Demiryolunda varılan yer değil, yolun kendisi tatil

Oğlum küçükken arabalar kadar oyuncak trenlerle de oynamayı severdi. İstanbul’da metroya binip bir istasyondan diğerine gidip geri döndüğümüzü ya da İstiklâl Caddesi’nde ve Moda’da aynı gün içinde birkaç kere tramvaya bindiğimizi gülerek hatırlıyorum şimdi. Brüksel gezimizde Brüj’e otobüsle gitmek yerine trene binmeyi tercih ettim. Birlikte yapacağımız ilk tren seyahatinin fotoğraf ve anı albümümüzde yerini almasını istiyordum. Bu yolculuk bana iki çocuğun tren yolculuğu macerasını anlattığım ‘Pelin ve Çınar’ın Gezi Rehberi-İlk Tren Yolculuğu’ kitabımı (abm Yayınları) yazmam için ilham bile oldu.

Sabah erkenden hazırlanıp şehrin en kalabalık istasyonu olan Brüksel Kuzey İstasyonu’ndan bilet aldık. Görevli pusetimizi gördüğü için kapıya yakın bir koltuk seçmemize yardımcı oldu. Böylece puseti katlayarak bavulların konduğu raflara yerleştirebilecektik. Trene binmeden bir gece önce uyku saatinde birlikte gar, istasyon, tren çeşitlerini araştırıp, yolculuğumuz ve göreceklerimiz hakkında detaylı bilgi vermiştim. İstasyonda tren saatini beklerken heyecanla etrafında olup bitenleri izliyordu oğlum. Tren saatlerinin, peron ve destinasyonlarının gösterildiği ışıklı büyük panoları, ellerinde bavulları ve çantalarıyla trene yetişmek için koşturan yolcuları, bir köşede kahvesini içip gazetesini okuyanları ve birkaç dakikada bir düdüklerini öttüren istasyon görevlilerini izlerken adeta büyülenmişti. İstasyondan trende okumak için bol çıkartmalı bir çocuk dergisi ve atıştırmalık aldık. Yolculuk sırasında dörtlü ve ortasında masa bulunan koltuklara oturduk.

Kitaplarda gördüğü için heyecanla kondüktörün biletimi onaylamasını bekleyen oğlumu mutlu etmek için kondüktörü bulup biletimi onaylattım. Oğlum o bileti şimdi kitap ayracı olarak kullanıyor.

Sonra farklı şehirlerde de trenle seyahat etmeye devam ettik. Londra’dan Oxford’a, İstanbul’dan Eskişehir’e pek çok tren yolculuğu yaptık. Şimdi hayalimiz trenle Kars’a gitmek.

Tren yolculukları çocuklar için hem çok eğlenceli hem de oldukça öğretici. Keyifli bir tren yolculuğu için işinize yarayacağını düşündüğüm 10 önerim var! Binmeden tuvalete gidin.

Binmeden tuvalete gidin

Bebekle seyahat ediyorsanız bebeğinizin altını değiştirip trene öyle binin. Özellikle uzun yolculuklarda trenlerdeki tuvaletler her zaman çok temiz kalmayabiliyor. Trende tuvalete gitmeniz gerekirse diye yanınızda ıslak mendil ve bebekler için de tek kullanımlık alt açma örtüsü almayı unutmayın. Yataklı trende kompartımanda kalacaksanız seyahat tipi lazımlıklar işinize yarayacaktır.

Koltuğunuzu önceden seçin

Eğer ailecek tren yolculuğu yapacaksanız bilet alırken önlü arkalı oturmak yerine ortasında masa bulunan dörtlü koltuklardan seçin ya da sadece ailenizle baş başa yolculuk edebileceğiniz bir kompartman alın. Her iki durumda da masa hem rahat yemek yemenizi hem de çocukların etkinlik yapmasını ve oyun oynamasını kolaylaştırıyor.

Sırt çantasıyla yola çıkın

Şehirler arası bir yolculuk yapıyor ve trene bavulunuzla biniyorsanız ihtiyaç duyacağınız eşyaları ayrı bir sırt çantasına koyup yanınıza alın. Bavulların konduğu geniş alanla koltuğunuz arasında mesafe olabilir ve bu şekilde zaman kaybetmeden ihtiyacınızı giderirsiniz. Bu çantaya çocuğunuz için yedek kıyafet ve sevdiği birkaç oyuncağı eklemeyi unutmayın.

Trende piknik yapın

Trenlerde yiyecek ve içecek satılsa da eğer paketli gıdaları tercih etmiyorsanız yolculuk öncesi sağlıklı atıştırmalık hazırlayın. Ceviz, badem ve fındık, ev yapımı tarçınlı kek ve mahlepli tuzlu kurabiye çantamızın vazgeçilmezleri. Tren yolculuğumuz uzun sürecekse termosta bardakla içilebilecek çorba ve soğuk da yenebilecek sebzeli mücver de listemize ekleniyor. Eski bir mutfak bezini örtü yapıyorum, herkesin önüne de renkli peçeteler koyuyorum. Böylece keyifli bir piknik ortamı yaratıyorum. Kendiniz için de çay veya kahveyi termosunuza koymayı unutmayın. Çocuklar huysuzlandığında sıcak çikolata sürprizimi yapıyorum. Termosta taşıdığım sıcak süte birkaç parça çikolata atıyorum o kadar.

Etkinlik saati planlayın

Sırt çantanızda resim yapmak için defter ve boya kalemleri de olsun. Yolda birlikte yapabilirsiniz. Etkinlik kitapları da iyi vakit geçirmenizi sağlar. Oğlum çıkartmalı kitaplarla uzun süre oyalanmıştı. Küçük parçalı oyuncakları, kaybolduğunda ağlama krizine sebep olabilir diye tercih etmemiştik. Ancak birkaç oyuncak araba, mıknatıslı parçalar ya da süper kahramanlar çantamızdaydı.

Ailece zaman geçirin

Başta UNO ve eşleştirme kartları olmak üzere kart oyunları tren yolculuklarımızın vazgeçilmezi. Kelime oyunlarını da zevkle oynuyoruz. Cep telefonu uygulamalarından faydalanarak yasaklı kelimeleri kullanmadan seçtiğimiz kelimeyi anlatma, bir kelimeyi çizerek anlatma gibi oyunları oynarken eğleniyoruz. Aynı harfle başlayan cümle yazma oyunuysa (Denizin derinliklerindeki dev denizanası dalgın dalgın düşünüyordu) hem kelime dağarcığını geliştiriyor hem de yazma pratiği sağlıyor. Seyahat öncesi yolda göreceğimiz şeylerin bir listesini yapıp seyahat bingosu da oynuyoruz. Bu şekilde etrafa bakmış, geçtiğimiz güzel yerleri fark etmiş oluyorlar. Tablet götürecekseniz internetin çekmemesi ihtimaline karşı izleyeceğiniz filmleri önceden indirin ve kulaklıkla taşınabilir şarjınızı dolu olarak çantanıza koyun.

Trenle ilgili kitaplar okuyun

İlk defa trene binecekseniz bu yolculuğu anlatan kitaplar okuyabilirsiniz. Çocuklar lokomotif, kondüktör, makinist gibi kelimeleri öğrenirken yaşayacakları deneyim hakkında da bilgi sahibi olabilirler. Daha büyük yaşlarsa trenle ilgili macera kitaplarını severek okuyacaktır. Benim yazdığım ‘Pelin ve Çınar’ın Gezi Rehberi–İlk Tren Yolculuğu’ dışında ‘Ayşegül Trene Biniyor’ (YKY, 4-8 yaş), ‘Hareketli Tren’ (İş Bankası Kültür Yayınları, 2-4 yaş), ‘Demiryolu Çocukları’ (Kırmızı Kedi Çocuk, 9-12 yaş) kitaplarını öneririm.

Uyku saati için hazırlıklar önemli

Çocuğunuz trende öğle uykusu uyuyacaksa yanınıza ince bir müslin ya da battaniye alın. Bunu hem katlayıp yastık yapmak hem de üstünü örtmek için kullanabilirsiniz. Uyku oyuncağı varsa onu da almayı unutmayın. Yataklı bir vagonda seyahat ediyorsanız gece üşüme olasılığına karşı kalın bir polarla sıcak tutan çoraplar çantanızda olsun. Oğlumun küçük yastığı da hep çantamızda oluyor. Yataklı trende seyahat edecekseniz çocuğunuza uyku zamanı kitap okumak için yanınıza okuma ışığı almalısınız.

Yeni şeyler öğrenmek için fırsat yaratın

Uzun süren tren yolculukları yeni şeyler öğrenmek, denemek için de güzel bir fırsat olabilir. Bir seyahatimizde yanıma sihirbazlık kutusu aldım ve küçük kırmızı topları ‘abra kadabra’ diyerek yok etmeye çalıştık. Bir başka seyahatteyse kare şeklinde desenli origami kağıtları aldım ve hep birlikte video izleyerek kâğıttan kurbağa yapmayı denedik. Bir sonraki seyahat için planım minik çubuklarla yapılan zekâ sorularını çözmeyi denemek. Herkesin ilgisini çeken konularda soru listesi hazırlayıp bilgi yarışması da yapıyoruz. Dünyanın hareketleri, geri dönüşüm ya da maddenin şekilleri hakkında hazırladığım sorularla çaktırmadan okulda öğrenilenleri de tekrar etmiş oluyoruz.

Yol haritanız olsun

Eğer uzun bir tren yolculuğu yapacaksanız bir yol haritası kullanın, hangi şehirleri geçtiğinizi, hangi duraklarda durduğunuzu birlikte takip edip işaretleyin. Gördüğünüz yerlerle ilgili ilginç bilgileri paylaşabilir, bunları haritaya not edip sonrasında anı defterinde saklayabilirsiniz.