Bozkırın ortasında yükselen turizm kasabası Beypazarı

Beypazarı, son yıllarda turizmin canlandırılmasına yönelik projelerle birlikte turistlerin ilgi odağı oldu. Kasabayı ziyaret edenlerin sayısı sürekli artıyor. 1999’da 2 bin 501, 2002’de 40 bin, 2004’te ise 200 bin turist Beypazarı’nı gezdi. 1800’lerden günümüze ulaşan konakların restore edilmesiyle bir açık hava müzesine dönüştü Beypazarı. Bu hafta, el sanatları ve mutfağıyla da Türk kültürünün mirasçısı olan bu İç Anadolu kasabasında bir geziye çıkıyoruz.Hep Safranbolu ile karşılaştırılma durumunda kalan Beypazarı, farkını ilk başta tarihiyle ortaya koyuyor. Ankara’nın kuzeydoğusundaki kasabaya Hitit, Frig, Galat, Roma, Bizans, Selçuklu ve son olarak da Osmanlılar egemen olmuş. İpek Yolu üzerindeki yerleşim merkezlerinden biri. İlçeye ilk ismi Luwi’ler ‘Lagania’ olarak vermişler. ‘Kaya Doruğu Ülkesi’ anlamına gelen bu isim, Beypazarı’nın konumunu ifade ediyormuş. Günümüzde olduğu gibi o dönemde de çevre kentlerin ilgi odağı olan Beypazarı’nda büyük pazar yerleri kurulurmuş. Bu meşhur pazar, ilçenin ‘Beypazarı’ olarak anılmasına neden olmuş.Verimli tarım alanları, doğal su kaynaklarının zenginliği, sarp yamaçlı tepelerle çevrelenmiş korunaklı bir konumu olması, Beypazarı’nı önemli bir yerleşim yeri haline getirmiş. 500 KONAK RESTORE EDİLDİBeypazarı denince akla ilk gelen şey tarihi evleri. Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sine de konu olan Beypazarı evleri, cumbalı, üstünde guşgana adı verilen bir çatıdan oluşan iki veya üç katlı yapılar. Sokaklarda iç içe yerleşim tarzı benimsenmiş. Bu nedenle kapılar, pencereler ve guşganalar birbirine bakacak şekilde düzenlenmiş, evler ise bitişik veya birbirine yakın inşa edilmiş.Evlerin ahşap olan iskeleti tatlı kireç denilen malzemeyle sıvalı. Odalardaki kirli havayı ve nemi alan yöreye özgü bir malzeme bu. Tavan arasındaki zemin katları taştan, geri kalan kısmı ahşaptan oluşan bu evlerin girişinde demir kapılı mahzenler var. Tarih boyunca yangınlarla birçok kez harap olan Beypazarı’nda, evlerin içindeki bu mahzenler kıymetli eşyaların saklanması amacıyla kullanılmış. Bu yangınlar nedeniyle aslında binlerce yıllık tarihe sahip Beypazarı’nda, en eski konak 13. yy’a ait. Beypazarı Belediyesi beş yıldır BEYAP adlı bir proje yürütüyor. Böylece ilçedeki 3 bin 500 konaktan 500’ü restore edilerek kullanıma açıldı. Şu anda da bu çalışmalar diğer 3 bin konak için devam ediyor. Ayrıca restore edilmiş toplam 30 sokak bulunuyor. Bu sokaklar arasında yer alan apartmanlara da ahşap görüntü verilerek eski ile yeni arasında bir bütünlük sağlanmış. Pansiyon ve restoran olarak hizmet veren Münsürlerin Konağı, İnce Efendi Konağı, Hacıbostan Konağı, Müftüzade Hacı İzzet Efendi Konağı ve Mev’aların Konağı bu çalışmalar sonucunda hayata döndürülmüş önemli konaklardan. Konakların yanında, şehrin en dikkat çeken yerlerinden birisi de 200 yıllık tarihe sahip, 600 dükkanlık Beypazarı Çarşısı. Çarşı da yakında restore edilip işletmelere açılacak. Restorasyonu tamamlanmış birçok tarihi konağı barındıran Alaattin Sokak ise yöresel ürünlerin satıldığı, standların kurulduğu şehrin en gözde mekanı. Burada Beypazarlı ev hanımları yaptıkları ürünleri satıyor. MUTFAĞIN ADI İNCE TAKIMBu tarihi yolculukta, Beypazarı’nın geleneksel yemeklerinden bahsetmemek olmaz. Anadolu’nun lezzetlerini barındıran yemekleri, sunumunun inceliğinden olsa gerek ‘İnce Takım’ olarak adlandırılıyor. El yapımı tarhana çorbası, taş fırınlarda pişirilen etli güveci, parmak kalınlığında damarsız ve ince kara üzüm yaprağına sarılan etli dolması, 80 kat ince yufkadan hazırlanan baklavası ve höşmelimiyle bu zengin mutfak, tarihi konaklarda ziyaretçilere sunuluyor. Taş fırınlarda yapılan, tazeliğini bir sene boyunca koruyan, çay saatinin vazgeçilmez lezzetlerinden Beypazarı Kurusu da Türkiye’de sadece Beypazarı’nda üretiliyor. Türkiye’deki havuç ihtiyacının yüzde 60’ı Beypazarı’nda yetiştiriliyor. Havuç lokumu ve reçeli Beypazarı’nın en değerli ürünleri arasında. BEYPAZARI’NDA NERELERE UĞRAMAK GEREKİYOR?3 Hıdırlık Tepesi İlçenin tamamına hakim olan bu tepeden şehir dokusunu seyredebilirsiniz. 3 İnözü Vadisi İlçenin kuzeyinde, üç kilometre uzaktaki vadi, bitki örtüsü ve tarihi kalıntılarıyla dikkati çekiyor. İnözü Çayı’nın aşındırıcı etkisiyle iki tarafı balık sırtı görünümünde yükselen dik kayalardan oluşan vadi, doğa sporlarını sevenler için de iyi bir adres.3 Beypazarı Kültür Evi Nurettin Karaoğuz tarafından bağışlanan bir konak, 1996’dan beri Beypazarı Tarih ve Kültür Evi olarak kullanılıyor. Yerel kültürü temsil eden eserler, kıymetli madenler, antika eşyalar ve tarihi belgeler burada sergileniyor.3 Gümüşçüler Beypazarı’nın en önemli simgelerinden biri telkari gümüş işlemeciliği. Belediye binasındaki Gümüşçüler Çarşısı’nın yanı sıra şehir merkezinde de birçok gümüş mağazası yer alıyor.3 Türbeler Beypazarı’na üç kilometre uzaklıkta, İnözü Çayı’nın kenarındaki Yediler Türbesi, şehre 20 kilometre uzaklıktaki Gazi Gündüzalp Türbesi, İnözü Vadisi’ndeki Karaca Ahmet Sultan Türbesi ve Beypazarı’nın yedi kilometre kuzeydoğusundaki Kuyumcu Tekke Köyü’ndeki Karadavut Türbesi. 3 Eğriova Yaylası Ormanla çevrili bu yayla, bitki örtüsü, pınarların oluşturduğu göleti ve ahşap evleriyle ziyaretçilere doğayla baş başa kalma fırsatı sunuyor. Golf, trekking, atla gezinti gibi aktiviteler için elverişli. Her yıl Karaşar Eğriova Yayla Şenliği düzenleniyor. 3 Kimir Çayı Yöre halkının mesire alanı olarak yararlandığı çayda balık tutulabiliyor. 3 Tekke Yaylası Beypazarı’na 10 kilometre uzaktaki yayla, piknik alanı olarak kullanılsın diye tasarlanmış. Her yıl burada Piknik ve Güveç Günü düzenleniyor. 3 Kaplıca İlçe merkezine 20 kilometre mesafede, Ankara-Ayaş-Beypazarı karayolu üzerinde bulunan 700 yatak kapasiteli Dutlu Tahtalı Termal Tesisleri’nde düzenlenen banyo ve içme kürleri romatizma, deri, solunum yolu, iç salgı sistemi, böbrek ve kireçlenme gibi birçok hastalığın tedavisinde kullanılıyor. NASIL GİDİLİR?Ankara Etlik Otobüs Terminali’nden (Eski Garajlar) saat başı, Akköprü Migros’tan yarım saat arayla otobüs ve minibüsler hareket ediyor. Kendi aracıyla gidenler, Ankara-İstanbul yolu üzerinde bulunan Sincan -Yenikent yol ayrımından devam ederek, Yenikent güzergahından Ayaş-Beypazarı yoluna çıkmalı. Beypazarı, Ankara’dan 100, İstanbul’dan 320 kilometre uzaklıkta. Ulaşım için Asem-Beytaş: (312) 341 22 22, Güzel Peypazarı: (312) 341 28 23, Lüks Beypazarı Seyahat: (312) 309 63 68.NEREDE KALINIR?Pansiyon olarak hizmet veren 10’a yakın tarihi Beypazarı evinde kalabilirsiniz. İlçe merkezinde de iki otel var. Şehirden 20 kilometre uzaklıktaki Dutlu Termal Tesisleri de konaklama yerlerinden biri. Akşemseddin Otel (312) 763 01 12, Cırcırların Konağı (312) 763 00 05, İnözü Vadisi Dostlar Tesisi (312) 763 22 44, İnözü Vadisi Zindancık Tesisi (312) 763 60 08, Münsürlerin Konağı (312) 763 37 63, Müfdüzade İzzet Hoca Efendi Konağı (312) 763 10 56, Hacı Bostan Konağı (312) 763 08 37, Suluhan Pansiyon (312) 763 30 34, Dutlu Termal Tesisi (312) 763 14 20.�