Irkçılığın hâlâ devam ettiği şehir: Mafalala
Mozambik’in başkenti Maputo’daki Mafalala mahallesi, Portekizli sömürgecilerin yerlilere karşı ırkçı tutumuna sahne oluyor. Yerli halka karşı yapılan 'beyazlar ve diğerleri' kategorileri ayrımcılığın sembollerinden. İşte kamış şehir Mafalala hakkında bilinmeyen detaylar…
Mozambik’in bağımsızlık savaşını başlatan çok sayıda siyasetçi, yazar ve düşünürün yetiştiği bir yer Mafalala. Ülkenin ilk Cumhurbaşkanı Samora Machel, ikinci Cumhurbaşkanı Joaquim Chissano ve şairlerden Jose Craveirinha ile Noemia de Sousa yetişmiş.
Ayrıca Maputo Portekizlilere karşı entelektüel direnişin başladığı yerlerden. Eski adı Bairro da Munhuana olan Mafala’nın ismi, kuzeyden gelen Mozambikli göçmenlerin yaptığı “M’falala dansı”ndan aldığı biliniyor.
Yaklaşık 21 bin kişinin yaşadığı bölgede İslami etkiler ise çok kuvvetli. Mafalala’nın, önemli devlet adamı ve şair yetiştirmesinin yanı sıra bağımsızlığa giden yolda büyük öneme sahip olduğu ise su götürmez bir gerçek...
Portekiz sömürgesine karşı verilen mücadele de ulusal bir direnişin ilk manifestoları da burada yazıldı. Dönemin entelektüel çalışmalarında ve ortaya konan eserlerin tümünde bağımsızlık düşüncesinin etkisi göze çarpmakta.
Aynı zamanda Mafalala 1962-75 yılları arasında süren bağımsızlık mücadelesinde gazetecilerin, düşünürlerin ve şairlerin buluşup, toplantılar yaptığı bir yerdi.
Portekizli sömürgecilerin yerli halk ve göçmenler olarak ayırdığı vatandaşlık kanununun ardından yerli halk ve göçmenler Mafalala gibi varoş mahallelerine toplandı. Irkçı kanun, beyazların “beton şehirde”, yerliler ve işçilerin ise “kamış şehirde” yaşamasını öngörüyordu.
Beton şehirlerde kalan Portekizli sömürgeciler, yerlileri baraka evlere mahkûm etmişlerdir. Beton şehire gitmek ve çalışmak isteyen yerlilerden Portekizce konuşma, Hristiyan olma ve hatta Avrupalılar gibi giyinmeleri istenmiştir.
Eski devlet adamlarının yaşadıkları evler ayakta dururken, uzun zaman geçmesine rağmen mahallede hala en yoksul kesimden insanlar yaşıyor.