Alp ULAGAY
Son Güncelleme:
Haydi uçmaya...
Türkiye yamaç paraşütüyle 1990’ların başında Ölüdeniz ve Kaş’taki bir grup amatör sayesinde tanıştı. 1997’de Denizli’de düzenlenen 1. Dünya Hava Oyunları yamaç paraşütünü tüm Türkiye’ye tanıttı. Türk Hava Kurumu’nun kurslarıyla ve üniversite kulüplerinin verdiği eğitimlerle sporcu sayısı hızla arttı.
Beş yıldan beri İç Anadolu ve Doğu Anadolu’da birçok atlayış noktası ortaya çıktı. Yamaç paraşütünde atlayış uçak yerine bir tepeden hız alarak gerçekleştiriliyor. Bunun için yüksek ve eğimli bir tepede pilot koşarak hız alıyor. Yere yayılan yamaç paraşütü bu sayede hava doluyor ve pilot havalanıyor. Uçuş süresi pilotun tecrübesine ve performansına, ayrıca atlayış yapılan tepenin yüksekliğine ve rüzgara göre birkaç dakika ya da saatlerce sürebiliyor. Tek kişilik yamaç paraşütlerinin yanı sıra daha çok eğitim amaçlı kullanılan tandem, yani iki kişilik modelleri de var. Türkiye’de yamaç paraşütüyle düzenli uğraşan pilot sayısısının 1000’in üzerinde olduğu tahmin ediliyor. Yamaç paraşütü kulüpleri Türkiye Yelken Kanat ve Yamaç Paraşütü Federasyonu adı altında organize olabilmek için çalışmalarını sürdürüyor.
FETHİYE-BABADAĞ
Yılda 40 bin uçuş
Türkiye’nin en önemli yamaç paraşütü noktalarından Fethiye-Ölüdeniz tüm dünyadan spor tutkunlarını ağırlıyor. Atlayışlar Fethiye ilçe sınırı içindeki, denize yedi kilometre uzaklıktaki Babadağ’dan yapılıyor. Babadağ’a, Ölüdeniz’den 45 dakikalık stabilize yolla ulaşılıyor. Uçuş için en ideal mevsim nisan - ekim arası. Ölüdeniz gelişmiş bir turistik merkez ve ulaşım ve konaklama sorunu yok. Hem eğitimini yeni tamamlamış amatör pilotlar, hem de tecrübeli pilotlar için uygun. Babadağ’dan düz bir uçuş yaklaşık 30 dakika sürüyor. Ancak, tecrübeli pilotlar yükselen hava akımlarını kullanarak saatlerce havada kalabiliyor. Babadağ’da üç kalkış pisti var. 1700 metre yüksekliğindeki güney pisti kalkış için çok uygun. 1800 metrelik kuzey pisti daha küçük ve dik. 1900 metrelik kuzey pistinin kalkış alanı rahat. 1700 metre pisti tam karşıdan güney rüzgarı aldığı için kalkışlarda tercih edliyor. İniş alanı olarak uzun ve geniş sahiliyle Ölüdeniz kasabasındaki Belcekız Plajı kullanılıyor. Atlama sezonunun başında ve sonunda, havadaki hızlı değişimlere ve kalkış alanına inen bulutlara dikkat etmek gerekiyor.
Geçen yıl Fethiye’de 40 bin uçuş gerçekleştirildi. Ancak bazı yanlış uygulamalar yabancı yamaç paraşütü meraklılarını bölgeden kaçırıyor. Babadağ’da, Orman Bakanlığı sorumluluğundaki alanda bulunan kalkış pistine her girişte 15 YTL ayak bast parası alınıyor. Bir hafta bölgede kalıp çok sayıda atlayış yapmak isteyen yabancı pilotların bir kısmı hizmet bedeli almayan Yunanistan’a gitmeyi tercih ediyor.
KAYSERİ-ALİDAĞI
Orta Anadolu’nun incisi
Kayseri elverişli coğrafyasıyla yamaç paraşütünün yanı sıra diğer sportif turizm çeşitlerine de olanak sunuyor. 2004’te dünya kupasına evsahipliği yapan Ali Dağı Kayseri vilayet sınırları içinde ve şehir merkezine otomobille 15 dakika uzaklıkta. Ayrıca, Zincirdere otobüsünden Alidağı Tabelası’nda inilince yürüyerek 45 dakikada tepeye ulaşılabiliyor. Erciyes Ünivesitesi Sivil Havacılık Meslek Yüksek Okulu, Ali Dağı’na hafta sonları eğitim uçuşları düzenliyor. 600 ile 750 irtifa farkına sahip, biri güney, diğeri kuzey rüzgarlarına uygun iki kalkış pisti var. Stabil rüzgarlarda tepenin dik ve düzgün eğimi saatlerce yelken yapmaya elverişli, ancak türbülanslı havalarda dikkatli olmak gerekiyor. Tepenin önünde rahatlıkla iniş yapılabilecek alanlar bulunuyor.
PAMUKKALE
Travertenlere bakarak uçuş
Türkiye’nin önemli turizm merkezlerinden Pamukkale Denizli’ye 21 km. uzaklıkta Çökelez Dağı eteklerinde bulunuyor. Turistik bölge olduğu için bölgeye ulaşım kolay. Ilıman iklimi sayesinde yılın her mevsimi uçuş yapılabiliyor. En önemli uçuş noktası Dinamit Deposu’nda batı rüzgarı hakim ve sabah saatlerinde uçuşa elverişli. Öğleye doğru başlayan güçlü termikler deneyimli pilotlar için uzun uçuşlar sağlıyor. Adını tepede bulunan eski bir dinamit deposundan alan uçuş pisti 300 metre yüksekliğinde. Geniş alanı sayesinde aynı anda iki yamaç paraşütü rahatça kalkış yapabiliyor. Yazın öğle saatlerinde oluşan türbülanslar uçuş sırasında azami düzeyde dikkat ve kontrol gerektiriyor. Uçuş parkurunun bitimindeki araziye veya Pamukkale travertenlerinin yakınındaki helikopter pistine iniş yapılıyor. Sert rüzgarlarda kalkış pistinin bitiş noktasında türbülansa rastlanabiliyor.
Dinamit Deposu’nun yanı sıra bir de Eğitim Tepesi ve Kaklık uçuş noktası var. 70 metre yüksekliğindeki Eğitim Tepesi amatör paraşütçüler tarafından tercih ediliyor. Burada düzenli rüzgarlar ve iniş noktalarında herhangi bir engel bulunmaması sayesinde yıl boyunca güvenli uçuşlar yapılabiliyor. Kaklık uçuş noktası Denizli’ye 45 km. uzaklıktaki Kaklık Kasabası’nda Denizli Çimento Fabrikası’nın karşısındaki dik tepede. İrtifası yaklaşık 50 metre. Tepenin zirvesi 300 metreyi geçiyor. Pilotun tecrübesine ve havaya göre yarım saat ile 5 saat arasında uçuş yapılabiliyor. Öğleden sonra çıkan uygun rüzgar akşama kadar devam ediyor.
KAŞ
Akdeniz’in en popüler noktası
Kaş Kasabası’na karayoluyla Fethiye ya da Antalya üzerinden gidilebiliyor. Dalaman Havalimanı 150, Antalya Havaalanı 180 km. mesafede. Kaş pistinin irtifası 990 metre. En iyi kalkış rüzgarı hakim yön güneybatıdan esiyor. İki paraşütün rahatlıkla sığabileceği pistte iyi bir koşu mesafesi ve uygun bir eğim bulunuyor. Rüzgara gelince, sabah saatlerinde çok sakin, saat 13.00-14.00 civarında 30-35 kilometreyi buluyor ve akşamüstü yeniden sakinleşiyor. Sabah doğudan esen rüzgarla da kalkış yapılabiliyor. Pistin solunda ve sağında oluşan termikler kullanılarak saatlerce uçulabiliyor. Yeni başlayanlar için sabah iki sorti ve akşamüstü bir sorti uygun. Bulutlu havalarda batıya, Kalkan yönüne doğru uzun uçuş yapılabiliyor. İniş için iki farklı seçenek var. Biri kasabanın merkezine daha yakın olan eski liman. Burada iniş alanı dar ve çevredeki teknelere dikkat etmek gerekiyor. Diğer iniş alanı yeni liman yaklaşık bir kilometre uzunluğunda ve buraya her seviyede pilot rahatlıkla iniş yapabiliyor.
ORMANLI KÖYÜ
İstanbul’daki en uygun adres
Karadeniz kıyısındaki Ormanlı, İstanbul yakınındaki en uygun yamaç paraşütü adresi. Şehre 15 km. uzaklıktaki Ormanlı’ya ulaşmak için Mahmutbey gişelerden otoyola girdikten sonra Hadımköy’den çıkın. Yassıören’e kadar Durusu ve Karacaköy levhalarını takip ederek Kestanelik-Çanakça-Dağyenice yoluyla Ormanlı’ya ulaşıyorsunuz. Sahil köyden dört kilometre uzakta. Ormanlı sahilindeki yamaçların yüksekliği 30 metre. Sahilde sağa ve sola gidildikçe daha yüksek yamaçlar da var. Geniş kumsal sayesinde düz uçuşlar yapmak da mümkün. Kalkış alanından aynı anda bir-iki paraşüt kalkabiliyor. Kumsala inişlerde sorun yok ama plaj yazın pazar günleri kalabalık olabiliyor. Ormanlı’da rüzgar şehir içinde olduğundan daha az esiyor. Yazın, bulutsuz ve güney rüzgarlarının çok hakim olmadığı günlerde deniz meltemi sayesinde uçuşa uygun kuzey rüzgarı var. Kalktıktan hemen sonra yamacın daha yüksek kısımlarında bol bol irtifa alınabilyor.
THK SERTİFİKA KURSLARI
Türk Hava Kurumu (THK), başta Fethiye ve Kaş olmak üzere bu yıl çeşitli yerlerde öğrenci pilot ve pilot sertifika kontrol kursları açıyor. Bu yılki kurslar 20 Temmuz’da başlayacak. Kursa katılma şartları şunlar: 16 yaşından gün almış ve 55 yaşını doldurmamış olmak. en az 1,55 m ve en fazla iki metre boyunda olmak. En az 45 kilo, en fazla 100 kilo ağırlığında olmak. En az ortaokul mezunu olmak. Başvuru için: Türkkuşu Genel Müdürlüğü Etimesgut/Ankara (0312) 243 39 59, 0505 545 21 77, 0505 580 95 05, havataksi@thk.org.tr
MALZEMESİ NEDİR?
Yamaç paraşütü ucuz bir spor dalı değil. Malzemelerin çoğu Avrupa ve Uzakdoğu’dan geliyor. Yeni bir paraşütün ortalama fiyatı 1000 Euro’yu aşıyor. Kuşam tertibatı, yedek paraşüt, kask, eldiven, tulum ve bot derken toplam fatura 2000 Euro’ya kadar çıkabiliyor. Bir de acil durumlar için taşımak gereken malzemeler var; telsiz, işaret fişeği, termal battaniye ve ilkyardım...
BAZI ADRESLER (Fethiye) Easy Riders (0252) 617 01 48/617 01 14 Escape (0252) 617 02 83 Extrem Paragliding (0252) 617 05 00 Skysports (0252) 617 05 11 Aventura Flyin (0252) 617 03 14 Flying Dutchman (0252) 617 02 01 (İstanbul) Adrenalin Doğa Sporları (0216) 386 78 64 İkarus (0212) 243 16 28 Se-Mavi Havacılık (0216) 306 36 03 (Ankara) Açelya Tour (0312) 425 59 13 Uçman Havacılık (0312) 419 64 09 (Antalya) Getwet (242) 753 40 71(Rize) Ritur (0464) 217 14 84 www.yamacparasutu.net www.tyyf.org
FETHİYE-BABADAĞ
Yılda 40 bin uçuş
Türkiye’nin en önemli yamaç paraşütü noktalarından Fethiye-Ölüdeniz tüm dünyadan spor tutkunlarını ağırlıyor. Atlayışlar Fethiye ilçe sınırı içindeki, denize yedi kilometre uzaklıktaki Babadağ’dan yapılıyor. Babadağ’a, Ölüdeniz’den 45 dakikalık stabilize yolla ulaşılıyor. Uçuş için en ideal mevsim nisan - ekim arası. Ölüdeniz gelişmiş bir turistik merkez ve ulaşım ve konaklama sorunu yok. Hem eğitimini yeni tamamlamış amatör pilotlar, hem de tecrübeli pilotlar için uygun. Babadağ’dan düz bir uçuş yaklaşık 30 dakika sürüyor. Ancak, tecrübeli pilotlar yükselen hava akımlarını kullanarak saatlerce havada kalabiliyor. Babadağ’da üç kalkış pisti var. 1700 metre yüksekliğindeki güney pisti kalkış için çok uygun. 1800 metrelik kuzey pisti daha küçük ve dik. 1900 metrelik kuzey pistinin kalkış alanı rahat. 1700 metre pisti tam karşıdan güney rüzgarı aldığı için kalkışlarda tercih edliyor. İniş alanı olarak uzun ve geniş sahiliyle Ölüdeniz kasabasındaki Belcekız Plajı kullanılıyor. Atlama sezonunun başında ve sonunda, havadaki hızlı değişimlere ve kalkış alanına inen bulutlara dikkat etmek gerekiyor.
Geçen yıl Fethiye’de 40 bin uçuş gerçekleştirildi. Ancak bazı yanlış uygulamalar yabancı yamaç paraşütü meraklılarını bölgeden kaçırıyor. Babadağ’da, Orman Bakanlığı sorumluluğundaki alanda bulunan kalkış pistine her girişte 15 YTL ayak bast parası alınıyor. Bir hafta bölgede kalıp çok sayıda atlayış yapmak isteyen yabancı pilotların bir kısmı hizmet bedeli almayan Yunanistan’a gitmeyi tercih ediyor.
KAYSERİ-ALİDAĞI
Orta Anadolu’nun incisi
Kayseri elverişli coğrafyasıyla yamaç paraşütünün yanı sıra diğer sportif turizm çeşitlerine de olanak sunuyor. 2004’te dünya kupasına evsahipliği yapan Ali Dağı Kayseri vilayet sınırları içinde ve şehir merkezine otomobille 15 dakika uzaklıkta. Ayrıca, Zincirdere otobüsünden Alidağı Tabelası’nda inilince yürüyerek 45 dakikada tepeye ulaşılabiliyor. Erciyes Ünivesitesi Sivil Havacılık Meslek Yüksek Okulu, Ali Dağı’na hafta sonları eğitim uçuşları düzenliyor. 600 ile 750 irtifa farkına sahip, biri güney, diğeri kuzey rüzgarlarına uygun iki kalkış pisti var. Stabil rüzgarlarda tepenin dik ve düzgün eğimi saatlerce yelken yapmaya elverişli, ancak türbülanslı havalarda dikkatli olmak gerekiyor. Tepenin önünde rahatlıkla iniş yapılabilecek alanlar bulunuyor.
PAMUKKALE
Travertenlere bakarak uçuş
Türkiye’nin önemli turizm merkezlerinden Pamukkale Denizli’ye 21 km. uzaklıkta Çökelez Dağı eteklerinde bulunuyor. Turistik bölge olduğu için bölgeye ulaşım kolay. Ilıman iklimi sayesinde yılın her mevsimi uçuş yapılabiliyor. En önemli uçuş noktası Dinamit Deposu’nda batı rüzgarı hakim ve sabah saatlerinde uçuşa elverişli. Öğleye doğru başlayan güçlü termikler deneyimli pilotlar için uzun uçuşlar sağlıyor. Adını tepede bulunan eski bir dinamit deposundan alan uçuş pisti 300 metre yüksekliğinde. Geniş alanı sayesinde aynı anda iki yamaç paraşütü rahatça kalkış yapabiliyor. Yazın öğle saatlerinde oluşan türbülanslar uçuş sırasında azami düzeyde dikkat ve kontrol gerektiriyor. Uçuş parkurunun bitimindeki araziye veya Pamukkale travertenlerinin yakınındaki helikopter pistine iniş yapılıyor. Sert rüzgarlarda kalkış pistinin bitiş noktasında türbülansa rastlanabiliyor.
Dinamit Deposu’nun yanı sıra bir de Eğitim Tepesi ve Kaklık uçuş noktası var. 70 metre yüksekliğindeki Eğitim Tepesi amatör paraşütçüler tarafından tercih ediliyor. Burada düzenli rüzgarlar ve iniş noktalarında herhangi bir engel bulunmaması sayesinde yıl boyunca güvenli uçuşlar yapılabiliyor. Kaklık uçuş noktası Denizli’ye 45 km. uzaklıktaki Kaklık Kasabası’nda Denizli Çimento Fabrikası’nın karşısındaki dik tepede. İrtifası yaklaşık 50 metre. Tepenin zirvesi 300 metreyi geçiyor. Pilotun tecrübesine ve havaya göre yarım saat ile 5 saat arasında uçuş yapılabiliyor. Öğleden sonra çıkan uygun rüzgar akşama kadar devam ediyor.
KAŞ
Akdeniz’in en popüler noktası
Kaş Kasabası’na karayoluyla Fethiye ya da Antalya üzerinden gidilebiliyor. Dalaman Havalimanı 150, Antalya Havaalanı 180 km. mesafede. Kaş pistinin irtifası 990 metre. En iyi kalkış rüzgarı hakim yön güneybatıdan esiyor. İki paraşütün rahatlıkla sığabileceği pistte iyi bir koşu mesafesi ve uygun bir eğim bulunuyor. Rüzgara gelince, sabah saatlerinde çok sakin, saat 13.00-14.00 civarında 30-35 kilometreyi buluyor ve akşamüstü yeniden sakinleşiyor. Sabah doğudan esen rüzgarla da kalkış yapılabiliyor. Pistin solunda ve sağında oluşan termikler kullanılarak saatlerce uçulabiliyor. Yeni başlayanlar için sabah iki sorti ve akşamüstü bir sorti uygun. Bulutlu havalarda batıya, Kalkan yönüne doğru uzun uçuş yapılabiliyor. İniş için iki farklı seçenek var. Biri kasabanın merkezine daha yakın olan eski liman. Burada iniş alanı dar ve çevredeki teknelere dikkat etmek gerekiyor. Diğer iniş alanı yeni liman yaklaşık bir kilometre uzunluğunda ve buraya her seviyede pilot rahatlıkla iniş yapabiliyor.
ORMANLI KÖYÜ
İstanbul’daki en uygun adres
Karadeniz kıyısındaki Ormanlı, İstanbul yakınındaki en uygun yamaç paraşütü adresi. Şehre 15 km. uzaklıktaki Ormanlı’ya ulaşmak için Mahmutbey gişelerden otoyola girdikten sonra Hadımköy’den çıkın. Yassıören’e kadar Durusu ve Karacaköy levhalarını takip ederek Kestanelik-Çanakça-Dağyenice yoluyla Ormanlı’ya ulaşıyorsunuz. Sahil köyden dört kilometre uzakta. Ormanlı sahilindeki yamaçların yüksekliği 30 metre. Sahilde sağa ve sola gidildikçe daha yüksek yamaçlar da var. Geniş kumsal sayesinde düz uçuşlar yapmak da mümkün. Kalkış alanından aynı anda bir-iki paraşüt kalkabiliyor. Kumsala inişlerde sorun yok ama plaj yazın pazar günleri kalabalık olabiliyor. Ormanlı’da rüzgar şehir içinde olduğundan daha az esiyor. Yazın, bulutsuz ve güney rüzgarlarının çok hakim olmadığı günlerde deniz meltemi sayesinde uçuşa uygun kuzey rüzgarı var. Kalktıktan hemen sonra yamacın daha yüksek kısımlarında bol bol irtifa alınabilyor.
THK SERTİFİKA KURSLARI
Türk Hava Kurumu (THK), başta Fethiye ve Kaş olmak üzere bu yıl çeşitli yerlerde öğrenci pilot ve pilot sertifika kontrol kursları açıyor. Bu yılki kurslar 20 Temmuz’da başlayacak. Kursa katılma şartları şunlar: 16 yaşından gün almış ve 55 yaşını doldurmamış olmak. en az 1,55 m ve en fazla iki metre boyunda olmak. En az 45 kilo, en fazla 100 kilo ağırlığında olmak. En az ortaokul mezunu olmak. Başvuru için: Türkkuşu Genel Müdürlüğü Etimesgut/Ankara (0312) 243 39 59, 0505 545 21 77, 0505 580 95 05, havataksi@thk.org.tr
MALZEMESİ NEDİR?
Yamaç paraşütü ucuz bir spor dalı değil. Malzemelerin çoğu Avrupa ve Uzakdoğu’dan geliyor. Yeni bir paraşütün ortalama fiyatı 1000 Euro’yu aşıyor. Kuşam tertibatı, yedek paraşüt, kask, eldiven, tulum ve bot derken toplam fatura 2000 Euro’ya kadar çıkabiliyor. Bir de acil durumlar için taşımak gereken malzemeler var; telsiz, işaret fişeği, termal battaniye ve ilkyardım...
BAZI ADRESLER (Fethiye) Easy Riders (0252) 617 01 48/617 01 14 Escape (0252) 617 02 83 Extrem Paragliding (0252) 617 05 00 Skysports (0252) 617 05 11 Aventura Flyin (0252) 617 03 14 Flying Dutchman (0252) 617 02 01 (İstanbul) Adrenalin Doğa Sporları (0216) 386 78 64 İkarus (0212) 243 16 28 Se-Mavi Havacılık (0216) 306 36 03 (Ankara) Açelya Tour (0312) 425 59 13 Uçman Havacılık (0312) 419 64 09 (Antalya) Getwet (242) 753 40 71(Rize) Ritur (0464) 217 14 84 www.yamacparasutu.net www.tyyf.org