hizmet vermek üzere iki motorlu tekne, dört deniz bisikleti almış. Deniz bisikletinin pedallarını çevirebilecek gücü kendimde bulmadım. Yılmaz Sütçü’nün kullandığı tekneyle yola çıktık. Longozun derinliklerine giden su yolunun sağı, solu nilüferlerle kaplı. Bazıları çiçeklenmiş. Yanımızdan geçen deniz bisikletlerindekilerin yüzünde longozu keşfetmenin mutluluğu okunuyor. Ağaçların arasından, kendisini göremediğimiz kuşların sesi geliyor. Yılmaz Kaptan zaman zaman durup çevredeki bitkileri anlatıyor:
“Su menekşesi, Türkiye’de sadece burada bulunur.”
Longozdaki su yolu 10 kilometreymiş. Şimdilik sadece dört kilometresi açık. Ağaç gövdelerine bakılırsa yazın sular epeyce çekiliyor. Kışın sular yükseldiğinde orman daha da suya gömülüyor. Mevsimler değiştikçe, yeni yeni kuşlar gelip longoza misafir oluyor. Tanık olduğumuz manzara anlatmakla bitecek gibi değil. Bu güzellikleri başkalarına da anlatabilmek, gösterebilmek için bol bol fotoğraf çekiyorum. Ne tarafa baksam birbirinden ilginç, değişik görüntüler. Yılmaz Sütçü’nün verdiği bilgileri dinleyerek yolculuğu tamamlıyoruz. İskeleye adım atarken Acarlar Longozu’nun derinliklerinde yatan sırları geride bırakıyoruz. Ama İstanbul’a çok yakın, Türkiye’nin cennet bir köşesini görüp, gezmekten çok mutluyuz.
EKO TURİZM MERKEZİNE DÖNÜŞTÜRÜLECEK
Karasu Kaymakamı Murat Duru, Acarlar Longozu’nu dünyaya tanıtmak, bölgede eko turizm merkezi oluşturmak için kolları sıvamış. Öncelikle kıyı düzenlemesiyle işe başlamışlar. Kuş cennetine gözlemevleri kurmayı planlıyorlar. Duru’nun planları gerçekleşirse, longozun güney sahiline 850 metre uzunluğunda, 8,5 dönümlük park yapılacak. Burada yürüyüş yolları, iskele, gözlem kuleleri bulunacak. Bu yıl İller Bankası’ndan sağlanan ödenekle dolgu çalışması yapılmış. Otopark alanı, yürüyüş yolu, kır lokantası gerçekleştirilmiş. Çalışmanın kısa sürede tamamlanması hedefleniyor.