Dalgaları da güzel mutfağı da

Çocukların eline boya kalemi ve kâğıt verin; doğada gördüklerini çizmelerini isteyin. Yaptıkları resmin İrlanda kırlarına benzeyeceğine emin olabilirsiniz. Yemyeşil dere tepe, alabildiğine çayır çimen, benek benek kuzu koyun, inek... Bir tek dağların arasından doğan o güneş yok. Onun yerine, yağmuru da siz hayal edin. Uzun süre yağdıktan sonra toprak kokusu havaya yükselir ya... İşte öyle kokuyor Kuzey İrlanda.

İngiltere’nin komşusu o güzel adanın kuzeyindeki bu ülkeyi, aslında Türkiye’den yıllardır takip ediyoruz. Ama onu bir başka konu üzerinden, Kuzey İrlandalıların ‘Dertler- Troubles’ diye isimlendirdiği dini-siyasi iç çekişme ve terör sarmalını izleyerek anlamaya çalışıyoruz.

Özellikle 1970 ve 1980’lere hâkim olan, üç binden fazla insanın yaşamını yitirdiği bu çatışmalı dönem, 1998’de, İngiltere ve Kuzey İrlanda’daki tarafların bir araya geldiği ‘Hayırlı Cuma’ Antlaşması’yla büyük ölçüde geride kaldı. Ülke o günden bu yana bir soluk aldı; toparlanıp ayağa kalktı. Şimdi kendilerini dünyaya anlatmak istiyorlar.

Anlatacakları çok şey var doğrusu. Evvela, doğal güzellikleri... Birçokları, her yeri olduğu gibi, Kuzey İrlanda’yı da bahar ve yaz aylarında gezmenizi önerecektir. Ama buranın tadı aslında tam da sonbahar-kış aylarında çıkıyor. Bu coğrafyanın standardı yağmur ve soğuk. Başınızın üstünde kara bulutlar toplanmış, hırçın dalgalar kıyıları döverken, ellerinize hohlayıp ısıtarak etrafı seyretmenin keyfi tarifsiz... 

Hele Belfast’tan Derry’ye giden ‘o’ trendeyseniz... Bu, ülkenin en eski hatlarından biri; başkentten başlayıp, doğu kıyılarına paralel ilerliyor; derken birdenbire vahşi bir sahile çıkıp, en kuzeyin güzel şehri, surlarla kaplı, köprülerle süslü Derry’ye varıyor. İki buçuk saat süren bu yolculuk, dünyanın en güzel tren yolculuklarından biri olarak kabul ediliyor. 

Mutfakta da iddialı bir ülke burası. Kuzey İrlanda, dünyanın yemek coğrafyasında kendine bir yer edinmeye çalışıyor. Zaten gelecek sene ülkede ‘yemek yılı’ olarak kutlanacak. Her ayın konsepti farklı. İlgilenenler için, etkinlik takviminde ocak kahvaltı, nisan damıtım, ağustos et, eylül ekmek ayı olarak geçiyor. 

Yiyip içmek de bir yere kadar, bu ülkede gönlünüzce müzik dinleyip dans edebileceğinizi unutmayın. Özellikle Belfast ve Derry’nin pub’larında eski usul İrlanda halk şarkıları dinlenip, geleneksel danslara girişiliyor. Hani Titanik’in üçüncü mevkisinde yapılan danslar gibi...

Bir hatırlatma: Titanik de zaten Belfast Tersanesi’nde inşa edilmiş. O yüzden hatıra tişörtlerde “İrlandalılar yaptı, İngilizler batırdı” yazıyor. İster istemez gülümsüyorsunuz. Bu tatlı hal, seyahatiniz boyunca üzerinizde kalıyor. Bir ülkeden başka ne beklenir?

KUZEY İRLANDA'DA NE YEMELİ NE İÇMELİ?

 Deanes EIPIC: Belfast’ta Howard Sokağı’nda kurulmasının ardından 18 ay geçmeden ilk Michelin yıldızını aldı. 29 yaşındaki şef Danni Barry, ülkenin yükselen yıldızlarından. Yörenin ürünü kırmızı ve kuzey kıyılarında yakalanan somonda özellikle iddialılar. 

 İrlanda’nın sodalı ekmeği:  Formülü adaya ait. İnsanı çocukluğuna götüren bir lezzet. Yanında getirmek isteyen için Irwin’s markasıyla da satılıyor.  

Peynir: O kadar sütten elbette peynir de yapacaklar. İnek sütünden, ale ile yıkayıp dört ay bekletilen Banagher Bold’a özel dikkat. Bunları ülkenin ücra bir köşesinde, sadece yerel ürün kullanan Dart Mountain Cheese imal ediyor.  

Et: Besi hayvancılığı çok gelişmiş. Et işleme teknikleri de. Bizim de yeni yeni geçtiğimiz ‘dry aged’ metodu ‘kuru dinlendirilen’ etler revaçta. ‘Linden’ markasıyla marketlerde de rastlanıyor.  

Tereyağı: Ülkede çok iyi tereyağı üreticileri var. Ürünlerinde deniz yosunu ve deniz tuzu da kullanan butik Abernethy markasına dikkat.  

Votka: Kuzey İrlanda’dan votka beklemezsiniz ama Barbara-Stuart Hughes çiftinin bir başına ürettiği ‘RubyBlue’ patates votkası, bu senenin Küresel Votka Şampiyonası’nda zafere uzandı.  

Viski: Dünyanın en eski ‘lisanslı’ viski damıtımevi bu ülkede. İsmi de Bushmill. Marka, girdiği her yarışmadan hâlâ ödülle dönüyor. Bu arada, ülkenin yeni cin markası ‘Shortcross Gin’e de dikkat. 

YAPMADAN DÖNÜLMEYECK 5 ŞEY

1.Çok eski bir volkanik patlama sonucu oluşmuş Giant’s Causeway’e muhakkak uğrayın. Bir zamanlar devlerin yürüdüğüne inanılan o basamakları yağmur altında seyredin. Belfast şehir merkezinden kalkan turlar (30 pound) sizi muazzam sahil boyunda gezdirmekle kalmıyor, Bushmill Viski Damıtımevi’ne de götürüyor.  

2.Game of Thrones’un en önemli setleri Kuzey İrlanda’da. Winterfell de burada, Demir Taht da… Belfast’tan hareket tüm günlük tur 40 pound. 

3.Muzaffer bir komutan gibi İrlanda kırlarından İskoçya kıyılarına bakan Dunluce Kalesi’ne tırmanın.  

4.Eski usul taksilerde Belfast şehir turuna çıkın; aksanını anlayabilirseniz, usta rehber-şoförlerden şehrin son 30 yılının dertlerle dolu tarihini dinleyin (Bir taksi 25-30 pound, iki-üç kişi için daha uygun). Siyasi mücadeleyi anlatan duvar resimlerine uzun uzun bakın.  

5.Belfast’taki Titanik Müzesi’ne gidin. Dünyanın en meşhur kazasını, her şeyin başladığı yerde öğrenin.