Orkun Ün
Güzin Abla
Müge AKGÜN
Son Güncelleme:
Gökyüzünde yıldız ÅŸöleni
Linear kuyrukluyıldızının geçişi ile Geminid göktaşı yağmuru, gökyüzünde adeta bir şölen yaratacak. Linear kuyrukluyıldızı, Türkiye`den en iyi 7-8 Aralık tarihlerinde izlenebilecek. Gökyüzü, 9-19 Aralık tarihleri arasında da Gemini göktaşı yağmuruna sahne olacak.
Göktaşı yaÄŸmurunun en ÅŸiddetli yaÅŸanacağı zaman aralığı ise 13 Aralık`ı 14 Aralık`a baÄŸlayan gece olacak.Â
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi internet sayfasından yer alan ve ODTÜ Amatör Astronomi Topluluğu`nun verdiği bilgilere göre, Linear C/2000 WM1 kuyrukluyıldızı, güneş sistemine ilk kez girdiği biçimde gökyüzünde olacak. Kasım ayının sonunda geçişe başlayan kuyrukluyıldız, Aralık ayı ortasına kadar sadece kuzey yarımkürede görülebilecek.
Bu ay dünyanın 49 milyon kilometre uzağından geçiÅŸ yapacak kuyrukyıldız, güneÅŸe en yakın geçiÅŸini ise 22 Ocak 2002`de gerçekleÅŸtirecek.Â
Linear kuyrukluyıldızı, Aralık ayı ortasından Ocak ayı sonuna kadar sadece güney yarımkürede gözlenebilecek.
Işık kirliliğine uğramamış bir alanda çıplak gözle veya küçük bir el dürbünüyle gözlenebilecek bu kuyrukluyıldızın geçişi, Türkiye`den en iyi 7-8 Aralık tarihlerinde izlenebilecek. Gözlem yapabilmek için en uygun zaman ise saat 18.00.
Linear kuyrukluyıldızı, gökyüzünün güneybatısında Fomalhaut parlakyıldızı ile Mars Gezegeni`nin soluna bakıldığında görülen üçüncü parlak yıldız olan Dithda`ya en yakın yerde bulunuyor.Â
Gökyüzünde zaman zaman parlak bir baÅŸ ve uzun bir kuyrukla gözlenen bu gök cisimlerine kuyrukluyıldız adı veriliyor.Â
Buz, toz ve kaya parçalarından oluşan kuyrukluyıldız çekirdeği, kirli bir kar topunu andırıyor. Çekirdek, güneşten çok uzaklarda, uzayın dayanılmaz soğuğunda, ömrünün büyük bir kısmını sanki uykuda geçirir. Kuyrukluyıldız, güneşe iyice yaklaştığında başın yanı sıra güneşe ters yönde bir kuyruk oluşturur. Güneş, kuyrukluyıldızın başındaki toz ve gazları projektör gibi aydınlatarak, kuyrukluyıldızı görünür hale getirir. Güneşten gelen yüksek enerjili mor ötesi ışınım,floresan gibi ışık üreten diğer mekanizmaların da devreye girmesini sağlar.
GEMİNİ GÖKTAŞI YAĞMURU
Gemini göktaşı yaÄŸmuru ise her yıl 9-19 Aralık tarihleri arasında meydana geliyor. Göktaşı yaÄŸmurunun en ÅŸiddetli yaÅŸanacağı zaman aralığı ise 13 Aralık`ı 14 Aralık`a baÄŸlayan gece olacak. Saat 01.00 sıralarında dahafazla göktaşı izlenebilecek.Â
Göktaşlarının adeta geliyormuş gibi gözüktüğü Gemini takımyıldızı,İstanbul`da gece 22.00`de yeterli yüksekliğe erişecek. Gece yarısı ufuktan yüksekliği 65 dereceyi bulan bölge sabaha kadar izlenebilecek.
 Saatte 80-90 göktaşının bulunduğu bu yağmur sırasında göktaşları atmosfere saniyede 35 kilometrelik bir hızla girecek. Göktaşı yağmuru şehir ışıklarından çok uzak, olabildiğince karanlık bir yerde, açık havada izlenebiliyor.
Güneş sistemi için çok değişik yörüngelerde dolaşan her türlü kayaparçası ``göktaşı`` olarak tanımlanıyor. Yılın belirli gecelerinde kayan yıldızların sayısının çoğalmasıyla da ``göktaşı yağmuru`` meydana geliyor.
HALKALI GÜNEŞ VE GÖLGELİ AY TUTULMALARI
Bu arada, Aralık ayında gökyüzünde halkalı güneÅŸ ve gölgeli ay tutulmaları da yaÅŸanacak. Ancak, bu tutulmalar Türkiye`den izlenemeyecek.Â
14 Aralık`ta gerçekleştirilecek halkalı güneş tutulması sadece Pasifik Okyanusu`nun kuzeyi, Nikaragua ve Costa Rika`da, 30 Aralık`ta yaşanacak gölgeli ay tutulmasının tamamı ise Asya`nın doğusu, Avustralya ve ABD`den gözlenebilecek
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi internet sayfasından yer alan ve ODTÜ Amatör Astronomi Topluluğu`nun verdiği bilgilere göre, Linear C/2000 WM1 kuyrukluyıldızı, güneş sistemine ilk kez girdiği biçimde gökyüzünde olacak. Kasım ayının sonunda geçişe başlayan kuyrukluyıldız, Aralık ayı ortasına kadar sadece kuzey yarımkürede görülebilecek.
Bu ay dünyanın 49 milyon kilometre uzağından geçiÅŸ yapacak kuyrukyıldız, güneÅŸe en yakın geçiÅŸini ise 22 Ocak 2002`de gerçekleÅŸtirecek.Â
Linear kuyrukluyıldızı, Aralık ayı ortasından Ocak ayı sonuna kadar sadece güney yarımkürede gözlenebilecek.
Işık kirliliğine uğramamış bir alanda çıplak gözle veya küçük bir el dürbünüyle gözlenebilecek bu kuyrukluyıldızın geçişi, Türkiye`den en iyi 7-8 Aralık tarihlerinde izlenebilecek. Gözlem yapabilmek için en uygun zaman ise saat 18.00.
Linear kuyrukluyıldızı, gökyüzünün güneybatısında Fomalhaut parlakyıldızı ile Mars Gezegeni`nin soluna bakıldığında görülen üçüncü parlak yıldız olan Dithda`ya en yakın yerde bulunuyor.Â
Gökyüzünde zaman zaman parlak bir baÅŸ ve uzun bir kuyrukla gözlenen bu gök cisimlerine kuyrukluyıldız adı veriliyor.Â
Buz, toz ve kaya parçalarından oluşan kuyrukluyıldız çekirdeği, kirli bir kar topunu andırıyor. Çekirdek, güneşten çok uzaklarda, uzayın dayanılmaz soğuğunda, ömrünün büyük bir kısmını sanki uykuda geçirir. Kuyrukluyıldız, güneşe iyice yaklaştığında başın yanı sıra güneşe ters yönde bir kuyruk oluşturur. Güneş, kuyrukluyıldızın başındaki toz ve gazları projektör gibi aydınlatarak, kuyrukluyıldızı görünür hale getirir. Güneşten gelen yüksek enerjili mor ötesi ışınım,floresan gibi ışık üreten diğer mekanizmaların da devreye girmesini sağlar.
GEMİNİ GÖKTAŞI YAĞMURU
Gemini göktaşı yaÄŸmuru ise her yıl 9-19 Aralık tarihleri arasında meydana geliyor. Göktaşı yaÄŸmurunun en ÅŸiddetli yaÅŸanacağı zaman aralığı ise 13 Aralık`ı 14 Aralık`a baÄŸlayan gece olacak. Saat 01.00 sıralarında dahafazla göktaşı izlenebilecek.Â
Göktaşlarının adeta geliyormuş gibi gözüktüğü Gemini takımyıldızı,İstanbul`da gece 22.00`de yeterli yüksekliğe erişecek. Gece yarısı ufuktan yüksekliği 65 dereceyi bulan bölge sabaha kadar izlenebilecek.
 Saatte 80-90 göktaşının bulunduğu bu yağmur sırasında göktaşları atmosfere saniyede 35 kilometrelik bir hızla girecek. Göktaşı yağmuru şehir ışıklarından çok uzak, olabildiğince karanlık bir yerde, açık havada izlenebiliyor.
Güneş sistemi için çok değişik yörüngelerde dolaşan her türlü kayaparçası ``göktaşı`` olarak tanımlanıyor. Yılın belirli gecelerinde kayan yıldızların sayısının çoğalmasıyla da ``göktaşı yağmuru`` meydana geliyor.
HALKALI GÜNEŞ VE GÖLGELİ AY TUTULMALARI
Bu arada, Aralık ayında gökyüzünde halkalı güneÅŸ ve gölgeli ay tutulmaları da yaÅŸanacak. Ancak, bu tutulmalar Türkiye`den izlenemeyecek.Â
14 Aralık`ta gerçekleştirilecek halkalı güneş tutulması sadece Pasifik Okyanusu`nun kuzeyi, Nikaragua ve Costa Rika`da, 30 Aralık`ta yaşanacak gölgeli ay tutulmasının tamamı ise Asya`nın doğusu, Avustralya ve ABD`den gözlenebilecek