Avrupa'nın ortasında özgür bölge! Birkaç genç bir araya gelerek kurdular, ilginç yasakları var...

Kasabanın girişinde “Şu an Avrupa Birliği topraklarına veda ediyorsunuz” yazan bir tabela mevcut. Hatta burada koşmak, fotoğraf çekmek ve araba kullanmak yasak… İşte Avrupa’nın ortasındaki özgür kasaba Christiania’nın ilginç hikâyesi…

1971 yılında bir grup sanatçı ve genç terk edilmiş bir bölgeyi işgal ettiler. Avrupa Birliği’nin kurallarını tamamen reddettiler ve burada yalnızca kendi oluşturdukları kuralların geçerli olması için direndiler. Ortak amaçları; ruhsal ve fiziksel kirlilikten uzaklaşmak! Peki, bağımsız ilan edilen bu bölge nerede? Danimarka’nın başkenti Kopenhag’ın en ünlü bölgelerinden biri olan Christiania’da…

Tahmin edeceğiniz gibi bu istekleri ve amaçları hiç de kolay gerçekleşmemiş. 40 yıl boyunca Christiania’nın yerlileri ile hükümet arasında pek çok kavgalar ve çatışmalar yaşanmış. Fakat Christianialılar davasından hiç vazgeçmemişler.

Nisan 2011’de Danimarka hükümeti ile Christiania’nın geleceği hakkında görüşmeler devam ettiği için Christiania halkı geçici olarak bu bölgeyi kapatıp sonra tekrar açmışlar. Tüm bu zorlu mücadelelerin sonunda ise, Temmuz 2012’de resmi olarak ‘Freetown Christiania’ (Özgür Bölge Christiania) kurulmuş.

Avrupa'nın tam ortasında ama Avrupa'dan bağımsızAvrupa Birliği’nin kurallarını reddeden, kendi kurallarını uygulayan bu bölgenin Kopenhag ile sınırları nasıl ayrılıyor? Tek bir adımla gerçekten tüm kurallar değişiyor mu?

Çok meraklandırmadan cevabımı vereyim, ‘Christiania’ tabelası ile bu sınırlara girdiğini ve ‘Şu anda Avrupa Birliği’ne giriyorsunuz’ tabelası ile artık bu sınırlardan çıkıp tekrar Kopenhag’a geri döndüğünü anlıyorsunuz.

Christiania’ya adım attığınızda müzik, resim gibi pek çok sanat dalının ve sporun ön planda olduğunu görebilirsiniz. Burada birbirinden renkli graffitilerin süslediği duvarlar, organik kafeler ve marketler, konser alanları, sanat galerileri de var.

Özgür bir bölge yaratalım derken kendi bayraklarını ve para birimlerini oluşturmayı da ihmal etmemişler.

Bayrakları kırmızı renkte ve kırmızının üzerinde yan yana duran üç tane sarı daire var. Para birimleri ise Løn. Ama burada alışveriş yaptığınızda veya bir şeyler yemek istediğinizde Danimarka Kronu’nu kullanabiliyorsunuz.

Burada yaşamak pek kolay değil
Daha da ilginç kısmına gelecek olursam, Christiania yaklaşık 800-850 kişilik bir insan nüfusuna ve yaklaşık 400 kadar da köpek nüfusuna sahip. ‘Nasıl bu kadar az kişi olabilir?’ diye sorduğunu duyar gibiyim.

Mesela diyelim ki Christiania’yı çok sevdiniz ve artık burada yaşamak istiyorsunuz. Buradan öyle elinizi kolunuzu sallayarak, parasını verip ev satın almak mümkün değil. Hatta köpek sahiplenmek bile çok zorlu bir süreç, hatta yasak desem daha doğru olur.

Peki, ev satın almanın hiçbir yolu yok mu? İsterseniz bunun için başvuruda bulunabilirsiniz. Tabii uzun bir başvuru listesine girip değerlendirilmeye alınmaya hazırsanız… Yani anlayacağınız, Christiania’nın yerlisi hepimize ‘Bırakın da biz sahip olduğumuz düzeni ve birliği korumaya devam edelim. Siz de istediğiniz zaman gelin ama sadece gezin!’ diyor.

Bu kurallara dikkat!
Christiania’nın en ünlü kısmı Pusher Street (Pusher Sokağı) girişindeki ‘Green Light District’ panosu buraya gelenleri üç temel kuralla karşılıyor.

Eğlen, koşma ve fotoğraf çekme! Eğlenmene bak, çünkü burası özgür ruhlu insanların bölgesi. Koşma çünkü koşarsan polisle alakalı bir durum olduğunu düşünüyorlar ve bu onlar için tehlike çanları çalıyor demek. Fotoğraf çekmek ise özellikle Pusher Street’te yasak…

En hassas oldukları yasaklardan biri de hırsızlık. Hırsızlık yapanlar yaka paça sınır dışı edilip Kopenhag’a geri yollanıyor. Kendi kurallarımızı kendimiz koyarız derken çok ciddiler. Yukarıda bahsi geçen üç yasağın yanı sıra şiddet, silah taşımak ve araba kullanmak da yasak.

Bir Christiania geleneği
25 Aralık günü, yani Noel zamanı evsizler, yalnız yaşayanlar, hasta olan veya kutlama için imkânı olmayan insanlar için müzisyenleri ayarlıyorlar, yemekler hazırlıyorlar ve büyük bir salonu süsleyerek her şeyi partiye hazır hale getiriyorlar.

Her yıl özenle hazırladıkları bu parti başta bu bahsettiğim insanlar için yapılsa da, kapıları her zaman herkese açık…

Dünyada Christiania gibi sıra dışı birçok yer var. Bazısı haritada bile görülmüyor. Hatta bir köyün yüzölçümü kadar toprakları var. İşte hayal dünyasından bir adım öteye geçen insanların ilan ettiği o ülkeler.

HUTT RİVER PRENSLİĞİ
21 Nisan 1970'te Leonard Casley adında bir çiftçi tarafından Avustralya'dan ayrılarak 75 kilometrekarelik tarım toprakları üzerinde kurulan bir mikro ulustur. Batı Avustralya'da, Perth şehrinin 595 km kuzeyinde yer alan bağımsız mikro ulusun toprakları Hong Kong kıyaslanabilecek miktardadır. Prenslik, aynı zamanda Kalbarri Milli Parkı'na da yakın bir konumda bulunuyor. Leonard Casley, Northampton yakınında büyük bir çiftlik satın alır. Bölgedeki bitki örtüsü, sadece koyun veya sığır ya da sadece sığır yetiştiriciliği için uygundur. Yağmurların yeterli olduğu yıllarda, iyi beslenen koyunların yünleri bol ve kaliteli olmaktadır. Diğer çiftçilerin de aynı şekilde kaliteli yün üretmeleri sebebiyle, hedeflenen fiyata ulaşılamayıp, kar düşük kalacaktır. Yeterli yağmurun olmadığı yıllarda, koyunlar iyi beslenememekte, yün nitelik ve nicelik olarak düşük olmaktadır.

Leonard Casley bu durumdan kurtulmak ister. Bir sulama programı uygular ve tahıl eker. Leonard Casley'in iyi bir ürün elde ettiği ilk yılda, Batı Avustralya'nın tahıl ambarındaki diğer çiftlikler de iyi mahsul elde etmişlerdir. Bunun üzerine üretim miktarını kısıtlayan bir kota yasası çıkartılır. Leonard Casley gelirinin yüzde 10'unu kaybeder. Buna karşılık yasal yollarla hakkını aramak ister, fakat yargıçların yasaları değiştirme yetkileri olmaması nedeniyle kendisine yardımcı olamamalarından dolayı davaları kaybeder. Leonard Casley hayal kırıklığı ile Avustralya mahkemelerinde adalet arar. Avustralya Anayasasında, faydalanabileceği bir takım yasal boşluklar mevcuttur. Bu gerçeği Leonard Casley kullanır. 1970'de, kendisine ait tarım istasyonu ile Avustralya'dan kopar ve "Hutt River Province"i kurarak bağımsızlığını ilan eder.

SAUGEAİS CUMHURİYETİ
1947 yılında bir şaka olarak Fransa-İsviçre sınırında kurulan devlet, 11 kasabadan oluşuyor. Günümüzde kendi tasarladıkları kimlik kartları verip, resmi pullar vs. satan, popüler bir turistik cazibe merkezidir.

ATLANTİUM İMPARATORLUĞU
Avustralya'ın Sidney şehrindeki bir apartman dairesinde George Cruickshank tarafından kurulan bir mikro devlettir. Devlet kurma fikrinin 30 yıl öncesine dayandığını dile getiren Kral George, “15 yaşında ailem bana ‘Dünyanın gidişatını beğenmezsen kendi yolunu çiz’ diye telkinde bulundu. Önceleri siyasi parti kurmayı düşündüm. Ancak daha sonra bu fikrimden vazgeçerek iki kuzenimle kendi devletimi kurdum” der. Atlantium, Avustralya'dan bağımsız değildir. 2008 yılı verilerine göre, tüm dünyadan 1200'den fazla vatandaşı var. Fotoğraf: Resmi web sitesi

LA BOİRİE KONSOLOSLUĞU
Fransa'da 2006 yılında Phillipe, Pascal ve Sebastien isimli Fransız tarihine, coğrafyasına ve politikaya meraklı 3 kafadar tarafından kurulan "konsolosluk" 7 hektarlık alanda faaliyet gösteriyor. Konaklama ve sabah kahvaltısı imkânı sunan turistik bir tesis gibi de düşünülebilecek mikro ulus, kendi takvimine ritüellerine vs. sahip. Sık sık partiler ve balolar düzenleniyor. Bu ulus eko-vatandaşlığı ve hazcılığı savunuyor.

MOLOSYA
Nevada eyaletinde yaşayan Kevin Baugh adındaki ABD vatandaşı, satın alıp 1977 yılında kendi cumhuriyetini ilan ettiği Molosya adını verdiği 25 bin metrekarelik toprakta 'Devlet Başkanı' olarak yaşamını sürdürüyor. Baugh, Molosya adının İspanyolca 'küçük kayalık tepe' anlamına gelen 'morro' sözcüğünden türediğini belirtiyor. Fantezi nitelikli bir mikro ulus olan Molosya’yı ziyaret etmek için pasaport gerekiyor ve ‘ülkeye’ giriş yapan turistlerin pasaportuna ‘Molosya Cumhuriyeti’ damgası vuruluyor. Molosya’nın başkanlık sarayı, tahmin edilebileceği gibi Kevin Baugh’un evi. Molosya’nın nüfusu birkaç köpek dâhil 34 kişi. Ülkede bir de kedi yaşıyor ama Devlet Başkanı Kevin Baugh, güvensiz ve etrafı provake edici bulduğu kediye vatandaşlık vermediğini söylüyor.

Baugh, Molosya’yı 1977’de 15 yaşındayken kurmuş, 1999 yılında ise kendi başkanlığını ilan etmiş. Kevin Baugh, bir meclisin varlığını zorunlu kılan bir anayasası olsa da “iç karışıklıklar ve sınırın dışından gelen müdahaleler nedeniyle” diktatörlük yapmak zorunda olduğunu söylüyor. Molosya, kendi bankası, hapishanesi ve postanesinin yanı sıra; donanma, deniz akademisi, demiryolu, uzay programı (oyuncak bir roketten oluşuyor), ölçüm sistemi ve milli bayramlara da sahip. Bu parodi ‘ülke’yi ziyaret eden çok sayıda turist, ilginç deneyimlerini çektirdikleri fotoğraflarla bol bol sosyal medyada paylaşıyor.

SEBORGA PRENSLİĞİ
Seborga Prensliği, İtalya topraklarının Fransız sınırına yakın bir bölgesinde bulunan bir prensliktir. Bu prenslik 954 tarihine kadar uzanıyor. Tarih boyunca birleşik İtalya'nın resmi anlamda asla bir parçası olmayan bu mikro ulus, Giorgio Carbone liderliğinde, 1963 yılından itibaren bağımsızlık iddiasını güçlü biçimde dile getirmeye başladı.

Yöre halkı tarafından yönetici seçilen Carbona, "1. Giorgio" unvanıyla 2009 yılına kadar yönetimde kaldı. Luigino isimli para birimi 1994-1996 yılları arasında hiçbir hukuki geçerliliği olmamasına karşın bölge içinde kullanılmıştır. Son nüfus sayımına göre 320 vatandaşı vardır.