Güney Kutbu’nun geleceÄŸi Avrupa’ya baÄŸlı

Güney Kutbu’ndaki buz kütleleri, sıcak su akıntısının bozulması ve atmosferdeki karbondioksit artışının bir sonucu olarak oluÅŸmuÅŸtu. Ä°klim uzmanları aynı koÅŸulların Avrupa’da yeni bir buz devrine yol açabileceÄŸine inanıyorlar.Bundan 14 milyon yıl önce soÄŸuyan Güney Kutbu’nda kısa bir süre içinde muazzam buz kütleleri oluÅŸmuÅŸtu. Antarktik kıtası bugün 4500m kalınlığında bir buz tabakasıyla örtülüdür sadece çok küçük bir yüzdesi buzsuz kalmıştır. Peki ama bu kadar ani bir bölgesel buz devri nasıl geliÅŸmiÅŸ olabilir? Bilim adamları uzun bir süredir bu soÄŸuk sürprizin dünya genelindeki iklimsel deÄŸiÅŸim ve kıta levhalarındaki kaymalarla geliÅŸtiÄŸini düşünüyorlardıysa da kesin baÄŸlantılar ve zaman hakkında pek bir ÅŸey bilinmiyordu. Kaliforniya Ãœniversitesi (Santa Barbara) jeologları ÅŸimdi Science dergisinde buz oluÅŸumunun nedenlerini planktonları inceleyerek bulmaya çalıştıklarını açıkladılar. Deniz diplerinde gömülü minik organizmalar yaÅŸadıkları dönemin çevre koÅŸulları ve bedenlerindeki atomların durumu hakkında bilgi verirler. 7 derece soÄŸumuÅŸtuBuna göre Güney Kutbu’nun dev bir buz dolabı haline gelmesinden okyanuslardaki sıcak su akıntıları sorumlu. Güney kutbunun etrafında tropik sıcaklığı ve nemi engelleyen bir barikat oluÅŸunca, Antarktik suları kısa bir süre içinde yedi santigrat derece soÄŸumuÅŸtu. Aynı zamanda Avustralya’nın kuzeyi ve güneyindeki kıta levhalarının pozisyonu deÄŸiÅŸmiÅŸ ve karbondioksit yoÄŸunluÄŸu da yükselmeye baÅŸlamıştı. Ä°klim uzmanları ÅŸimdi aynı senaryonun günümüzde de gerçekleÅŸebileceÄŸinden endiÅŸeleniyorlar. Atmosferdeki karbondioksit oranının artışıyla hava sıcaklığını yükselmesi, sıcak körfez akıntısını altüst ederek Avrupa’da yeni bir buz devrine yol açabilir. ‘Çalışmalarımız, dünyadaki iklim sisteminin ister karbondioksit yoÄŸunluÄŸundaki artış isterse kıtalar arasındaki kaymalar olsun deÄŸiÅŸen koÅŸullara karşı çok hassas olduÄŸunu göstermekte’ diyor Amelia Shevenell, Science dergisindeki araÅŸtırma yazısında. Burada dış etkenlerin doÄŸal veya insanlara baÄŸlı süreçlerle meydana gelmesi önem taşımamakta. Bölgesel koÅŸulların deÄŸiÅŸmesi halinde dünyanın iklim sistemi buna uygun olarak reaksiyon göstermekte. Â