Balina

Balinalar tipik memeli bir hayvan. Karada yaşayanlardan tek farkları, hayatlarını suda geçirmeleri. Boyları otuz metreye kadar uzanıyor, ağızları vücutlarının üçte biri. Sırları, su ve hava arasında yaşayan bir canlı olmalarında gizli. İnsanı korkutmalarına rağmen gerçekte ürkek bir dev.

Teknenin sağ yanında yüzen koskocaman bir karaltı, başının iki yanında dikkatlice bakan iki göz. Denizlerin en büyük canlısı, arada bir hava almak için suyun üzerine çıkıyor. Yeniden dibe dalmadan önce sırtı kamburlaşıyor ve dalarken su yüzüne kuyruğu ile veda ediyor. İri vücudu deniz dibinde kaybolurken, çoğu insanın aklına bir yandan Pinokyo ve Geppetto'nun balinanın içinde geçirdikleri günler ya da Kaptan Ahab'ın, Moby Dick'i ele geçirmek için günlerce peşinden sürüklenmesi, diğer yandan da bu inanılmaz yaratığın üç milyar yıldır nasıl yaşadığı sorusu geliyor.

Balinalar otuz metre uzunluğu ve 100 tonluk ağırlığı ile tüm zamanların en büyük hayvanları, dinozorlardan bile büyükler. Balinalar arasında küçüklerine rastlansa da, adlarının heybetinden olsa gerek, hemen hemen hepsi insana korku veriyor.

İTİCİ GÜÇ KUYRUK

Balinaların davranışları gen biliminde açıklanamayan karışık bir psikolojinin ürünü. Dakikalarca suyun altında kalabilen ya da kuyruğunu suyun dışında ama suya paralel olarak tutabilen balinaların, çoğu davranışına cevap bulunamıyor.

Beş metre uzunluğunda, bir metre genişliğinde, yarım metre yüksekliğindeki kuyruğu kara bir yelken gibi suyun üzerinde duruyor ama yüzmek için hiçbir harekette bulunmuyor. Bu arada başı suya dik olarak 12 metre aşağıya uzanıyor, bu hareket ciğerlerindeki oksijen bitene kadar sürüyor. Bu belki de bir dinlenme şekli, bilinmiyor. Çünkü bu pozisyonda hayvan olabildiğince az enerji harcıyor. Balinalar uyurken çevrelerinde olan bitenle kesinlikle ilgilenmiyorlar. Onlar gibi duyarlı hayvanların nasıl olup da tepki göstermedikleri de merak konusu.

Kuyruk, balinaların itici gücü, bütün balina türlerinde kuyruk, iki yana doğru kıvrık bir biçim alıyor. Ağız yapılarına göre de ikiye ayrılıyorlar: Dişi olanlar ve balina çubuğu olanlar. Çubuklar, beslenmek sırasında ağza aldıkları suyun içindeki yiyeceğin geri çıkmasını önlüyor.

Balinaların derileri de tıpkı diğer balıklar gibi. Derinin altında kalın bir yağ tabakası var. Bazen yarım metreyi bulan bu kalın tabaka sayesinde soğuktan korunuyorlar.

Diğer balıklarla aralarında bazı farklar var: Akciğerleri olması, sıcak kanları, yavrularını emzirmeleri gibi. Balinalar deniz diplerine dalarken kanlarındaki azot damlacıklarının vereceği zararı önlemek için değişik bir fizyolojik adaptasyon geçirmişler.

Balinalar diğer memeliler gibi ağız yoluyla nefes almıyorlar. Su geçirmez burun delikleri başının üst tarafında bulunuyor, bu yüzden hava alabilmeleri için su yüzüne çıkmaları gerekiyor. Burun deliklerinin açılması için küçük bir hareket yeterli oluyor. Küçücük gözleri ağzının iki köşesinde kulaklarının hemen önünde, deniz dibine indiğinde basınca dayanabilmesi için yaratılmış. Balinalar kendi aralarında anlaşabilmek için sonar dalgalarını kullanıyorlar.

Balıkları avlamak için değişik bir yöntem geliştirmişler. İlk olarak balık sürüsünün altında hava kabarcıkları oluşturuyorlar, kabarcıklar sayesinde balıklar suyun yüzeyine kaçıyor. O sırada yüzeye yaklaşan balina tarafından da avlanıyorlar.

Sürülen halinde yaşayan balinaların toplumsal yaşamı da oldukça karmaşık. Erkekler bulundukları yeri belli etmek ve dişilere kur yapmak için şarkı söylüyor.

Cins cins balina

Megaptera (Megaptera novaeangliae):

Ağırlığı 45 ton, uzunluğu 16 metre.

Caperea (Caperea marginata):

Uzunluğu 6,5 metre.

Gri Balina (Eschrichtius robustus):

Ağırlığı 40 ton, uzunluğu 14 metre.

Mavi Genç Balina (Balaenoptera musculus):

Ağırlığı 170 ton, uzunluğu 35 metre.

Kuzey ve Avustralya Balinası (Eubalaena glacialis ve australis):

Ağırlığı 80 ton, uzunluğu 17 metre

Küçük Balina (Balaenoptera acutorostrata):

Ağırlığı 9 ton, uzunluğu 10 metre.

Grönland Balinası (Balaena mysticetus):

Ağırlığı 69 ton, uzunluğu 20 metre.

Bryde Balinası (Balaena eden):

Ağırlığı 30 ton, uzunluğu 14,5 metre.

Küt Burunlu Balina (Physeter catodon):

Ağırlığı 50 ton, uzunluğu 20 metre.

Blainville Balinası (Kogia breviceps):

Ağırlığı 272 kilo, uzunluğu 2,7 metre.

Balina ( Balaenoptera physalus):

Ağırlığı 70 ton, uzunluğu 26 metre

Kuzey Denizi Balinası (Balaenoptera borealis):

Ağırlığı 40 ton, uzunluğu 17 metre.