İsmail SARI / isari@hurriyet.com.tr | Fotoğraflar:Turgut Timoçin, Alamy
'Kelle avcılarının' arasında çılgın bir Türk... Öyle şeyler yaşadı ki, çok şaşıracaksınız...
Turgut Timoçin, optik sektöründe mağazacılık yapıyor. Bugüne kadar 50’den fazla ülke ve 120’den fazla şehir gördü. Turistik yerlere gitmektense kabilelerin izlerini sürüyor. İzlediği bir belgesel ya da gördüğü bir fotoğraf yola çıkması için yeterli...
Omo Vadisi’nde artık yok olma eşiğine gelmiş kabileleri de gezdi, kelle avcıları olarak bilinen insanların hayatlarına da tanık oldu. İşte detaylar...
Klasik Avrupa ya da Asya gezilerinden ziyade sizi kabilelerin yaşam tarzlarını araştırmaya iten nedir?
- Tarih, arkeoloji ve bu tip kabilelerin yaşam tarzlarına meraklı biriyim, çok seviyorum. Ayrıca bu bölgeler fotoğraf açısından çok zengin. Bunların dışında artık kabilelerin kültürleri yok oluyor. Halbuki bu insanlar mutlu mesut yaşıyor ama biz onları kendimize benzetmeye çalışıyoruz.
- Tarih, arkeoloji ve bu tip kabilelerin yaşam tarzlarına meraklı biriyim, çok seviyorum. Ayrıca bu bölgeler fotoğraf açısından çok zengin. Bunların dışında artık kabilelerin kültürleri yok oluyor. Halbuki bu insanlar mutlu mesut yaşıyor ama biz onları kendimize benzetmeye çalışıyoruz.
Kültürleri yok oluyor derken, ne gibi kötülük yapıyor olabiliriz ki...
- Örneğin bazı kabileler çıplak ya da yarı çıplak geziyorlar ve utanmaları için de hiçbir neden yok. Çünkü yaşam tarzları öyle. Dışarıdan bir takım başka insanlar geliyor ve “Ayıp!” diyor. Ne ayıbı? Onlar bunun ayıp olduğunu bilmiyorlar ki...
- Örneğin bazı kabileler çıplak ya da yarı çıplak geziyorlar ve utanmaları için de hiçbir neden yok. Çünkü yaşam tarzları öyle. Dışarıdan bir takım başka insanlar geliyor ve “Ayıp!” diyor. Ne ayıbı? Onlar bunun ayıp olduğunu bilmiyorlar ki...
Gerçekten mi?
- Öyle... Burada insanların en büyük mutluluğu neydi biliyor musun? Kabiledeki yaşlı bir birey beni kolumdan tutarak palmiye ağacına götürdü. Kol büyüklüğünde kırmızı bir çiçek gösterdi. Onu gördüğü için nasıl mutlu anlatamam...
- Öyle... Burada insanların en büyük mutluluğu neydi biliyor musun? Kabiledeki yaşlı bir birey beni kolumdan tutarak palmiye ağacına götürdü. Kol büyüklüğünde kırmızı bir çiçek gösterdi. Onu gördüğü için nasıl mutlu anlatamam...
Hangi bölgedeki kabileler sizde daha çok iz bıraktı?
- Etiyopya’da Omo Vadisi dünyadaki insan yapısı anlamında en enterasan yer. Burada Mursi, Arbero, Hamer, Karo, Benna, Ari, Bume, Surma, Afar (Danakil), Dorze, Kanso, Kwegu, Tsemey, Bodi, Dassanech ve Turkana kabileleri var. Hepsine gidemedim ama Mursi ve Hamer kabileleri gezimi unutamıyorum.
- Etiyopya’da Omo Vadisi dünyadaki insan yapısı anlamında en enterasan yer. Burada Mursi, Arbero, Hamer, Karo, Benna, Ari, Bume, Surma, Afar (Danakil), Dorze, Kanso, Kwegu, Tsemey, Bodi, Dassanech ve Turkana kabileleri var. Hepsine gidemedim ama Mursi ve Hamer kabileleri gezimi unutamıyorum.
İnce bir postu yatak olarak kullanıyorlar ve bidonlarda su stokluyorlar. Hepsinin kadın erkek fark etmeksizin sırtlarında silah var. İç savaştan kalan silahlar hâlâ duruyor. Hükümetten belli paralar karşılığında mermi satın alıyorlar.
Para da hayatlarına girince, seni gezdiren rehber senden para alıyor ve kabilelere dağıtıyor. İkinci gidişimde büyük bir kurnazlık yaptım. Eminönü'ne gidip, imitasyon bilezikler, kolyeler, yüzükler aldım.
Fotoğrafa olan bu merak ne zaman başladı?
- Yeni sayılır. Yanımda çalışan bir usta vardı ve kuş fotoğrafçısıydı. Bana bir gün “Neden fotoğraf çekmiyorsun?” diye sordu.
- Yeni sayılır. Yanımda çalışan bir usta vardı ve kuş fotoğrafçısıydı. Bana bir gün “Neden fotoğraf çekmiyorsun?” diye sordu.
Sizi en çok hangi kabile etkiledi?
- Mymmar sınırına yakın Longwa bölgesinde Konyak kabilesi var. Bu kabile düşman oldukları kabilelerden yakaladıklarının kafasını kesiyor. Özetle kelle avcıları...
- Mymmar sınırına yakın Longwa bölgesinde Konyak kabilesi var. Bu kabile düşman oldukları kabilelerden yakaladıklarının kafasını kesiyor. Özetle kelle avcıları...
Gittiğiniz bölgeler çok az bilenen yerler olunca konaklamayı nasıl yapıyorsunuz, otel oluyor mu oralarda?
- Otel yok... Örneğin Siberud’da bir şifacının izini sürüyorduk. Evine konuk olduk. Akşam oldu artık uyuyacağız. “Tamam yatın” dedi. Yatacağız nerede? Yatacak hiçbir yer yok. Ne kapı var ne de pencere... Evin dışında yere tahta koymuş “Burada yatacaksın” dedi.
- Otel yok... Örneğin Siberud’da bir şifacının izini sürüyorduk. Evine konuk olduk. Akşam oldu artık uyuyacağız. “Tamam yatın” dedi. Yatacağız nerede? Yatacak hiçbir yer yok. Ne kapı var ne de pencere... Evin dışında yere tahta koymuş “Burada yatacaksın” dedi.
Tuvalet zaten yok. Ormana gidiyoruz. El yüz yıkama, duş ihtiyacı dereden yapılıyor. Hemen hemen her seyahatimde böyle şeylerle karşılıyorum. Yapacak bir şey yok. Bunları bilerek yola çıkıyorum.
İnsanlar sizce neden buraları görmeli?
- Omo Vadisi’nde şimdi baraj yapımı projesi var. Bu baraj yapılınca o bölgenin bir bölümü sular altında kalacak. Oradaki kabileleri başka bir bölgeye taşıyacaklar. Şehir ya da kasaba... Ne oldu? Bitti kültür. Sonra buraya gidenler kabilelerle ilgili küçük şov izleyip geri dönerler. Özellikle gençler paranızı biriktirin ve hayat eskisi gibi tamamen düzene girdiğinde yola koyulun çok şey katacak size bu geziler.
- Omo Vadisi’nde şimdi baraj yapımı projesi var. Bu baraj yapılınca o bölgenin bir bölümü sular altında kalacak. Oradaki kabileleri başka bir bölgeye taşıyacaklar. Şehir ya da kasaba... Ne oldu? Bitti kültür. Sonra buraya gidenler kabilelerle ilgili küçük şov izleyip geri dönerler. Özellikle gençler paranızı biriktirin ve hayat eskisi gibi tamamen düzene girdiğinde yola koyulun çok şey katacak size bu geziler.