Bir başka güzel Kişinev'de gece hayatı

Hep böyle olmamış mıydı zaten... Kendi el yordamımla düşe kalka öğrendiğim hayat beni nasıl eğitmişti. Önce sanata sığınarak, sonra yollara düşerek kendimi bulmamış mıydım? Diğer tanımla kendi hakkımdan gelmenin yolunu da yollara düşerek buldum. Angajmanımı yapacak halim olmadığından tur operatörüm dünya şekeri arkadaşım Asuman Dağıstanlı imdada yetişti ve kendimi Kişinev’de buldum. Çok ayak altında ve arada kalmış bir ülke. Kapitalizme geçiş sürecinde en çok zorlanan ülkelerden...

Ruslar, Almanlar, Romanyalılar ve tekrar Ruslar derken kendi olabilmeyi parasız pulsuz da olsa başarabilmiş. Ukrayna ve Romanya arasında yer alan 33 bin 700 km karelik denize kıyısı olmayan, Karadeniz'e çok yakın iki milyon nüfuslu bu ülke Rusya ve Ukrayna üzerinden Avrupa’ya aktarılan doğal gaz ve elektrik enerjisinin köprüsü konumunda... Bu yüzden stratejik önemi var.

Biraz daha tarih
‘Besarabya’ olarak bilinen Prut ve Dinyester nehirleri arasındaki bölge, çevresindeki bütün ulusların iştahını kabartmış. ’Boğdan’ olarak da biliniyor. 16'ncı yüzyılda Osmanlı'nın,1812 yılında Rusya'nın hakimiyetine girmiş. Kırım Savaşı'nda Rusya'nın yenilmesinden sonra bu defa Romanya hakimiyetine geçmiş. Fakat 1874’de Rusya burayı tekrar ele geçirmiş. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra ise tekrar Romanya hakimiyetine... 1924’de Moldova Özerk Sosyalist Cumhuriyeti kurulmuş. 1939’da Sovyetler yeniden ele geçirmiş. Nihayet 27 Ağustos 1991’de bağımsızlığını kazanmış. İnsan tarihini okurken gerçekten Şükür bitti..

Kişinev'de çocukluğa dönüş
Moldova’nın yaklaşık 800 bin nüfuslu başkenti beni çocukluğumun yıllarına götürdü. Derli toplu, parası yok onuru varlı yıllara... İşte o bozulmamış yıllara... Vahşi kapitalizm’in sızdığı ‘kel başa şimşir tarak’ üç-dört büyük AVM, Casino ve 'Bomba’ adlı süpermarket zinciri haricinde her şey bizim 1950'li ve 60'lı yıllar kıvamında... Çoğu köhne otobüs, troleybüs ve minibüslerle yapılan şehir içi ulaşımda derli toplu, özen giyimli, ciddi, disiplinli, çalışkan, dürüst efekti veren özellikle orta yaş kuşağı tombulca hanımlar dikkatimi çekti. Onlar beni çocukluğumun ablalarına, teyzelerine götürdü. Hasibe hanım teyzelere, Münevver ablalara, Hayriye öğretmenlere, Aysel ablalara, Fikriye hanım teyzelere, Memnune hanım teyzelere...

Otobüs ve troleybüslerde çoğu kadın bilet kesiciler var. Sürekli dolanarak bilet kesiyorlar. Kalabalık zamanlarda iş çorbaya dönüyor. Halbuki arkada ya da önde sabit bir yer yapılsa iyi olurmuş. Minibüsler ise tam talebelik yıllarımın ‘Samanpazarı minibüsleri’ gibi... Gördüğünüz gibi arkadaşlar hasta ya da mecalsiz de olsam her zaman yaptığım gibi yerel hayata sızıp halkın araçlarıyla şehri ve hayatını öğrenmeye çalışıyorum. Gençlere gelince, hepsi fit... Spor salonuna gitmiş gibi değil yaşam biçimleri öyle gerektirdiğinden... Tabii ki ellerinde Android de olsa ölçülüler. Kızlar özgür, cesur, ciddi dolaşıyor. Dışarıdan üniversite için gelen yabancı uyruklu çok sayıda genç de var.

Birçok park, göl ve tepecik arasına binalar serpiştirilmiş gibi bir şehir. Çoğu 50-70 yıllık binalar belli ki hiç bakım görmemiş. Kaldığım çok katlı otel de öyleydi. Ama bütün bu köhneliğe, döküntülüğe rağmen bir dinginlik, bir rahatlık hissediyorsunuz. Şarabıyla meşhur ülkenin şehir içinde bile bağları var. Eski maden ocaklarını bile şarap mahzenlerine dönüştürmüşler. 

Sabaha kadar vur patlasın, çal oynasın
Galiba başta sessiz, sakin ve serin demiştim değil mi? Evet. Gündüz yaşamının dinginliği bir yana geldiğim ilk üç gün sıcaktan kavruldum. Bir keresinde Sibirya Yekaterinburg’da da öyle olmuştu, çıplak dolaşmıştım. Kişinev'de kaldığım otelin meydanın yan tarafında casinolarda,biraz yukarda ki striptiz kulübü bana adete "Gel" diye bağırıyordu ama sizin için de olsa yok artık! Hastayım ben... Sosyetik ya da seçkin restoran ve kulüpler de var canım merak etmeyin. ’ Moldova National Opera Ballet’ yanındaki Mojito Bar Restoran ile hemen yanındaki Cocos Prive mesela...

Hangi lezzetlet tadılmalı?
Farklı kültürlerden etkilenmiş ülke; üzüm, meyve, sebze, koyun-keçi yetiştiriciliği ve tavukçulukla biliniyor. Ünlü şarap ve konyaklarının yanı sıra favori yemekleriyse beyaz peynir, keçi peyniri, polenta(mısır unundan yapılmış bir çeşit püre), sebze, meyve ve et yemekleri oluyor. Benim gibi peynirci biri için tam isabet... ‘Polenta’(Mamaliga), tamamen pişmiş mısır unu, beyaz peynir, süt, kırmızı pancar çorbası, tuzlu balıkla servis ediliyor. Diğer ana yemeklerde dana eti (mititei) ve domuz eti(cirnetei,costita,mushka), tavuk eti (zama), koyun eti (ciorba) ve balık kullanılıyor. Bütün etli yemeklere kayısı ve ayva gibi meyveler de ekleniyor. Soslara şarap ve domates suyu kullanımı çok yaygın. Ve  tabii ki patates...

Gezilecek yerler
İlk durağınız Moldova National Opera Ballet olmalı. Mihai Eminescu National Theatre ve Holly Gates asla es geçilmemeli. Moldova Ulusal Tarih Müzesi, 31 Ağustos 1989 caddesinde şehrin tam merkezinde yer alıyor. Çok büyülüyeci bir müze... Önünde Romus - Romulus ve ünlü Roma kurdu heykeli içinde bir sergi salonu da var. Etnoğrafya ve Doğa Tarihi Müzesi de harika... 1903-1905 yıllarında mimar V. Tsigonkov tarafından hazırlanmış. İki bölümden oluşuyor. Tabii ki Nativity Katedrali de mutlaka gezilmeli. Burası şehrin ana kilisesi...1830 yılında Prens Mikhail Semyonoviç tarafından yaptırılmış.