Kadife kaplı dağlarına, saçını hiç kesmeyen Yao kadınlara hayran kaldım
İstanbul’da yaşayan Temel Tacal (51), ortopedi uzmanı. Işık Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde sanatsal anatomi dersi veriyor. Aynı zamanda fotoğrafçı. Sırt çantasıyla dünyayı gezen Tacal, yılda en az iki kez uzak coğrafyalarda üçer haftalık yolculuklara çıkıyor. Geçen temmuzda gittiği Guilin için “İki nehir, dört gölle çevrili. Endüstriyel kirlilikten uzak, üstelik UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde” diyor.
Ne sıklıkla seyahat edersiniz?
- Babamın da seyahat tutkusu vardı. 10 yaşından başlayarak Türkiye’nin neredeyse tamamını gezdim. Hatta o kadar çok yol alırdık ki sıkılır ve eve dönmek isterdim. Lisede klasik gençlik tatillerine çıktım. Ardından uzun ve yorucu tıp eğitimim başladı. Doktor olduktan sonra mesleki kongre ve toplantılar için sık sık seyahat etmeye başladım. Amerika’da bir kongre sonrası bir arkadaşımın teşviki ile biletlerimizi değiştirdik. Kendimi Hawaii’de buldum. O günden sonra seyahat etmekten daha fazla keyif almaya başladım. Önceleri görmek için gezerken artık gitmek istediğim yerleri incelemek, araştırmak, o coğrafyanın bende uyandırdığı duyguları keşfetmek için geziyorum. Gittiğim yerin coğrafi veya kültürel olarak bir farkı olmalı, bende merak uyandırmalı, heyecan vermeli... Her yıl yaklaşık iki kez üç haftalık, bir iki defa da bir haftalık gezi yapmaya çalışıyorum. Kuzey ülkeleri, Orta Afrika, Avustralya, eski Sovyet cumhuriyetleri hariç heryeri gördüm.
Guilin’e gitmeye nasıl karar verdiniz?
- Guilin, Çin’in güneyinde Guangxi Zuhuang otonom bölgesinin kuzeydoğusunda. Gelirini turizmden elde ettiği için Çin’in birçok şehrinde olan endüstriyel kirlilik burada yok. Burası aynı zamanda UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde. İki nehir ve 4 gölle çevrili. Li Nehri ve kaya oluşumları Guilin’de kendine özgü bir manzara oluşturuyor. Yapılan çalışmalara göre 300 milyon yıl önce bölge uçsuz bucaksız bir denizmiş. Karstik kaya oluşumları yüz binlerce yılda benzersiz manzaralar ortaya çıkarmış. Üzeri yeşil kadife ile kaplı dağlar kendinizi gerçek üstü bir dünyada hissetmenize neden oluyor.
En güzel mevsimi hangisi?
- Sub tropikal bölgede, sıcak ve rutubetli bir iklimi var. Mart-ağustos arası muson mevsimi. Ama ben temmuzda 10 gün kaldım, hiç yağmur yağmadı.
KAHVALTIDA PİRİNÇ ERİŞTESİ
Yemeklerden bahseder misiniz?
- Yemeklerde baharat kullanımı yaygın. Özellikle acı, sarımsak ve soya fasulyesi çok kullanılıyor. Halk kahvaltıda Guilin’e özgü pirinç eriştesiyle haşlama et yiyor. Acıyı sevmediğim için sade halini beğendim. Yöreye özgü mantı (dumpling) başlıca yemeklerinden.
Gezip görülecek yerleri?
- Reed Flute Cave, Guilin’in 5 kilometre uzağında ilginç sarkıtların bulunduğu mağara. Burayı gezmek için İngilizce bilen rehber bulabilirsiniz. Elephant Trunk Hill, Li Nehri kıyısında, kaya aşınması sonucu oluşmuş, hortumuyla su içen fil görüntüsünde. 5-6 bambuyu birbirine bağlayarak yapılan kayıklarla oraya kadar gidebiliyor, 20-15 dakikalık geziler yapıyorsunuz. Yaoshan Hill Park, Guilin’e 10 dakikalık mesafede. Şehri tepeden görüyor. Parka kadar araç bulunmuyor. 15 dakika yürüyerek buraya varıyorsunuz. Vardığınızda kadife kaplı dağları, Li Nehri’ni tepeden görme imkanınız oluyor. Shangri-la Parkı, Guilin ile Yangshou yolunun ortasında yerel kültürlerin tanıtıldığı etnik temalı bir alan. Buraya nehirden de kara yoluyla da gidilebilir. Li Nehri üzerinde tekneyle nehrin aşağısındaki küçük Yangshuo’ya yolculuk yapabilirsiniz. Kasaba pirinç teraslarıyla ünlü. Bir başka dağ kasabası Longsheng de gezilecek yerler arasında. Longsheng de Dragons backbone (Dragon’un sırt kemiği) pirinç tarlaları boyunca yürüyüş yapabilirsiniz. Ping-an, sırt çantalıların konakladığı bir köy. Burada gecelemenizi şiddetle tavsiye ederim. Dağların arasındaki vadide pirinç teraslarından kalan bölgeye sıkışmış ev tipi pansiyonlarıyla kendi halinde sevimli bir köy.
Halkı turistlere nasıl davranıyor?
- En dikkat çekenleri Ping-an yolu üzerindeki köylerde yaşayan Yao kadınları. Kırmızı yerel kıyafetleri olan uzun saçlı Yao kadınları saçlarını yaşamları buyunca sadece 1 defa, ergenliğe geçiş döneminde kesiyor. Ömrü boyunca uzattığı saçını dolayıp başında bir taç edasıyla taşıyor. Saçlarının pirinç tarlalarını suladıkları suyla yıkadıkları için bu kadar gür ve uzun olduklarını söylüyorlar. Yao kadınları uzun yıllar önce saçlarını inançlarına göre eşlerine bile göstermezlermiş. Ama artık saçlarını fotoğraf çeken turistlere açıyorlar.
SOKAK LOKANTASINDA ÖRDEK SÜRPRİZİ
Guilin’e ulaşım kolay mı?
- Çin’in birçok şehrinden Guilin’e uçak seferi mevcut. Bunun dışında Hong Kong, Bangkok, Kuala Lumpur ve Singapur’dan da direkt seferler var. Çin’in birçok şehrinden tren seferleri de var fakat oldukça uzun. Örneğin Pekin-Guilin arası trenler 22-30 saat sürüyor.
Başınızdan ilginç bir olay geçti mi?
- Çin’e gitmeye karar verdiğimde arkadaşlarım beni yemek konusunda uyardı. Çok ciddiye almadım. Çin’e ilk gezimdi ve bir arkadaşımla gidiyordum. Çin’de rehbersiz gezmek zor, çünkü dil büyük sorun. Yola çıkmadan internetten rehber ayarladık. Küçük otellerde kalmak istediğimizi, yerel lezzetler tatmak istediğimizi de belirttik. İlk gece götürüldüğümüz lokantanın atmosferi süperdi, lezzetler bize farklı gelmedi. Arkadaşımla yemek konusunun ne kadar abartıldığını konuştuk, bizi uyaranları eleştirdik. Sonraki günler de bu böyle sürdü. Fakat rehberler bizimle aynı masaya oturmuyordu. Her gittiğimiz şehirde farklı rehberimiz olmasına rağmen bu sorunu çözememiştik. Diğer dikkatimizi çeken şey, biz hep lokantalarda yemek yiyorduk, halk ise derme çatma lokantaya benzer yerlerde. Farklı bir şeyler yediklerini görüp onların ortamına girmek istediğimizde rehberler bir şekilde bizi ikna edip lokantaya yönlendiriyordu. Guilin’e geldiğimizde isyan ettik ve rehbere sokakta gördüğümüz 3 kişinin yediği tabağı göstererek, “Ne yiyorlar” diye sorduk. “Ördek” dedi. “Onların yediğinden istiyoruz” dedik. Ara sokaklarda bir yere gittik, masa kurulup 2 tabak ve çatal servisi yapıldı. Bir kap pirinç ve koca bir tencere yemek geldi. Ördeğin kafası ve ayakları bütün olarak duruyordu. Onları kenara itip tencerenin altında ördeğin devamını aradık fakat hepsi buydu çünkü diğer bölümleri lokantalara gidiyormuş. Tadı ördek etine benzemiyordu tabii.
En sevdiği beş yer: Karadeniz yaylaları, Puşkar (Hindistan), El Calafate (Arjantin), Yezd (İran), İstanbul
Seyahate hangi ulaşım aracıyla gider: Uçak, yerel taşıtlar
Seyahatte ne yer ne içer: Yerel yiyecek ve içecekler
Seyahatte nerede kalır: Hostel, pansiyon
Kiminle seyahat eder: Yalnız veya arkadaşlarıyla
Seyahatten ne alır: Taşınabilecek yiyecekler
Seyahatte ne okur: Kültür ve gezi kitapları
Seyahat çantasının vazgeçilmezleri neler: Fotoğraf makinesi, kafa lambası, çakı, pusula.